الفرج بعد الشدة (ابن ابی‌الدنیا)

الفرج بعد الشدة(ابن ابی الدنیا، عبدالله بن محمد)
پدیدآوران	ابن ابی الدنیا، عبدالله بن محمد (نويسنده) ب‍ن‌ ع‍ال‍ی‍ه‌، ع‍ب‍ی‍دال‍ل‍ه‌ (مصحح)
ناشر	دارالریان للتراث، عرفان
مکان نشر	مصر
سال نشر	1408ق - 1988م
چاپ	2
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ف4 3636 PJA
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الفرج بعد الشدة، تألیف محدث بزرگ عبدالله بن محمد ابوبکر قرشی مشهور به ابن ابی‌‌الدنیا (متوفی 281ق)، مشتمل بر احادیث و آثاری در موضوع فرج بعد از شدت است. ابو حذیفه عبیدالله بن عالیه تحقیق کتاب را به انجام رسانیده است.

این دنیا به‌طور طبیعی از زمان خلقت آدم ابوالبشر تا کنون سرای سختی‌ها و شدائد بوده است. اگر قرار بود که کسی از سختی این دنیا نجات یابد انبیا که بهترین بندگان خداوند هستند نجات می یافتند؛ لکن خداوند سختی را بهای بهشت و نعمت‌های آن قرارداده است.‏

نویسنده در این اثر از خلال احادیث مرفوعه و آثار صحابه و حوادثی که برای صحابه و تابعین در امور دنیوی اتفاق افتاده به موضوع کتاب پرداخته است.‏

پیش و پس از ابن ابی ‌الدنیا، ابوالحسن علی بن محمد مدائنی با نگارش کتاب «الفرج بعد الشدة و الضیق» و قاضی تنوخی (متوفی 384ق) در بغداد در این موضوع کتاب نوشته‌اند. تنوخی کتاب ابن ابی ‌الدنیا را معرفی کرده که در قریب به بیست ورقه مشتمل بر احادیث نبوی و اخبار صحابه و تابعین و ادعیه و اذکار است. همچنین در نگارش کتاب از برخی اشعار مرتبط با موضوع استفاده کرده و داستان خلفای ظالمی چون حجاج بن یوسف و برخورد آنها با اهل تقوی و ورع را متذکر شده است. اگرچه کتاب مشتمل بر ابواب متعددی است، لکن از ترتیب خاصی برخوردار نیست و نویسنده 97 حدیث و اثر را بدون ترتیب ذکر کرده است. البته این شیوه در بیشتر آثار ابن ابی‌الدنیا شایع است.‏

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.