۱۴۶٬۵۵۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'راهي' به 'راهی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11068 | ||
| کتابخوان همراه نور =11068 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''تفسير | '''تفسير الشهرستانی المسمى مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار''' تأليف [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|محمد بن عبدالكريم شهرستانى شافعى]] (متوفى 548ق) از مفسران بهنام قرن ششم هجرى است. از وى با القاب افضل، حجة الحق و تاجالدين ياد شده است. | ||
== انتساب تفسير == | == انتساب تفسير == | ||
مورخان و مترجمان، تفسير مفاتيح الاسرار را جزو آثار شهرستانى نياوردهاند. تنها از تفسير سوره يوسف سخن به ميان آوردهاند. بيهقى معاصر وى به نگارش تفسيرى توسط او اشاره مىكند ولى نام آنرا ذكر نمىكند. شايد اين بهخاطر احتمالى باشد كه بعضى دادهاند كه اين تفسير در زمان گوشهگيرى شهرستانى در آخر عمرش در شهرستان به نگارش درآمده است. از اينرو اين تفسير ميان معاصران وى همچون خوارزمى، بيهقى و [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد |سمعانى]] شهرت نيافته است.كهنترين مأخذى كه نام آنرا آورده، [[علامه مجلسى]] (ت 1111ق) در [[ | مورخان و مترجمان، تفسير مفاتيح الاسرار را جزو آثار شهرستانى نياوردهاند. تنها از تفسير سوره يوسف سخن به ميان آوردهاند. بيهقى معاصر وى به نگارش تفسيرى توسط او اشاره مىكند ولى نام آنرا ذكر نمىكند. شايد اين بهخاطر احتمالى باشد كه بعضى دادهاند كه اين تفسير در زمان گوشهگيرى شهرستانى در آخر عمرش در شهرستان به نگارش درآمده است. از اينرو اين تفسير ميان معاصران وى همچون خوارزمى، بيهقى و [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد |سمعانى]] شهرت نيافته است.كهنترين مأخذى كه نام آنرا آورده، [[علامه مجلسى]] (ت 1111ق) در [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهمالسلام|بحار الانوار]] (172/23) است. وى در باب اينكه ائمه(ع) اهل ذكرند مىنويسد: گويند: مراد از اهل ذكر اهل علم هستند و نيز گويند اهل كتابند. از اخبار مستفيض معلوم مىشود مراد از آنان ائمه(ع)هستند به دو دليل: يكى اينكه ائمه(ع) اهل علم قرآنند و ديگر اينكه آنان اهل رسولند. خدا رسولالله(ص) را در قرآن ذكر ناميده است (طلاق10/ و 12). اينرا عامه نيز روايت كردهاند. شهرستانى در تفسير مفاتيح الاسرار از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] روايت كرده كه [[امام على(ع)]] فرمود: ما اهل ذكريم. | ||
در پايان كلام مجلسى اين روايت در فصل دوازده مفاتيح الفرقان (مقدمه تفسير) آمده است (ج/1ص66). نيز [[زنجانی، ابوعبدالله|ابوعبدالله زنجانى]] (ت 1360ق) از پژوهشگران معاصر براى اولينبار در تاريخ القرآن از نسخه مفاتيح الاسرار شهرستانى نقلقول كرده است. وى در پاورقى تاريخ القرآن شهرستانى را چنين معرفى مىكند: او كتابى در تفسير بهنام مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار دارد. نسخه خطى آن در كتابخانه مجلس ايران موجود است..<ref>تاريخ القرآن/ص 45،54،75 و 183</ref>بروكلمان هم در تاريخ الأدب العربى آنرا آورده است. ديگران از وى نقل كردهاند. اسلوب و محتواى تفسير با ساير آثار شهرستانى سازگار است. شهرستانى، اسلوب ويژهاى دارد. پژوهشگر با دقت در اسلوب تفسير آنرا مناسب و موافق اسلوب شهرستانى مىيابد. محتوا و بهويژه آنچه كه در مقدمه تفسير آورده با شيوه وى در نقد مذاهب و التزام او به قرآن و سنت كاملاً سازگار است. | در پايان كلام مجلسى اين روايت در فصل دوازده مفاتيح الفرقان (مقدمه تفسير) آمده است (ج/1ص66). نيز [[زنجانی، ابوعبدالله|ابوعبدالله زنجانى]] (ت 1360ق) از پژوهشگران معاصر براى اولينبار در تاريخ القرآن از نسخه مفاتيح الاسرار شهرستانى نقلقول كرده است. وى در پاورقى تاريخ القرآن شهرستانى را چنين معرفى مىكند: او كتابى در تفسير بهنام مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار دارد. نسخه خطى آن در كتابخانه مجلس ايران موجود است..<ref>تاريخ القرآن/ص 45،54،75 و 183</ref>بروكلمان هم در تاريخ الأدب العربى آنرا آورده است. ديگران از وى نقل كردهاند. اسلوب و محتواى تفسير با ساير آثار شهرستانى سازگار است. شهرستانى، اسلوب ويژهاى دارد. پژوهشگر با دقت در اسلوب تفسير آنرا مناسب و موافق اسلوب شهرستانى مىيابد. محتوا و بهويژه آنچه كه در مقدمه تفسير آورده با شيوه وى در نقد مذاهب و التزام او به قرآن و سنت كاملاً سازگار است. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۹: | ||
طبرانى با اسنادش به سلمان فارسى مىرساند كه گفت: رسول خدا(ص) فرمود: جانشين و قرارگاه و صندوقچه اسرار من و بهترين كسى كه در ميان شما مىگذارم كه دعوتم را محكم و دينم را مستحكم مىكند [[امام على(ع)|على بن ابىطالب]] است. جزء دوم «مصابيح الابرار» است. | طبرانى با اسنادش به سلمان فارسى مىرساند كه گفت: رسول خدا(ص) فرمود: جانشين و قرارگاه و صندوقچه اسرار من و بهترين كسى كه در ميان شما مىگذارم كه دعوتم را محكم و دينم را مستحكم مىكند [[امام على(ع)|على بن ابىطالب]] است. جزء دوم «مصابيح الابرار» است. | ||
ذهنى كه با احاديث و تفسير مأنوس است از شنيدن ابرار، جز اهلبيت(ع) ديگرى را بياد نمىآورد. اهل تفسير و حديث در تفسير آيه 5 تا 22 سوره دهر ''' «إنّ الابرار يشربون من كأس كان مزاجها كافورا» ''' آوردهاند كه اين سوره در شأن و منزلت على، فاطمه و حسنين(ع) فرود آمد. مناسبت آن نذر سه روز روزه به شكرانه سلامتى حسنين(ع) و ايثار افطار به مسكين، يتيم و اسير بود. از آنچه كه گذشت سازگارى نام تفسير با انگيزه تفسير به خوبى روشن مىشود. | ذهنى كه با احاديث و تفسير مأنوس است از شنيدن ابرار، جز اهلبيت(ع) ديگرى را بياد نمىآورد. اهل تفسير و حديث در تفسير آيه 5 تا 22 سوره دهر''' «إنّ الابرار يشربون من كأس كان مزاجها كافورا»''' آوردهاند كه اين سوره در شأن و منزلت على، فاطمه و حسنين(ع) فرود آمد. مناسبت آن نذر سه روز روزه به شكرانه سلامتى حسنين(ع) و ايثار افطار به مسكين، يتيم و اسير بود. از آنچه كه گذشت سازگارى نام تفسير با انگيزه تفسير به خوبى روشن مىشود. | ||
== روش تفسيرى == | == روش تفسيرى == | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۳: | ||
گاهى براى تفسير عنوان مستقلى قرار مىدهد و گاهى عنوان تفسير و معانى را قرار مىدهد. | گاهى براى تفسير عنوان مستقلى قرار مىدهد و گاهى عنوان تفسير و معانى را قرار مىدهد. | ||
اقوال صحابه و تابعين را از تفاسير روايى اهل سنت نقل مىكند. از [[ | اقوال صحابه و تابعين را از تفاسير روايى اهل سنت نقل مىكند. از [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]روايات تفسيرى بسيارى نقل مىكند. حجم اين روايات بيش از روايات تفاسير روايى اهل سنت است. روايات مرسل هستند. آراء مفسران را نقل مىكند مانند طبرسى و قفال. | ||
== زبان فارسى در تفسير == | == زبان فارسى در تفسير == | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۶: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۴: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن]] | |||
[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل]] | |||
[[الوسيط في تفسير القرآن المجيد]] | |||
[[تفسیر جوامع الجامع (محقق، جامعه مدرسین)]] | |||
[[النكت و العيون تفسير الماوردي]] | |||
[[تفسير البغوي]] | |||
[[الكشف و البيان المعروف تفسير الثعلبي]] | |||
[[تفسير الجيلاني]] | |||
[[الهداية إلی بلوغ النهاية]] | |||
[[تفسير الشریف المرتضی]] | |||
[[المحرر الوجيز في تفسير الكتاب العزيز]] | |||
[[البلاغة القرآنية في تفسير الزمخشري و اثرها في الدراسات البلاغية]] | |||
[[روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان]] | |||
[[زاد المسير في علم التفسير]] | |||
[[تفسير الجيلاني]] | |||
[[تفسیر سورآبادی]] | |||
[[الوجيز في تفسير الكتاب العزيز]] | |||
[[المنتخب من تفسير القرآن و النكت المستخرجة من كتاب التبيان]] | |||
[[تفسير جوامع الجامع (مصحح، گرجي)]] | |||
[[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن]] | |||
[[ترجمه تفسير مجمع البيان]] | |||
[[زاد المسير في علم التفسير]] | |||
[[مجمع البيان في تفسير القرآن]] | |||
[[التبيان في تفسير القرآن]] | |||
[[تفسير خلاصه منهج الصادقين]] | |||
[[منهج الصادقين في إلزام المخالفين]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||