غريب الحديث في الكتب الأربعة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''غريب الحديث في الكتب الأربعة'''، اثر کاظم مدیر شانه‌چی و همکاران، پژوهشی است پیرامون واژگان غریب و دیریاب احادیث در کتب اربعه و نیز کتاب‌شناسی شیعی و منابع معتبر آن به روش الفبایی.
    '''غريب الحديث في الكتب الأربعة'''، اثر [[مدیرشانه‌چی، کاظم|کاظم مدیر شانه‌چی]] و همکاران، پژوهشی است پیرامون واژگان غریب و دیریاب احادیث در کتب اربعه و نیز کتاب‌شناسی شیعی و منابع معتبر آن به روش الفبایی.


    غریب الحدیث، اصطلاحی است در حوزه دانش حدیث و مؤلفان‌ کتب غریب الحدیث نوعا لغت‌شناسان‌ و حدیث‌شناسانی‌ هستند که کلمات سخت‌فهم و دشوار را به‌لحاظ مفهومی توضیح می‌دهند. این نوع از کلمات را الفاظ خاص می‌نامند؛ چون از نظر معنایی برای همگان قابل فهم نیستند. توجه به این نکته‌ مهم در میان عالمان اسلامی موجب شد تا دانش غریب الحدیث شکل بگیرد و تألیفات متعددی در تاریخ حدیث‌شناسی به وجود آید و آثار ارزشمندی از اهل این فن برجای گذاشته شود. نکته قابل تأمل آن است که در بیشتر این‌گونه کتب در منابع اهل سنت، به احادیث اهل‌بیت(ع) پرداخته نشده، یا بسیار کم‌رنگ مطرح شده است. اثر حاضر، بنا بر ضرورت مذکور و با بهره‌برداری از تجربه گذشتگان در این امر تدوین شده است و نویسندگان آن تلاش نموده‌اند تا حدودی این نقیصه را برطرف سازند<ref>ر.ک: زبری قاینی، محمدحسن، ص139</ref>.
    غریب الحدیث، اصطلاحی است در حوزه دانش حدیث و مؤلفان‌ کتب غریب الحدیث نوعا لغت‌شناسان‌ و حدیث‌شناسانی‌ هستند که کلمات سخت‌فهم و دشوار را به‌لحاظ مفهومی توضیح می‌دهند. این نوع از کلمات را الفاظ خاص می‌نامند؛ چون از نظر معنایی برای همگان قابل فهم نیستند. توجه به این نکته‌ مهم در میان عالمان اسلامی موجب شد تا دانش غریب الحدیث شکل بگیرد و تألیفات متعددی در تاریخ حدیث‌شناسی به وجود آید و آثار ارزشمندی از اهل این فن برجای گذاشته شود. نکته قابل تأمل آن است که در بیشتر این‌گونه کتب در منابع اهل سنت، به احادیث اهل‌بیت(ع) پرداخته نشده، یا بسیار کم‌رنگ مطرح شده است. اثر حاضر، بنا بر ضرورت مذکور و با بهره‌برداری از تجربه گذشتگان در این امر تدوین شده است و نویسندگان آن تلاش نموده‌اند تا حدودی این نقیصه را برطرف سازند<ref>ر.ک: زبری قاینی، محمدحسن، ص139</ref>.
    خط ۳۰: خط ۳۰:
    برخی از مهم‌ترین امتیازات و ویژگی‌های این اثر نفیس، به شرح زیر می‌باشد:
    برخی از مهم‌ترین امتیازات و ویژگی‌های این اثر نفیس، به شرح زیر می‌باشد:
    # این کتاب، پژوهشی جدید‌ و ابتکاری‌ در حدیث‌شناسی‌ شیعی است<ref>ر.ک: همان، ص140</ref>.
    # این کتاب، پژوهشی جدید‌ و ابتکاری‌ در حدیث‌شناسی‌ شیعی است<ref>ر.ک: همان، ص140</ref>.
    # در این اثر از چهارده منبع مهم و معتبر لغوی برای شرح کلمات غریب احادیث استفاده شده است که عبارتند از: «مرآة العقول» و «ملاذ الأخيار في فهم تهذيب الأخبار» محمدباقر مجلسی (متوفی 1111ق)، «الشرح الجامع» محمدصالح مازندرانی (متوفی 1081ق)، «الوافي» فیض کاشانی (متوفی 1091ق)، «روضة المتقين في شرح من‌لايحضره‌الفقيه» محمدتقی مجلسی (متوفی 1070ق)<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص17-18</ref>.
    # در این اثر از چهارده منبع مهم و معتبر لغوی برای شرح کلمات غریب احادیث استفاده شده است که عبارتند از: «[[مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول|مرآة العقول]]» و «[[ملاذ الأخيار في فهم تهذيب الأخبار]]» [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقر مجلسی]] (متوفی 1111ق)، «[[الشرح الجامع]]» [[محمدصالح مازندرانی (ابهام زدایی)|محمدصالح مازندرانی]] (متوفی 1081ق)، «[[الوافي]]» [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]] (متوفی 1091ق)، «[[روضة المتقين في شرح من‌ لايحضره‌ الفقيه|روضة المتقين في شرح من‌لايحضره‌الفقيه]]» [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقی مجلسی]] (متوفی 1070ق)<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص17-18</ref>.
    # در این مجموعه‌ مشکل‌ بی‌توجهی‌ علمای اهل سنت به روایات اهل‌بیت(ع) و کلمات‌ غریب احادیث آنان مرتفع گردیده است<ref>ر.ک: زبری قاینی، محمدحسن، ص140</ref>.
    # در این مجموعه‌ مشکل‌ بی‌توجهی‌ علمای اهل سنت به روایات اهل‌بیت(ع) و کلمات‌ غریب احادیث آنان مرتفع گردیده است<ref>ر.ک: زبری قاینی، محمدحسن، ص140</ref>.
    # در شرح کلمات غریب، سعی بر آن بوده که روایات (حتی‌الامکان) به‌صورت کامل آورده‌ شود و در‌ صورت ضرورت تقطیع، انسجام جملات حفظ شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    # در شرح کلمات غریب، سعی بر آن بوده که روایات (حتی‌الامکان) به‌صورت کامل آورده‌ شود و در‌ صورت ضرورت تقطیع، انسجام جملات حفظ شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۲۵

    غريب الحديث في الكتب الأربعة
    غريب الحديث في الكتب الأربعة
    پدیدآورانمدیرشانه‌چی، کاظم (نويسنده)
    ناشرآستان قدس رضوی. بنياد پژوهشهای اسلامى
    مکان نشرایران - مشهد مقدس
    سال نشر1391ش - 1392ش - 1433ق - 1434ق
    چاپ1
    شابک9789649714974
    موضوعغریب الحدیث - احادیث - واژه نامه‌‏ها - احادیث شیعه - قرن 14
    زبانعربی
    تعداد جلد3
    کد کنگره
    4Y 106/2 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    غريب الحديث في الكتب الأربعة، اثر کاظم مدیر شانه‌چی و همکاران، پژوهشی است پیرامون واژگان غریب و دیریاب احادیث در کتب اربعه و نیز کتاب‌شناسی شیعی و منابع معتبر آن به روش الفبایی.

    غریب الحدیث، اصطلاحی است در حوزه دانش حدیث و مؤلفان‌ کتب غریب الحدیث نوعا لغت‌شناسان‌ و حدیث‌شناسانی‌ هستند که کلمات سخت‌فهم و دشوار را به‌لحاظ مفهومی توضیح می‌دهند. این نوع از کلمات را الفاظ خاص می‌نامند؛ چون از نظر معنایی برای همگان قابل فهم نیستند. توجه به این نکته‌ مهم در میان عالمان اسلامی موجب شد تا دانش غریب الحدیث شکل بگیرد و تألیفات متعددی در تاریخ حدیث‌شناسی به وجود آید و آثار ارزشمندی از اهل این فن برجای گذاشته شود. نکته قابل تأمل آن است که در بیشتر این‌گونه کتب در منابع اهل سنت، به احادیث اهل‌بیت(ع) پرداخته نشده، یا بسیار کم‌رنگ مطرح شده است. اثر حاضر، بنا بر ضرورت مذکور و با بهره‌برداری از تجربه گذشتگان در این امر تدوین شده است و نویسندگان آن تلاش نموده‌اند تا حدودی این نقیصه را برطرف سازند[۱].

    برخی از مهم‌ترین امتیازات و ویژگی‌های این اثر نفیس، به شرح زیر می‌باشد:

    1. این کتاب، پژوهشی جدید‌ و ابتکاری‌ در حدیث‌شناسی‌ شیعی است[۲].
    2. در این اثر از چهارده منبع مهم و معتبر لغوی برای شرح کلمات غریب احادیث استفاده شده است که عبارتند از: «مرآة العقول» و «ملاذ الأخيار في فهم تهذيب الأخبار» محمدباقر مجلسی (متوفی 1111ق)، «الشرح الجامع» محمدصالح مازندرانی (متوفی 1081ق)، «الوافي» فیض کاشانی (متوفی 1091ق)، «روضة المتقين في شرح من‌لايحضره‌الفقيه» محمدتقی مجلسی (متوفی 1070ق)[۳].
    3. در این مجموعه‌ مشکل‌ بی‌توجهی‌ علمای اهل سنت به روایات اهل‌بیت(ع) و کلمات‌ غریب احادیث آنان مرتفع گردیده است[۴].
    4. در شرح کلمات غریب، سعی بر آن بوده که روایات (حتی‌الامکان) به‌صورت کامل آورده‌ شود و در‌ صورت ضرورت تقطیع، انسجام جملات حفظ شده است[۵].
    5. در نگارش کتاب از‌ روش الفبایی بهره گرفته شده است[۶].
    6. برای تسهیل در استفاده از متن احادیث، واژه‌هایی هم که در حدیث‌ در ردیف‌ الفبایی‌ قرار نمی‌گرفته، به‌صورت مختصر توضیح داده شده است[۷].

    پانویس

    1. ر.ک: زبری قاینی، محمدحسن، ص139
    2. ر.ک: همان، ص140
    3. ر.ک: مقدمه، ج1، ص17-18
    4. ر.ک: زبری قاینی، محمدحسن، ص140
    5. ر.ک: همان
    6. ر.ک: همان
    7. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب.
    2. زبری قاینی، محمدحسن، «معرفی غريب الحديث في الكتب الأربعة»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مشکو‌ة، بهار 1391- شماره 114، به آدرس:

    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/887239


    وابسته‌ها