۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سيد' به 'سيد ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' مى ' به ' مى') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
فقیهان - سرگذشتنامه و کتابشناسی | فقیهان - سرگذشتنامه و کتابشناسی | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
مجمع | [[مجمع الفكر الإسلامي]] | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1424 ق | | سال نشر = 1424 ق | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| شابک =978-964-5662-97-2 | | شابک =978-964-5662-97-2 | ||
| تعداد جلد =14 | | تعداد جلد =14 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =12112 | ||
| کتابخوان همراه نور =12112 | | کتابخوان همراه نور =12112 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الموسوعة الفقهية الميسّرة و يليها الملحق الاصولى''' تأليف شيخ محمدعلى انصارى به زبان عربى است. اين كتاب بدينجهت كه نخستين دايرةالمعارف در فقاهت شيعى است حائز اهيمت است. اين اثر به عنوان كتاب برگزيده سال انتخاب شده است. | '''الموسوعة الفقهية الميسّرة و يليها الملحق الاصولى''' تأليف شيخ محمدعلى انصارى به زبان عربى است. اين كتاب بدينجهت كه نخستين دايرةالمعارف در فقاهت شيعى است حائز اهيمت است. اين اثر به عنوان كتاب برگزيده سال انتخاب شده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۶: | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
از آنجا كه علم فقه پهنهاى وسيع دارد و مسائل آن بسيار متنوع است، اجراى شيوه دايرهالمعارف در آن به منظور عرضه آن به نسل امروز و جهان معاصر بسيار ضرورى مىنمود. با درك اين ضرورت، مراكز پژوهشى اهلسنت دو دايرهالمعارف بزرگ فقهى, يعنى دايرةالمعارف فقهى معروف به جمال عبدالناصر و دايرهالمعارف فقهى كويتى را، انتشار دادند كه حركت مهم و قابل توجهى در | از آنجا كه علم فقه پهنهاى وسيع دارد و مسائل آن بسيار متنوع است، اجراى شيوه دايرهالمعارف در آن به منظور عرضه آن به نسل امروز و جهان معاصر بسيار ضرورى مىنمود. با درك اين ضرورت، مراكز پژوهشى اهلسنت دو دايرهالمعارف بزرگ فقهى, يعنى دايرةالمعارف فقهى معروف به جمال عبدالناصر و دايرهالمعارف فقهى كويتى را، انتشار دادند كه حركت مهم و قابل توجهى در کیفیت تدوين فقه اسلامى بود. | ||
در فقه شيعى اين آرزو برآورده نشده بود تا اينكه پس از انقلاب اسلامى و تشكيل حكومت اسلامى برمبناى فقه شيعه، اين ضرورت بيشتر و بيشتر جلوه كرد. | در فقه شيعى اين آرزو برآورده نشده بود تا اينكه پس از انقلاب اسلامى و تشكيل حكومت اسلامى برمبناى فقه شيعه، اين ضرورت بيشتر و بيشتر جلوه كرد. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۷: | ||
#استقلال در شيوه و عمل: مؤلف در كار خود روش ويژهاى دارد و شيوه آن با دو دايرهالمعارف جمال عبدالناصر و كويتى متفاوت و نسبت به آنها ممتاز است. | #استقلال در شيوه و عمل: مؤلف در كار خود روش ويژهاى دارد و شيوه آن با دو دايرهالمعارف جمال عبدالناصر و كويتى متفاوت و نسبت به آنها ممتاز است. | ||
#: تفاوت آن با دايرةالمعارف جمال عبدالناصر كاملاً واضح است، از آن رو به اشارتى در اين باره اكتفا مىكنيم: براى نمونه در عنوان (حرف الف كه پس از آن همزه يا باء باشد) عناوين (آبد)، (آسن)، (آفة)، (ابانة)، (ابكم)، در دايرةالمعارف جمال عبدالناصر آمده است كه هيچ يك از آنها در الموسوعه الميسره وجود ندارد. در همين بخش نویسنده، عناوين (آباء)، (آجام)، (آجر)، (آفاق)، (آفاقى)، (آداب)، (آمين)، (ابضاع)، (ابوان) را به بحث گذاشته، حال آنكه دايرةالمعارف جمال عبدالناصر به آنها اشارتى هم ندارد. به لحاظ محتوا و زير عناوين مشترك نيز تفاوت فاحشى ميان اين دو وجود دارد و اصولاً موسوعه جمال عبدالناصر اشكالات و كمبودهاى فراوانى دارد كه بررسى آن خود پژوهش مستقلى | #: تفاوت آن با دايرةالمعارف جمال عبدالناصر كاملاً واضح است، از آن رو به اشارتى در اين باره اكتفا مىكنيم: براى نمونه در عنوان (حرف الف كه پس از آن همزه يا باء باشد) عناوين (آبد)، (آسن)، (آفة)، (ابانة)، (ابكم)، در دايرةالمعارف جمال عبدالناصر آمده است كه هيچ يك از آنها در الموسوعه الميسره وجود ندارد. در همين بخش نویسنده، عناوين (آباء)، (آجام)، (آجر)، (آفاق)، (آفاقى)، (آداب)، (آمين)، (ابضاع)، (ابوان) را به بحث گذاشته، حال آنكه دايرةالمعارف جمال عبدالناصر به آنها اشارتى هم ندارد. به لحاظ محتوا و زير عناوين مشترك نيز تفاوت فاحشى ميان اين دو وجود دارد و اصولاً موسوعه جمال عبدالناصر اشكالات و كمبودهاى فراوانى دارد كه بررسى آن خود پژوهش مستقلى مىطلبد. | ||
#:يكى از اشكالات دايرةالمعارف كويتى، تكثير بىدليل عناوين است، گويا متصديان آن در پى زياد كردن عناوين و شمارههاى آن بودهاند و گاه شمارى از عناوين كلامى و غيرفقهى را نيز بر آن افزودهاند. براى نمونه در بحث از «بدعت» كه بايد از احكام فقهى آن بحث شود، بحث مفصّلى پيرامون «دواعى البدعه» شده است و هفت مطلب در زير همين عنوان مورد بحث قرار گرفته كه عبارتند از: الجهل بوسايل المقاصد، الجهل بالمقاصد، الجهل بالسنه، تحسين الظن بالعقل، اتباع المتشابه، اتباع الهوى، مداخل هذه الاهواء. | #:يكى از اشكالات دايرةالمعارف كويتى، تكثير بىدليل عناوين است، گويا متصديان آن در پى زياد كردن عناوين و شمارههاى آن بودهاند و گاه شمارى از عناوين كلامى و غيرفقهى را نيز بر آن افزودهاند. براى نمونه در بحث از «بدعت» كه بايد از احكام فقهى آن بحث شود، بحث مفصّلى پيرامون «دواعى البدعه» شده است و هفت مطلب در زير همين عنوان مورد بحث قرار گرفته كه عبارتند از: الجهل بوسايل المقاصد، الجهل بالمقاصد، الجهل بالسنه، تحسين الظن بالعقل، اتباع المتشابه، اتباع الهوى، مداخل هذه الاهواء. | ||
#:پرواضح است كه هيچ كدام از اين مطالب تحقيق و بحث فقهى نمىطلبد و از قلمرو آن بدور است. همچنين در بحث و بررسى عناوين توبه مطلب را مورد بررسى قرار داده كه شش مورد آن به طور مسلم فقهى نيست؛ آن موارد عبارتند از: التوبه من بعض الذنوب، عدم العودِ من الذنب، اقسام التوبه، توبه النصوح، من تقبل توبتهم و من لاتقبل.عمده مباحث يادشده جنبه كلامى و برخى از آنها بُعد اخلاقى دارند و اگر بُعد فقهى آن ملحوظ باشد، بسيار كمرنگ و ناچيز است. | #:پرواضح است كه هيچ كدام از اين مطالب تحقيق و بحث فقهى نمىطلبد و از قلمرو آن بدور است. همچنين در بحث و بررسى عناوين توبه مطلب را مورد بررسى قرار داده كه شش مورد آن به طور مسلم فقهى نيست؛ آن موارد عبارتند از: التوبه من بعض الذنوب، عدم العودِ من الذنب، اقسام التوبه، توبه النصوح، من تقبل توبتهم و من لاتقبل.عمده مباحث يادشده جنبه كلامى و برخى از آنها بُعد اخلاقى دارند و اگر بُعد فقهى آن ملحوظ باشد، بسيار كمرنگ و ناچيز است. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۸: | ||
آغاز دايرةالمعارف مقدمهاى دراز دارد كه در آن، نياز به قانونگذارى و فقه، امتيازات قوانين اسلامى، شيوه اهلبيت(ع) و برجستگىهاى آن، فشردهاى از تاريخ فقه و اصول، روش مؤلف در دايرةالمعارف، انگيزههاى وى از تأليف اين اثر و ويژگىهاى آن به تفصيل بيان شده است. | آغاز دايرةالمعارف مقدمهاى دراز دارد كه در آن، نياز به قانونگذارى و فقه، امتيازات قوانين اسلامى، شيوه اهلبيت(ع) و برجستگىهاى آن، فشردهاى از تاريخ فقه و اصول، روش مؤلف در دايرةالمعارف، انگيزههاى وى از تأليف اين اثر و ويژگىهاى آن به تفصيل بيان شده است. | ||
مؤلف در مقدمه، درباره تاريخ آغاز كار و انگيزه تأليف اين اثر، چنين | مؤلف در مقدمه، درباره تاريخ آغاز كار و انگيزه تأليف اين اثر، چنين مىنگارد: «پس از احساس نياز شديد به وجود دايرهالمعارف فقه و اصول شيعى به دليل غربت، مهجوريت و مظلوميت آن در مجامع علمى جهانى، از ده سال پيش (1405ق) كار دايرةالمعارف را از اصول فقه آغاز كردم؛ طرحهاى گوناگون را اجرا و با مشورت استادان آنها را تعويض يا تكميل نمودم. پژوهش پيرامون عناوين و اصطلاحات اصولى اين انديشه را به وجود آورد كه همين روش را در مورد فقه نيز اجرا كنم. از اينرو نخست پنج هزار اصطلاح فقهى را گردآوردم و به طور فشرده آنها را توضيح دادم. در اين ميان شمار اصطلاحات رو به افزايش بود تا اينكه به سال 1409ق قرارداد نوشتن دايرةالمعارف را با مجمع انديشه اسلامى امضا نمودم». | ||
چاپ اين دايرهالمعارف با اينكه به گونهاى چشمنواز است، امّا كاستىهایى نيز دارد كه دقت بيشتر دست اندركاران را | چاپ اين دايرهالمعارف با اينكه به گونهاى چشمنواز است، امّا كاستىهایى نيز دارد كه دقت بيشتر دست اندركاران را مىطلبد؛ از آن جمله اينكه در اندازه حاشيههاى سفيد اطراف هر صفحه و فاصلههاى ميان ستونها و ميان عناوين، زيادهروى شده است كه خود موجب افزايش حجم دايرةالمعارف گرديده است. بهتر بود - مانند ساير دايرةالمعارفها - در اين موارد صرفهجويى بيشترى به عمل مىآمد و مطالب زيادترى در هر صفحه آورده میشد تا انبوه اصطلاحات و توضيحات دايرةالمعارف سبب ضخامت و حجيم بودن هر جلد و كثرت جلدها نشود. | ||
دوم آنكه عنوان اصلى هر بحث مىبايست بالاى هر صفحه آورده مىشد تا خواننده به آسانى به هنگام ورق زدن آن به مطلب دلخواه خود دست يابد. | دوم آنكه عنوان اصلى هر بحث مىبايست بالاى هر صفحه آورده مىشد تا خواننده به آسانى به هنگام ورق زدن آن به مطلب دلخواه خود دست يابد. | ||