۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR135826J1.jpg | عنوان = الألفاظ الكتابية | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = همدانی، عبدالرحمن بن عیسی (نويسنده) یعقوب، امیل (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = 7الف8هـ 6190 PJ | موضوع =زبان عربی - مت...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الألفاظ الكتابية'''، نوشته | '''الألفاظ الكتابية'''، نوشته [[همدانی، عبدالرحمن بن عیسی|عبدالرحمن بن عیسی بن حماد همدانی]] (متوفای 320 یا 327ق)، از پیشوایان لغت و نحو عرب، است. این اثر توسط [[یعقوب، امیل|امیل بدیع یعقوب]]، تحقیق شده است. | ||
نوشتار حاضر، کتابى است به زبان عربى درباره مشترکات معنایى الفاظ و عبارات. در حقیقت، این کتاب که به «كتاب الكلام» نیز شهرت دارد، هرچند موجز است، از حیث محتوا بسیار غنى و پرفایده است<ref>ر.ک: سمیعی، احمد، ص300</ref>. ابن ندیم از این کتاب با نام «الألفاظ» یاد کرده است<ref>ر.ک: ابن ندیم، ص197</ref>. گفته شده که این کتاب پس از اظهار نظر صاحب بن | نوشتار حاضر، کتابى است به زبان عربى درباره مشترکات معنایى الفاظ و عبارات. در حقیقت، این کتاب که به «كتاب الكلام» نیز شهرت دارد، هرچند موجز است، از حیث محتوا بسیار غنى و پرفایده است<ref>ر.ک: سمیعی، احمد، ص300</ref>. [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]] از این کتاب با نام «الألفاظ» یاد کرده است<ref>ر.ک: ابن ندیم، ص197</ref>. گفته شده که این کتاب پس از اظهار نظر [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عبّاد]]، به «الألفاظ الكتابية» معروف شده است<ref>ر.ک: ابوالحسنی، رحیم، ج3، ص202</ref>. | ||
مؤلف در مقدمه کوتاه خود، در بیان سبب تألیف این کتاب، بر این معنى تأکید دارد که نگارش دیوانى و سبک کاتب باید از تنوع الفاظ برخوردار باشد و تألیف او مىتواند، با ذکر مصادیق الفاظ مشترک المعانى، در این راه مفید افتد. وى کتابت را از والاترین و ارزشمندترین و ریشهدارترین صناعات و مایه شرف انسان مىشمارد؛ هرچند مردم از دانش لازم براى استفاده از این صناعت بهرهمند نیستند و او اقدام به این تألیف کرده تا متنى متین در این باب در دسترس آنان بگذارد. | |||
مؤلف درباره روش خود در تدوین ابواب، شرح داده که از همه طبقات، انواع الفاظ نویسندگان و کاتبان رسائل و دیوانها را فراهم آورده و در این راه به شیوه اهل خطابه توجه و از مذاهب ارباب تکلف پرهیز داشته است. | مؤلف درباره روش خود در تدوین ابواب، شرح داده که از همه طبقات، انواع الفاظ نویسندگان و کاتبان رسائل و دیوانها را فراهم آورده و در این راه به شیوه اهل خطابه توجه و از مذاهب ارباب تکلف پرهیز داشته است. | ||
کتاب، شامل سیصدوشصتوچهار باب است. نویسنده در هر باب الفاظ و عبارات مشترک المعنى مصطلح در آن باب را گرد آورده و بهمناسبت، شواهدى شعرى از سخنوران فصیح و بلیغ عربیگو افزوده است<ref>ر.ک: سمیعی، احمد، ص300</ref>. | کتاب، شامل سیصدوشصتوچهار باب است. نویسنده در هر باب الفاظ و عبارات مشترک المعنى مصطلح در آن باب را گرد آورده و بهمناسبت، شواهدى شعرى از سخنوران فصیح و بلیغ عربیگو افزوده است<ref>ر.ک: سمیعی، احمد، ص300</ref>. | ||
این کتاب، به جهت محتوای ارزشمند، سبک و نظم و ترتیب آن مورد ستایش برخی از عالمان قرار گرفته است. همچنین به جهت اهمیتی که از آن برخوردار بوده، مورد توجه برخی از شارحان و مصححان عصر مؤلف و بعد از آن واقع شده است. حسین بن | این کتاب، به جهت محتوای ارزشمند، سبک و نظم و ترتیب آن مورد ستایش برخی از عالمان قرار گرفته است. همچنین به جهت اهمیتی که از آن برخوردار بوده، مورد توجه برخی از شارحان و مصححان عصر مؤلف و بعد از آن واقع شده است. [[ابن خالویه، حسین بن احمد|حسین بن احمد]]، معروف به [[ابن خالویه، حسین بن احمد|ابن خالویه]] (متوفای 370ق)، آن را تصحیح کرده و مطالب و تعلیقاتی را بر آن افزوده؛ همچنانکه [[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انباری]] (متوفای 577ق) نیز به تصحیح آن اقدام نموده است. محمد بن احمد، معروف به عمیدی و [[مهدی خوافی]] از عالمان قرن پنجم هجری نیز به شرح آن پرداختهاند<ref>ر.ک: تقدیم، ص5-6</ref>. | ||
محقق، علاوه بر نوشتن مقدمهای مختصر در توضیح اثر و تنظیم فهرست فنی از محتوای آن در پایان کتاب، به آدرسدهی آیات و استخراج و مستندسازی اشعار در پاورقی پرداخته است. وی همچنین توضیحاتی را پیرامون اعلام و شخصیتهای ذکرشده و کلمات و عبارات دشوار داده است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. | محقق، علاوه بر نوشتن مقدمهای مختصر در توضیح اثر و تنظیم فهرست فنی از محتوای آن در پایان کتاب، به آدرسدهی آیات و استخراج و مستندسازی اشعار در پاورقی پرداخته است. وی همچنین توضیحاتی را پیرامون اعلام و شخصیتهای ذکرشده و کلمات و عبارات دشوار داده است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. | ||