تنبیه الغافلین عن فضائل الطالبیین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'حاکم جشمی، محسن بن محمد' به 'جشمی، محسن بن محمد'
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'حاکم جشمی، محسن بن محمد' به 'جشمی، محسن بن محمد')
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =تنبيه الغافلين عن فضائل الطالبيين
| عنوان‌های دیگر =تنبيه الغافلين عن فضائل الطالبيين
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[حاکم جشمی، محسن بن محمد]] (نویسنده)
[[جشمی، محسن بن محمد]] (نویسنده)


[[مؤسسه فرهنگی شمس الضحي]] (محقق)
[[مؤسسه فرهنگی شمس الضحي]] (محقق)
خط ۳۵: خط ۳۵:
}}  
}}  


'''تنبيه الغافلين عن فضائل الطالبيين'''، تألیف عالم زیدی قرن پنجم به نام [[حاکم جشمی، محسن بن محمد|محسن بن کرامه جشمی بیهقی]] (413-494ق)، درباره فضائل [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] است که توسط انتشارات شمس الضحی مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
'''تنبيه الغافلين عن فضائل الطالبيين'''، تألیف عالم زیدی قرن پنجم به نام [[جشمی، محسن بن محمد|محسن بن کرامه جشمی بیهقی]] (413-494ق)، درباره فضائل [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] است که توسط انتشارات شمس الضحی مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۱: خط ۴۱:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
[[حاکم جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] در این کتاب شریف، یک‎صدودو آیه از پنجاه‌وپنج سوره قرآن کریم را که همه به‌گونه‌ای با امیرالمؤمنین و اهل ‎بیت عصمت و طهارت(ع) مرتبطند، آورده است و در ذیل هرکدام، نخست وجوه و احتمالاتی را که مفسرین و محدثین و مورخین و فقها و متکلمان درباره آن آیه آورده‌اند، ذکر می‌کند. آنگاه برای تأیید نظر خویش، به حدیث یا احادیثی استشهاد می‌نماید. مؤلف، در سراسر کتاب به بیش از 250 حدیث استدلال می‌کند که همگی آن‌ها را با سلسله سند خود از ائمه حدیث اهل سنت و زیدیه و محدثین شیعه روایات کرده که بخش بزرگی از آن‌ها، از روایات و احادیث متواتره و مشهوری است که در تمام منابع مورد اعتماد محدثین آمده و همگی بر صحت و علو اسناد و وثاقت راویان و قوت متن و وضوح دلالت آن‌ها تصریح و تأکید دارند. متواتر و مشهور بودن برخی از این احادیث به‌گونه‌ای است که [[حاکم جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] را مستغنی و بی‌نیاز از ذکر سلسله اسناد خویش بدان حدیث نموده و آن را از باب ارسال مسلمات به پیامبر یا امامان معصوم نسبت داده است. ازاین‌رو فقدان سلسله سند، خدشه و آسیبی به صحت روایات او نمی‌زند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33412/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86 انصاری قمی، ناصرالدین، ص32]</ref>.
[[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] در این کتاب شریف، یک‎صدودو آیه از پنجاه‌وپنج سوره قرآن کریم را که همه به‌گونه‌ای با امیرالمؤمنین و اهل ‎بیت عصمت و طهارت(ع) مرتبطند، آورده است و در ذیل هرکدام، نخست وجوه و احتمالاتی را که مفسرین و محدثین و مورخین و فقها و متکلمان درباره آن آیه آورده‌اند، ذکر می‌کند. آنگاه برای تأیید نظر خویش، به حدیث یا احادیثی استشهاد می‌نماید. مؤلف، در سراسر کتاب به بیش از 250 حدیث استدلال می‌کند که همگی آن‌ها را با سلسله سند خود از ائمه حدیث اهل سنت و زیدیه و محدثین شیعه روایات کرده که بخش بزرگی از آن‌ها، از روایات و احادیث متواتره و مشهوری است که در تمام منابع مورد اعتماد محدثین آمده و همگی بر صحت و علو اسناد و وثاقت راویان و قوت متن و وضوح دلالت آن‌ها تصریح و تأکید دارند. متواتر و مشهور بودن برخی از این احادیث به‌گونه‌ای است که [[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] را مستغنی و بی‌نیاز از ذکر سلسله اسناد خویش بدان حدیث نموده و آن را از باب ارسال مسلمات به پیامبر یا امامان معصوم نسبت داده است. ازاین‌رو فقدان سلسله سند، خدشه و آسیبی به صحت روایات او نمی‌زند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33412/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86 انصاری قمی، ناصرالدین، ص32]</ref>.


وی در این کتاب، به نقل گفتار تعدادی از مفسرین مشهور و معتبر اهل سنت (مانند سدی، شعبی، حسن بصری و مجاهد) در فضل اهل‎‌بیت اعتماد کرده است و نیز در چندین مورد از تفسیر ابوالقاسم بلخی یاد کرده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33412/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86 ر.ک: همان]</ref>.
وی در این کتاب، به نقل گفتار تعدادی از مفسرین مشهور و معتبر اهل سنت (مانند سدی، شعبی، حسن بصری و مجاهد) در فضل اهل‎‌بیت اعتماد کرده است و نیز در چندین مورد از تفسیر ابوالقاسم بلخی یاد کرده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33412/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86 ر.ک: همان]</ref>.
خط ۴۷: خط ۴۷:
در مقدمه محقق، ترجمه و آثار مؤلف به‌همراه معرفی این اثر آمده؛ سپس محقق از شیوه تحقیق خود سخن به میان آورده است.
در مقدمه محقق، ترجمه و آثار مؤلف به‌همراه معرفی این اثر آمده؛ سپس محقق از شیوه تحقیق خود سخن به میان آورده است.


روایاتی که [[حاکم جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] در این کتاب آورده، اغلب از متواترات (معنوی) و مشهورات است و آیاتی را که به‌نحوی به علی(ع) ربط پیدا می‌کند، با احادیث تفسیری و نکات تفسیری موجزاً به‌ترتیب سوره‌ها آورده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/30778/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87 ر.ک: ذکاوتی قراگزلو، علی‌رضا، ص167]</ref>.
روایاتی که [[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] در این کتاب آورده، اغلب از متواترات (معنوی) و مشهورات است و آیاتی را که به‌نحوی به علی(ع) ربط پیدا می‌کند، با احادیث تفسیری و نکات تفسیری موجزاً به‌ترتیب سوره‌ها آورده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/30778/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87 ر.ک: ذکاوتی قراگزلو، علی‌رضا، ص167]</ref>.


ازآنجاکه مؤلف یکی از علمای زیدی‌مذهب است، در جای‌جای کتاب به هر مناسبتی اشاره به اعتقاد خویش و دفاع از مذهب زیدیه و بیان اصول عقاید ایشان (عدم انحصار امامت در اولاد امام حسین و تعمیم آن به اولاد حسن(ع) و حسین(ع)، لزوم خروج امام به جهاد با منحرفین، اقامه امر به ‎معروف و نهی از منکر، عدم اعتبار عصمت امام) پرداخته است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33412/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86 ر.ک: انصاری قمی، ناصرالدین، ص32]</ref>.
ازآنجاکه مؤلف یکی از علمای زیدی‌مذهب است، در جای‌جای کتاب به هر مناسبتی اشاره به اعتقاد خویش و دفاع از مذهب زیدیه و بیان اصول عقاید ایشان (عدم انحصار امامت در اولاد امام حسین و تعمیم آن به اولاد حسن(ع) و حسین(ع)، لزوم خروج امام به جهاد با منحرفین، اقامه امر به ‎معروف و نهی از منکر، عدم اعتبار عصمت امام) پرداخته است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33412/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86 ر.ک: انصاری قمی، ناصرالدین، ص32]</ref>.