شرح الرسالة

شرح الرسالة
پدیدآوران	قاضی عبد الوهاب، عبد الوهاب بن علی (نويسنده) ابن ابی‌زید، عبدالله بن عبدالرحمن (نویسنده) دمیاطی، احمد علی ( سایر) ابن علی، احمد ( سایر)
عنوان‌های دیگر	الرسالة. شرح
ناشر	دار ابن حزم ** مرکز التراث الثقافي المغربي
مکان نشر	لبنان - بیروت ** مغرب - دار البیضاء
سال نشر	1428ق - 2007م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	2
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شرح الرسالة، از آثار قاضی مالکی قرن پنجم هجری قمری، ابومحمد عبدالوهاب بن علی بن نصر بغدادی، مشهور به قاضی عبدالوهاب بغدادی (361-422ق)، توضیحاتی است که وی درباره برخی از مطالب بخش فقهی کتاب الرسالة نوشته فقیه مالکی قرن چهارم هجری قمری، ابومحمد عبدالله بن ابی‌زید عبدالرحمن قیروانی نفزی (310-386ق)، ارائه می‌کند. پژوهشگر معاصر، ابوالفضل احمد بن علی دمیاطی، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای ارزشمند نوشته و شخصیت و آثار شارح و نویسنده متن را شناسانده، ولی متأسفانه توضیحی را درباره ویژگی‌های نسخه یا نسخه‌های خطی و روش نویسنده در اثر حاضر بیان نکرده است.

هدف و روش

• ابوالفضل احمد بن علی دمیاطی، اثر حاضر را همان جزء چاپ‌نشده از شرح الرسالة شمرده و افزوده است:
• بخش عقاید آن قبلا منتشر شده است و اما نسخه خطی جزء طهارت و اوائل باب نماز که بعد از عقاید و قبل از جزء حاضر قرار دارد، در نزد «محمد امین بوخبزه» موجود است، ولیکن با تأسف خواندنی نیست.
• اما از بقیه این شرح، اطلاعی ندارم که در نزد کسی به‌صورت کامل موجود باشد و البته بعضی ادعا کرده‌اند که جزء بیوع یا نکاح یا... را یافته‌اند.....

ساختار و محتوا

• مطالب این شرح به‌ترتیب ذیل سامان یافته است:
• جلد اول: نماز عید فطر و قربان، نماز خسوف، نماز باران، احکام و آداب محتضر (غسل، کفن، حنوط و حمل و دفن)، نماز و دعا برای میت، دعا و نماز برای کودکان و غسل آنان، روزه، اعتکاف، زکات، جزیه، زکات ماشیه (ابل، بقر و غنم).
• جلد دوم: ادامه زکات، زکات فطر، احکام حج و عمره.

نمونه مباحث

• مسئله: نویسنده، (ابومحمد عبدالله بن ابی‌زید عبدالرحمن قیروانی نفزی) (خدا رحمتش ‌کند)، گفت:
  • • طلا اگر کمتر از بیست دینار باشد، زکات ندارد و اگر قیمتش به بیست دینار برسد، زکاتش نصف دینار است؛ یعنی «رُبع العُشر» (یک‌چهارم از یک‌دهم = یک‌چهلم) و هر مقداری که اضافه بر آن باشد، به همین شیوه محاسبه می‌شود، هرچند اندک باشد.
    • و «نقره» اگر کمتر از دویست درهم باشد، زکات ندارد....
• شارح (قاضی ابومحمد عبدالوهاب) (رحمت‌خدا بر او) گوید: در این مطالب، اختلافی نیست و اخبار متواتر بر توضیحی که نگارنده گفته است، دلالت می‌کند.....

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.