فتال نیشابوری، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علم‌الهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'علم‌الهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |حسن
|-
|-
|متولد  
|متولد  
خط ۲۱: خط ۲۱:
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[حسن بن على فتال]]
 
[[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسى]]
 
[[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضى علم الهدى]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |[[روضة الواعظين (محقق فرجی و مجیدی)|روضة الواعظین (محقق فرجی و مجیدی)]]  
| data-type="authorWritings" |[[روضة الواعظين (محقق فرجی و مجیدی)]]
[[روضة الواعظين (ترجمه مهدوی دامغانی)]]
 
[[روضة الواعظين (با مقدمه خرسان)]]
|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
خط ۳۱: خط ۳۸:
</div>
</div>


'''محمد بن حسن بن على بن احمد بن على فتال نیشابورى'''، معروف به ابن فتال و ابن فارسى، از علماى قرن پنجم و ششم هجرى است.
'''محمد بن حسن بن على بن احمد بن على فتال نیشابورى''' (متوفای 508ق)، معروف به ابن فتال و ابن فارسى، از علماى قرن پنجم و ششم هجرى است.


==اشتراک==
==اشتراک==
در مورد ابن فتال از دو جهت مشکل پیش آمده:
در مورد ابن فتال از دو جهت مشکل پیش آمده:
# بعضى او را محمد بن حسن دانسته‌اند، بعضى محمد بن على و بعضى دیگر محمد بن احمد، و حتى [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] در مناقب دو تعبیر نسبت به ایشان دارد<br /> توجیه این مشکل آن است که نام صحیح و کامل وى محمد بن حسن بن على بن احمد است؛ اما چون پدر، پدر بزرگ و جد اعلاى او همگى اهل علم و با فضیلت بوده‌اند در انتساب، به هر سه آنها نسبت داده مى‌شود. پس مصداق تمام این اسامى یک شخص است و در نسبت هم اشتباهى پیش نیامده است.
# بعضى او را محمد بن حسن دانسته‌اند، بعضى محمد بن على و بعضى دیگر محمد بن احمد، و حتى [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] در مناقب دو تعبیر نسبت به ایشان دارد<br /> توجیه این مشکل آن است که نام صحیح و کامل وى محمد بن حسن بن على بن احمد است؛ اما چون پدر، پدر بزرگ و جد اعلاى او همگى اهل علم و با فضیلت بوده‌اند در انتساب، به هر سه آنها نسبت داده مى‌شود. پس مصداق تمام این اسامى یک شخص است و در نسبت هم اشتباهى پیش نیامده است.
# جهت دوم تشابه، اینکه شیخ منتجب‌الدین در فهرست دو نفر را به عنوان فتال نیشابورى نام برده، یکى صاحب روضة الواعظین و دیگرى صاحب تفسیرى که مى‌گوید من تفسیر او را با واسطۀ افراد مورد اعتماد نقل مى‌کنم.<br />شیخ [[آقا بزرگ تهرانى]] نیز قائل به این است که دو نفر با نام فتال بوده‌اند و دیگران اشتباها هر دو را یک نفر دانسته‌اند.<br />در مقابل، بسیارى از بزرگان تراجم این دو نفر را یکى دانسته‌اند وبا توجه به اینکه تنها منتجب‌الدین نامى از فتال صاحب تفسیر برده و در هیچ جاى دیگر اثر و نامى از او نمى‌یابیم، اتحاد این دو نفر قولى است که نزدیک به واقع مى‌نماید. بزرگانى چون [[علامه مجلسى]] و صاحب [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] و [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نورى]] نیز این نظر را تأیید کرده‌اند.<br />اما اینکه شیخ منتجب‌الدین مى‌گوید تفسیر او را به واسطه ثقات نقل مى‌کنم دلیل بر فاصلۀ زمانى نیست چرا که ممکن است هم عصر بوده باشند و در عین حال کتاب او را از دیگرى شنیده و نقل کند. ([[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] و شیخ منتجب‌الدین هم‌عصر مى‌باشند و [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] شاگرد فتال نیشابورى است).
# جهت دوم تشابه، اینکه شیخ منتجب‌الدین در فهرست دو نفر را به عنوان فتال نیشابورى نام برده، یکى صاحب [[روضة الواعظين (ترجمه مهدوی دامغانی)|روضة الواعظین]] و دیگرى صاحب تفسیرى که مى‌گوید من تفسیر او را با واسطۀ افراد مورد اعتماد نقل مى‌کنم.<br />شیخ [[آقا بزرگ تهرانى]] نیز قائل به این است که دو نفر با نام فتال بوده‌اند و دیگران اشتباها هر دو را یک نفر دانسته‌اند.<br />در مقابل، بسیارى از بزرگان تراجم این دو نفر را یکى دانسته‌اند وبا توجه به اینکه تنها منتجب‌الدین نامى از فتال صاحب تفسیر برده و در هیچ جاى دیگر اثر و نامى از او نمى‌یابیم، اتحاد این دو نفر قولى است که نزدیک به واقع مى‌نماید. بزرگانى چون [[علامه مجلسى]] و صاحب [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] و [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نورى]] نیز این نظر را تأیید کرده‌اند.<br />اما اینکه شیخ منتجب‌الدین مى‌گوید تفسیر او را به واسطه ثقات نقل مى‌کنم دلیل بر فاصلۀ زمانى نیست چرا که ممکن است هم عصر بوده باشند و در عین حال کتاب او را از دیگرى شنیده و نقل کند. ([[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] و شیخ منتجب‌الدین هم‌عصر مى‌باشند و [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] شاگرد فتال نیشابورى است).


==اساتید==
==اساتید==
در میان اساتید محمد بن حسن فتال چهره‌هاى درخشانى یافت مى‌شود مانند:
در میان اساتید محمد بن حسن فتال چهره‌هاى درخشانى یافت مى‌شود مانند:
# پدرش شیخ حسن بن على فتال
# پدرش شیخ [[حسن بن على فتال]]
# شیخ الطائفه، [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسى]]
# شیخ الطائفه، [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسى]]
# [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضى]] علم الهدى
# [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضى علم الهدى]]
# شیخ عبدالجبار بن عبدالله
# شیخ [[عبدالجبار بن عبدالله]]
# مرتضى ابوالحسن مطهر
# [[مرتضى ابوالحسن مطهر]]


==شاگردان==
==شاگردان==
خط ۶۰: خط ۶۷:
==آثار==
==آثار==
متأسفانه در این قسمت نیز اطلاعات فراوانى در دست نیست و تمام کسانى که شرح حالى از فتال نیشابورى ذکر کرده‌اند تنها یک یا دو تألیف براى او شمرده‌اند که عبارتند از:
متأسفانه در این قسمت نیز اطلاعات فراوانى در دست نیست و تمام کسانى که شرح حالى از فتال نیشابورى ذکر کرده‌اند تنها یک یا دو تألیف براى او شمرده‌اند که عبارتند از:
# روضة الواعظین و بصیرة المتعظین که از جمله مصادر [[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]] است و بارها در ایران و عراق چاپ شده است.
# روضة الواعظین و بصیرة المتعظین که از جمله مصادر [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]] است و بارها در ایران و عراق چاپ شده است.
# کتاب التنویر فی معانی التفسیر.
# کتاب التنویر فی معانی التفسیر.


 
{{شهیدان}}
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[روضة الواعظين (محقق فرجی و مجیدی)]]  
[[روضة الواعظين (محقق فرجی و مجیدی)]]  


خط ۷۳: خط ۸۱:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مفسران شیعه]]
[[رده:شهیدان]]
[[رده:خرداد (1400)]]