الصرفة و الإنباء بالغيب: تفاوت میان نسخه‌ها

کتاب دارای دو جزء (بخش) می‌باشد؛ جزء اول با عنوان الصرفة دارای مقدمه و بیان محتوای مطالب در سه فصل و یک خاتمه و جزء دوم با عنوان الإنباء بالغيب دارای مقدمه و بیان محتوای مطالب در دو فصل و یک خاتمه است. نویسنده در نگارش این اثر از منابع شیعی و سنی به زبان عربی بهره برده که برخی از آنها عبارتند از: [[روح المعانیفي تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسی]]؛ [[مقالات الإسلاميين و اختلاف المصلين]]، [[اشعری، علی بن اسماعیل|علی بن اسماعیل اشعری]]؛ الجواب الصحيح لمن بدل دين المسيح، [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]؛ [[زاد المسير في علم التفسير]]، ابن جوزی؛ [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|أنوار التنزيل و أسرار التأويل، عبدالله بن عمر بیضاوی]]؛ تفسیر المنار، [[محمد رشید رضا|محمد رشید رضا]]؛ [[الملل و النحل|الملل و النحل، شهرستانی]]؛ [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان في تفسير القرآن، طبرسی]]؛ [[التبيان في تفسير القرآن|تفسیر التبيان، شیخ طوسی]] و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19210/1/105 ر.ک: فهرست منابع و مآخذ، ص105-110]</ref>.

نویسنده در فصل اول از بخش اول کتاب، تعدادی از قائلین به صرفه و اقوال و نظریات آنان از اهل شیعه و تسنن را ذکر می‌کند. در میان این افراد کسانی چون [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیرالدین طوسی]] و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|شریف مرتضی]] از شیعه و [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و جوینی و [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسی]] از اهل تسنن وجود دارند. وی می‌نویسد: دو عبارت از [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] هست که از آنها قول وی به نظریه صرفه را می‌توان بیرون کشید: «إن اللّه سلب العرب العلوم التي لا بد منها في المعارضة»؛ یعنی: «خداوند علومی را که برای همانندآوری قرآن لازم بوده، از عرب سلب کرده است». البته این عبارت از قول کسانی که زندگی‌نامه وی را نقل کرده‌اند، به وی نسبت داده شده است. عبارت دوم، چیزی است که عبدالعلیم هندی در رساله‌ای خطی متعلق به [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] که در کتابخانه برلین وجود دارد، مشاهده کرده؛ در این رساله وی این‌گونه بر صرفه احتجاج کرده که: فرق بین سوره‌های کوچک قرآنی و عبارات زیبا و بلیغ عربی برای هرکسی واضح نیست؛ درحالی‌که فرق بین کلام نیکو و پست در کلام عرب‌ها برای همه آنان واضح بوده است؛ ازاین‌رو باید گفت که خداوند عرب را از آوردن مانند قرآن، منع کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19210/1/22 ر.ک: همان، ص22]</ref>.