۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'علمالهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین'
جز (جایگزینی متن - 'أهل البيت' به 'أهلالبيت') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'علمالهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین') |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =22 | | تعداد جلد =22 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =00063 | ||
| کتابخوان همراه نور =00063 | | کتابخوان همراه نور =00063 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|تذکره (ابهامزدایی)}} | |||
'''تذكرة الفقهاء''' تألیف ابومنصور [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى اسدى، معروف به [[حلی، حسن بن یوسف|علاّمۀ حلّى]] (م 726 ق) میباشد.علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنانکه در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است. | '''تذكرة الفقهاء''' تألیف ابومنصور [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى اسدى، معروف به [[حلی، حسن بن یوسف|علاّمۀ حلّى]] (م 726 ق) میباشد.علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنانکه در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است. | ||
با تكامل تدريجى فقه، در كنار فقه منصوص و فقه تفريعى، نوعى از فقه پديد آمد كه در آن پس از طرح نظريات و آراء فقهاى مذاهب مختلف اسلامى به بررسى و ارزش گذارى اين نظريات پرداخته مىشد. | با تكامل تدريجى فقه، در كنار فقه منصوص و فقه تفريعى، نوعى از فقه پديد آمد كه در آن پس از طرح نظريات و آراء فقهاى مذاهب مختلف اسلامى به بررسى و ارزش گذارى اين نظريات پرداخته مىشد. | ||
اولين كتابى كه در اين نوع از فقه مقارن و خلافى نوشته شد كتاب الإنتصار [[ | اولين كتابى كه در اين نوع از فقه مقارن و خلافى نوشته شد كتاب الإنتصار [[سید مرتضی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] «قده» (م 436 ق) است، بعدها [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق) با كتاب الخلاف و [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] با كتابهاى منتهى المطلب و تذكرة الفقهاء اين روش را دنبال كردند.<ref>مستدركات أعيان الشيعة /5 294</ref> | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
اين كتاب توسط شيخ جمالالدين احمد بن متوج بحرانى، از بزرگترين و فاضلترين شاگردان [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] به صورت خوب و با سبکی مفيد و ظرافتى خاص خلاصه شده و آن را «مختصر التذكرة» ناميده است. | اين كتاب توسط شيخ جمالالدين احمد بن متوج بحرانى، از بزرگترين و فاضلترين شاگردان [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] به صورت خوب و با سبکی مفيد و ظرافتى خاص خلاصه شده و آن را «مختصر التذكرة» ناميده است. | ||
[[امین، محسن|صاحب أعيان الشيعة]] دربارۀ آن مىنويسد: و من جملة مصنفاته (ابن متوج)، مختصر التذكرة و هو جيد مليح كثير الفوائد ظفرت منه بنسخة عتيقة مقروءة عليه.<ref>أعيان الشيعة، ج /3 14</ref> | [[امین، سید محسن|صاحب أعيان الشيعة]] دربارۀ آن مىنويسد: و من جملة مصنفاته (ابن متوج)، مختصر التذكرة و هو جيد مليح كثير الفوائد ظفرت منه بنسخة عتيقة مقروءة عليه.<ref>أعيان الشيعة، ج /3 14</ref> | ||
==تاريخ تأليف== | ==تاريخ تأليف== | ||
| خط ۱۸۰: | خط ۱۸۰: | ||
#:به عنوان نمونه: و هو قياس في معارضة النص فيرد، و هو قياس في التقديرات مع معارضة النّص، و نمنع الأصل في القياس.<ref>ج /1 71، 85، ج /2 78</ref> | #:به عنوان نمونه: و هو قياس في معارضة النص فيرد، و هو قياس في التقديرات مع معارضة النّص، و نمنع الأصل في القياس.<ref>ج /1 71، 85، ج /2 78</ref> | ||
#آزاد انديشى | #آزاد انديشى | ||
#:اگر چه مؤلف با احترام زيادى نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» و [[ | #:اگر چه مؤلف با احترام زيادى نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» و [[سید مرتضی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] «قده» و فقهاى بزرگ ديگرى را در كتاب ذكر مىنمايد، اما وى با دقت كم نظيرى به بررسى اين نظريات پرداخته و در بسيارى از موارد بر خلاف نظريات آنان، نظرياتى را انتخاب و بر صحت آنها استدلال نموده است. | ||
#:به عنوان نمونه در جمع روايى بين روايات متعارض در بحث نماز مسافر مىنويسد: قال الشيخ و إذا اختلف الأخبار حملنا هذه على الاستحباب و الأولى على الإجزاء. | #:به عنوان نمونه در جمع روايى بين روايات متعارض در بحث نماز مسافر مىنويسد: قال الشيخ و إذا اختلف الأخبار حملنا هذه على الاستحباب و الأولى على الإجزاء. | ||
#:و سپس نظر خود را در حمل روايات اين گونه مىنويسد: و الرواية محمولة على ما لو خرج قبل مضي الوقت. | #:و سپس نظر خود را در حمل روايات اين گونه مىنويسد: و الرواية محمولة على ما لو خرج قبل مضي الوقت. | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۱۹۰: | ||
#:و در جاى ديگر: و هو ممنوع إذ أهلالبيت عليهمالسلام أعرف بمذهب أبيهم.<ref>ج /1 165، ج /2 92</ref> | #:و در جاى ديگر: و هو ممنوع إذ أهلالبيت عليهمالسلام أعرف بمذهب أبيهم.<ref>ج /1 165، ج /2 92</ref> | ||
#استناد به كلمات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و ساير بزرگان | #استناد به كلمات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و ساير بزرگان | ||
#:مؤلف به كرات نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» از كتاب الخلاف كه در فقه مقارنهاى نوشته شده ذكر نموده است و بيشترين توجه وى به كلمات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] است اما در همان حال به نظريات بزرگانى همچون ابن جنيد، [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]]، ابن البراج، [[شيخ صدوق]]، [[ | #:مؤلف به كرات نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» از كتاب الخلاف كه در فقه مقارنهاى نوشته شده ذكر نموده است و بيشترين توجه وى به كلمات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] است اما در همان حال به نظريات بزرگانى همچون ابن جنيد، [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]]، ابن البراج، [[شيخ صدوق]]، [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ابوالصلاح حلبى، [[سلار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|سلار بن عبدالعزيز]]، [[ابن ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]]، [[قطب راوندی، سعید بن هبةالله |قطب راوندى]] نيز متعرض شده است. | ||
#:اعتماد مؤلف به بيان روايات كتاب [[تهذيب الأحكام]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، به حدى است كه [[امین، محسن|صاحب أعيان الشيعة]] در اين مورد مىنويسد: و كفى أنّ العلامة جعله ([[تهذيب الأحكام]]) موضوع اعتماده وحده في نقل الأحاديث في كتاب التذكرة إلاّ ما شذّ.<ref>أعيان الشيعة /9 161</ref> | #:اعتماد مؤلف به بيان روايات كتاب [[تهذيب الأحكام]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، به حدى است كه [[امین، سید محسن|صاحب أعيان الشيعة]] در اين مورد مىنويسد: و كفى أنّ العلامة جعله ([[تهذيب الأحكام]]) موضوع اعتماده وحده في نقل الأحاديث في كتاب التذكرة إلاّ ما شذّ.<ref>أعيان الشيعة /9 161</ref> | ||
#ارجاع به منتهى المطلب | #ارجاع به منتهى المطلب | ||
#:از ديگر ويژگىهاى كتاب ارجاع تفاصيل مطالب كتاب به منتهى المطلب مىباشد. به عنوان نمونه در صفحۀ 27 از جلد اوّل در بحث كشيدن آب چاه به سبب واقع شدن نجاست در آن مؤلف مىنويسد: و قد بينت الخلاف و الحجاج في منتهى المطلب على الاستقصاء. | #:از ديگر ويژگىهاى كتاب ارجاع تفاصيل مطالب كتاب به منتهى المطلب مىباشد. به عنوان نمونه در صفحۀ 27 از جلد اوّل در بحث كشيدن آب چاه به سبب واقع شدن نجاست در آن مؤلف مىنويسد: و قد بينت الخلاف و الحجاج في منتهى المطلب على الاستقصاء. | ||
| خط ۲۱۶: | خط ۲۱۶: | ||
الإجازة تأليف [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]]: خرج منه إلى النكاح أربعة عشر مجلدا.<ref>الإجازة، 155</ref> | الإجازة تأليف [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]]: خرج منه إلى النكاح أربعة عشر مجلدا.<ref>الإجازة، 155</ref> | ||
تحرير الأحكام تأليف [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]]: و من أراد الإطالة فعليه بكتابنا الموسوم بتذكرة الفقهاء الجامع لأصول المسائل و فروعها مع إشارة وجيزة إلى | تحرير الأحكام تأليف [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]]: و من أراد الإطالة فعليه بكتابنا الموسوم بتذكرة الفقهاء الجامع لأصول المسائل و فروعها مع إشارة وجيزة إلى وجوهها و ذكر الخلاف الواقع بين العلماء و إيراد ما بلغناه من كلام الفضلاء.<ref>تحرير الأحكام، ص281</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۲۴۲: | خط ۲۴۲: | ||
- فوائد رضويه، 126 | - فوائد رضويه، 126 | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||