جنبش‌های اجتماعی در ایران پس از اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''جنبش‌های اجتماعی در ایران پس از اسلام''' تألیف رضا رضازاده لنگرودی، این کتاب دربرگیرندۀ بیست مقاله در سه بخش جنبش‌های سیاسی، جنبش‌های اعتقادی و جنبش قَرمطیان است.
'''جنبش‌های اجتماعی در ایران پس از اسلام''' تألیف [[رضازاده لنگرودی، رضا|رضا رضازاده لنگرودی]]، این کتاب دربرگیرندۀ بیست مقاله در سه بخش جنبش‌های سیاسی، جنبش‌های اعتقادی و جنبش قَرمطیان است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۶: خط ۳۶:
در ادامه به معرفی برخی از مقالات این کتاب پرداخته می‌شود. سه مقالۀ این مجموعه دربارۀ جنبش‌هایی است که در خراسان رخ داده است. یکی دربارۀ اندیشه‌های سیاسی «مرجئه» است که یکی از نخستین جریان‌های فکری ـ سیاسی در سده‌های آغازین دورۀ اسلامی بود و نقش مؤثری در عرصۀ فکری و سیاسی جهان اسلام داشت. در این مقاله ابعادی از فعالیت مرجئه در خراسان بررسی و از آن به عنوان مرحلۀ دوم تاریخ مرجئه یاد شده است. نوشتاری دیگر پژوهشی دربارۀ مقنّع و جنبش روستایی سپیدجامگان است؛ این جنبش یکی از مهم‌ترین قیام‌هایی است که در خراسان در عصر خلافت مهدی عباسی در سدۀ دوم هجری شکل گرفت. مقاله‌ای دیگر در این بخش به زنادقه در سده‌های نخستین دورۀ اسلامی اختصاص یافته است. روی کار آمدن عباسیان در زندگی و اوضاع عمومی کشورهای اسلامی، عنصر و عامل جدیدی پدید آورد که در میان اسلاف بلافصل عباسیان تقریباً به‌کلی ناآشنا بود؛ یعنی پیگرد و آزار زنادقه. البته معیارهای تعریف «زندقه» و تحدید مفهوم «زندیق» همواره در تغییر بوده است؛ زیرا مثلاً آنچه در زمان مأمون و معتصم عباسی زندقه دانسته می‌شد، در دورۀ خلافت متوکل به گونه‌ای دیگر تعبیر می‌شد.
در ادامه به معرفی برخی از مقالات این کتاب پرداخته می‌شود. سه مقالۀ این مجموعه دربارۀ جنبش‌هایی است که در خراسان رخ داده است. یکی دربارۀ اندیشه‌های سیاسی «مرجئه» است که یکی از نخستین جریان‌های فکری ـ سیاسی در سده‌های آغازین دورۀ اسلامی بود و نقش مؤثری در عرصۀ فکری و سیاسی جهان اسلام داشت. در این مقاله ابعادی از فعالیت مرجئه در خراسان بررسی و از آن به عنوان مرحلۀ دوم تاریخ مرجئه یاد شده است. نوشتاری دیگر پژوهشی دربارۀ مقنّع و جنبش روستایی سپیدجامگان است؛ این جنبش یکی از مهم‌ترین قیام‌هایی است که در خراسان در عصر خلافت مهدی عباسی در سدۀ دوم هجری شکل گرفت. مقاله‌ای دیگر در این بخش به زنادقه در سده‌های نخستین دورۀ اسلامی اختصاص یافته است. روی کار آمدن عباسیان در زندگی و اوضاع عمومی کشورهای اسلامی، عنصر و عامل جدیدی پدید آورد که در میان اسلاف بلافصل عباسیان تقریباً به‌کلی ناآشنا بود؛ یعنی پیگرد و آزار زنادقه. البته معیارهای تعریف «زندقه» و تحدید مفهوم «زندیق» همواره در تغییر بوده است؛ زیرا مثلاً آنچه در زمان مأمون و معتصم عباسی زندقه دانسته می‌شد، در دورۀ خلافت متوکل به گونه‌ای دیگر تعبیر می‌شد.


در بخش اول همچنین دو مقاله اختصاص به بررسی جنبش مرداویج و اسفار بن شیرویه پیدا کرده است. مرداویج زیاری حکومتی پی نهاد که فرمانروایانش از سال 316 تا 470 هجری بر بخش‌هایی از نواحی گرگان، قومس، طبرستان، دیلم، گیلان، قزوین، ری، اصفهان و خوزستان استیلا داشتند. همچنین یک نوشتار دربارۀ جنبش نقطوی محمود پسیخانی از شاگردان فضل الله استرآبادی بنیان‌گذار مکتب حروفیه در این کتاب آورده شده است.
در بخش اول همچنین دو مقاله اختصاص به بررسی جنبش مرداویج و اسفار بن شیرویه پیدا کرده است. مرداویج زیاری حکومتی پی نهاد که فرمانروایانش از سال 316 تا 470 هجری بر بخش‌هایی از نواحی گرگان، قومس، طبرستان، دیلم، گیلان، قزوین، ری، اصفهان و خوزستان استیلا داشتند. همچنین یک نوشتار دربارۀ جنبش نقطوی محمود پسیخانی از شاگردان [[فضل‌الله استرآبادی]] بنیان‌گذار مکتب حروفیه در این کتاب آورده شده است.


قیام قرمطیان، جنبش روستاییان سوریه، عراق، بحرین، یمن، ری، فارس، شمال ایران وخراسان و ماوراءالنهر در سده‌های سوم و چهارم هجری بود. بخشی از جنبش‌های قرمطیان در ایران نیز در نوشتارهایی از این کتاب بررسی شده است.<ref>[https://literaturelib.com/books/4185 پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
قیام قرمطیان، جنبش روستاییان سوریه، عراق، بحرین، یمن، ری، فارس، شمال ایران وخراسان و ماوراءالنهر در سده‌های سوم و چهارم هجری بود. بخشی از جنبش‌های قرمطیان در ایران نیز در نوشتارهایی از این کتاب بررسی شده است.<ref>[https://literaturelib.com/books/4185 پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
==پانويس ==
==پانويس ==
<references />
<references />
خط ۵۲: خط ۵۰:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:تاریخ]]
[[رده:تاریخ آسیا]]
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:مقالات(بهمن) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات(بهمن) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1403]]