۱۴۴٬۹۴۱
ویرایش
جامع التواريخ (تاريخ بنىاسرائيل): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'تحقيق ما للهند' به 'تحقيق ماللهند'
جز (جایگزینی متن - 'راهي' به 'راهی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تحقيق ما للهند' به 'تحقيق ماللهند') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| جامع التواریخ (ابهامزدایی)}} | |||
'''جامع التواريخ (تاريخ بنىاسرائيل)'''، نوشته رشيدالدين فضلالله | '''جامع التواريخ (تاريخ بنىاسرائيل)'''، نوشته [[رشیدالدین فضلالله|رشيدالدين فضلالله همدانى]]، تصحيح و تحشيه [[روشن، محمد|محمد روشن]]. اين اثر گرانمايه فارسى، كتابى تاريخى است كه احوال و حكايتهاى همه اهل اقليمهاى جهان و طبقات اصناف بنىآدم، را دربردارد. نویسنده به فرمان محمود غازان (704 - 695)، نوشتن آن را آغاز كرد و تا روزگار سلطان ابوسعيد بهادرخان اين كار را پى گرفت. وى در تأليف و تدوين جامع التواريخ (تاريخ عالَم)، از كتابهاى معروف و رايج تاريخى و گفتههاى شخصيتهاى پرآوازه و معتبر نيز بهرهها برد. تاريخ بنىاسرائيل، يكى از بخشهاى اين اثر ارزنده است. انگيزه ويژه نویسنده را از نوشتن اين بخش از جامعالتواريخ، سامانمند نبودن يا ضعيف بودن اطلاعات تاريخى درباره بنىاسرائيل مىتوان برشمرد. | ||
اين اثر گرانمايه فارسى، كتابى تاريخى است كه احوال و حكايتهاى همه اهل اقليمهاى جهان و طبقات اصناف بنىآدم، را دربردارد. نویسنده به فرمان محمود غازان (704 - 695)، نوشتن آن را آغاز كرد و تا روزگار سلطان ابوسعيد بهادرخان اين كار را پى گرفت. وى در تأليف و تدوين جامع التواريخ (تاريخ عالَم)، از كتابهاى معروف و رايج تاريخى و گفتههاى شخصيتهاى پرآوازه و معتبر نيز بهرهها برد. تاريخ بنىاسرائيل، يكى از بخشهاى اين اثر ارزنده است. انگيزه ويژه نویسنده را از نوشتن اين بخش از جامعالتواريخ، سامانمند نبودن يا ضعيف بودن اطلاعات تاريخى درباره بنىاسرائيل مىتوان برشمرد. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۴: | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
بهگمان، نویسنده در تدوين بخش «تاريخ مغول» كتابش، از كمك كسى به نام بولا چينگ ساك، در تدوين «تاريخ هند» از گفتههاى راويان و كتاب [[تحقيق | بهگمان، نویسنده در تدوين بخش «تاريخ مغول» كتابش، از كمك كسى به نام بولا چينگ ساك، در تدوين «تاريخ هند» از گفتههاى راويان و كتاب [[تحقيق ماللهند]] بيرونى و در نوشتن اين بخش؛ يعنى «تاريخ بنىاسرائيل» از تورات يارى گرفت و با استفاده از منابع نوشتارى و گفتارى، جامع التواريخ را سامان داد و از آشنايىاش با كتاب آسمانى تورات سود جسته است؛ زيرا وى در دودمانى يهودى پرورش يافته بود. وى تاريخهاى گوناگون بنىاسرائيل را گرد آورد و با گروهى آگاه به 24 تورات موجود، به گفتوگو در اينباره پرداخت و افزون بر اينها، كتابها و تاريخهاى پراكنده را در اينباره ديد، سپس به نوشتن اين بخش از كتابش دست زد. اگر چه نویسنده در تاريخ افرنج، تاريخ اُغوز و تاريخ بنىاسرائيل از همكارى و همكاران در نوشتن اين پاره از كتابش سخنى نمىگويد، اكنون بر پايه منظومه شمسالدين كاشانى، بر پژوهشگران و مورخان روشن است كه او در ديوان خود براى تدوين و تأليف جامعالتواريخ، شصت تن را به ياورى و همكارى گرد آورد. | ||
ترتيب بخشهاى پنجگانه جامعالتواريخ (تاريخ هند، تاريخ چين، تاريخ افرنج / پاپان و قياصره، تاريخ بنىاسرائيل و تاريخ اُغوز) روشن نيست و نسخههاى گوناگون اين كتاب، در اينباره يكسان نيستند. بارى، اطلاعات نسخهشناختى اين اثر و ويژگىهاى نسخه تاريخ بنىاسرائيل از جامعالتواريخ بزرگ كه در مقدمه مصحح گنجانده شدهاند، تا اندازهاى راه پژوهش را در اين زمينه هموار مىكند. همچنين، مقدمه كارل يان بر اين كتاب، جايگاه تاريخ بنىاسرائيل را در سراسر كتاب رشيدى روشن مىسازد و آگاهىهاى شايستهاى درباره وابسته بودن يا نبودن وى به طبقه ممتاز روحانیان يهودى و شيوه تاريخنگارىاش در اين بخش از جامعالتواريخ عرضه مىكند و با يادآورى ديدگاه نویسنده درباره دورهبندى روىدادهاى تاريخى، به بازگويى چكيدهاى از درونمايه كتاب وى مىپردازد. | ترتيب بخشهاى پنجگانه جامعالتواريخ (تاريخ هند، تاريخ چين، تاريخ افرنج / پاپان و قياصره، تاريخ بنىاسرائيل و تاريخ اُغوز) روشن نيست و نسخههاى گوناگون اين كتاب، در اينباره يكسان نيستند. بارى، اطلاعات نسخهشناختى اين اثر و ويژگىهاى نسخه تاريخ بنىاسرائيل از جامعالتواريخ بزرگ كه در مقدمه مصحح گنجانده شدهاند، تا اندازهاى راه پژوهش را در اين زمينه هموار مىكند. همچنين، مقدمه كارل يان بر اين كتاب، جايگاه تاريخ بنىاسرائيل را در سراسر كتاب رشيدى روشن مىسازد و آگاهىهاى شايستهاى درباره وابسته بودن يا نبودن وى به طبقه ممتاز روحانیان يهودى و شيوه تاريخنگارىاش در اين بخش از جامعالتواريخ عرضه مىكند و با يادآورى ديدگاه نویسنده درباره دورهبندى روىدادهاى تاريخى، به بازگويى چكيدهاى از درونمايه كتاب وى مىپردازد. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۷: | ||
روشن، محمد (زمستان 1382)، «در آستانه تحقيق جامع التواريخ و تاريخ عالم»، آيينه ميراث، شماره 23. | روشن، محمد (زمستان 1382)، «در آستانه تحقيق جامع التواريخ و تاريخ عالم»، آيينه ميراث، شماره 23. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||