۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل'
جز (جایگزینی متن - 'هگ' به '') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل') |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =26 | | تعداد جلد =26 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01361 | ||
| کتابخوان همراه نور =01361 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|الوافي (ابهامزدایی)}} | |||
'''الوافى'''، به زبان عربى، اثر [[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی|فيض كاشانى]]، اولین جامع حديثى در دوره متأخران مىباشد. | '''الوافى'''، به زبان عربى، اثر [[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی|فيض كاشانى]]، اولین جامع حديثى در دوره متأخران مىباشد. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۴: | ||
اين كتاب، مشتمل بر تمام احاديث موجود در كتب اربعه شيعه (الكافى، من لايحضره الفقيه، التهذيب و الاستبار) مىباشد. مرحوم فيض، در اين كتاب، علاوه بر جمعآورى اين روايات، سعى كرده است تا متون روايات را شرح و مشكلات موجود در آنها را برطرف سازد | اين كتاب، مشتمل بر تمام احاديث موجود در كتب اربعه شيعه (الكافى، من لايحضره الفقيه، التهذيب و الاستبار) مىباشد. مرحوم فيض، در اين كتاب، علاوه بر جمعآورى اين روايات، سعى كرده است تا متون روايات را شرح و مشكلات موجود در آنها را برطرف سازد | ||
فيض، در اين كتاب و ساير كتب فقهى و حديثى خود، مانند معتصم الشيعة و مفاتيح الشرائع ترتيب نوينى پيش گرفته و با ادغام پارهاى از ابواب، در برخى ديگر و جابهجا كردن آنها، تدوين جديدى را براى فقه و حديث پديد آورده است. وى با الهام از شيوه غزالى در | فيض، در اين كتاب و ساير كتب فقهى و حديثى خود، مانند معتصم الشيعة و مفاتيح الشرائع ترتيب نوينى پيش گرفته و با ادغام پارهاى از ابواب، در برخى ديگر و جابهجا كردن آنها، تدوين جديدى را براى فقه و حديث پديد آورده است. وى با الهام از شيوه غزالى در إحياء علوم الدين، فقه را در دو بخش قرار داده: يكى در فن عبادات و سياسات و ديگرى در فن عادات و معاملات. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۸: | ||
الاستبصار نيز پارهاى از تهذيب الاحكام است كه از آن استخراج گرديده و به ذكر اخبار مخالف و معارض اقتصار ورزيده و در جمع بين آنها با استمداد از احاديث قريب و غريب، كوشيده است. | الاستبصار نيز پارهاى از تهذيب الاحكام است كه از آن استخراج گرديده و به ذكر اخبار مخالف و معارض اقتصار ورزيده و در جمع بين آنها با استمداد از احاديث قريب و غريب، كوشيده است. | ||
[[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی|صاحب الوافى]]، در ادامه، از تلاش مشايخ | [[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی|صاحب الوافى]]، در ادامه، از تلاش مشايخ سهگانه، در نقل احاديث و گردآورى اخبار پراكنده، قدردانى مىكند و مىگويد: | ||
انصاف اين است كه جمع ميان آنچه انجام دادهاند و آنچه واگذاشتهاند، كارى ناممكن، بلكه از توان بشر خارج است. به هر حال آنها وظيفه خود را انجام دادهاند و آنچه باقى مانده، بر عهده آنان نبوده است. | انصاف اين است كه جمع ميان آنچه انجام دادهاند و آنچه واگذاشتهاند، كارى ناممكن، بلكه از توان بشر خارج است. به هر حال آنها وظيفه خود را انجام دادهاند و آنچه باقى مانده، بر عهده آنان نبوده است. | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۴: | ||
مؤلف، قبل از وارد شدن در اصل مقصود، سه امر را مقدم داشته و در مورد آنها توضيح داده و آن سه امر عبارتند از: طريق شناسايى علوم دينى، راه شناسايى اسناد حديثها و اصطلاحات و قواعد به كار گرفته شده در كتاب. | مؤلف، قبل از وارد شدن در اصل مقصود، سه امر را مقدم داشته و در مورد آنها توضيح داده و آن سه امر عبارتند از: طريق شناسايى علوم دينى، راه شناسايى اسناد حديثها و اصطلاحات و قواعد به كار گرفته شده در كتاب. | ||
اجزاى | اجزاى چهاردهگانه كتاب، به ترتيب عبارتند از: | ||
#كتاب عقل و علم و توحيد. | #كتاب عقل و علم و توحيد. | ||
| خط ۹۹: | خط ۱۰۱: | ||
#كتاب روضة كه شامل احاديث متفرقه است. | #كتاب روضة كه شامل احاديث متفرقه است. | ||
خاتمه الوافى، در اسناد حديثهاى تهذيب و استبصار و [[ | خاتمه الوافى، در اسناد حديثهاى تهذيب و استبصار و [[من لايحضره الفقيه]] است كه ملا محسن براى سهولت مراجعه، اسامى را به ترتيب الفبا تنظيم نموده است و براى رعايت اختصار، اسامى برخى از راويان را به صورت مختصر آورده است. | ||
از امتيازات اين كتاب، ترتيب بسيار عالى در آوردن روايات در باب مناسب است، چنانكه روايات را بر اساس متن آنها و به صورت موضوعى، دستهبندى نموده است و در اين ترتيب، كمال دقت را در چينش روايات به كار برده است. معمولا عناوين بابها را از الكافى گرفته يا عين عبارت الكافى را در عنوان باب قرار داده و يا مشابه تعبير الكافى را به كار مىبرد و به اين مطلب، تصريح مىكند، ولى همواره از الكافى در انتخاب عناوين پيروى نكرده است، بلكه در برخى از موارد، عناوين بهترى را براى ابواب برمىگزيند. در شيوه چيدن روايات در يك باب هم در بيشتر موارد به [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] اقتدا كرده است، لكن در برخى موارد هم احساس مىكند كه روايتى بهتر است در باب ديگرى بيايد و لذا در غير بابى كه در الكافى مطرح شده، مىآورد؛ از اينجاست كه مىبينيم بسيارى از رواياتى كه [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در روضه الكافى آورده، مرحوم فيض آنها را در بابهاى مختف الوافى وارد كرده است. | از امتيازات اين كتاب، ترتيب بسيار عالى در آوردن روايات در باب مناسب است، چنانكه روايات را بر اساس متن آنها و به صورت موضوعى، دستهبندى نموده است و در اين ترتيب، كمال دقت را در چينش روايات به كار برده است. معمولا عناوين بابها را از الكافى گرفته يا عين عبارت الكافى را در عنوان باب قرار داده و يا مشابه تعبير الكافى را به كار مىبرد و به اين مطلب، تصريح مىكند، ولى همواره از الكافى در انتخاب عناوين پيروى نكرده است، بلكه در برخى از موارد، عناوين بهترى را براى ابواب برمىگزيند. در شيوه چيدن روايات در يك باب هم در بيشتر موارد به [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] اقتدا كرده است، لكن در برخى موارد هم احساس مىكند كه روايتى بهتر است در باب ديگرى بيايد و لذا در غير بابى كه در الكافى مطرح شده، مىآورد؛ از اينجاست كه مىبينيم بسيارى از رواياتى كه [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در روضه الكافى آورده، مرحوم فيض آنها را در بابهاى مختف الوافى وارد كرده است. | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۷: | ||
از امتيازات ديگر اين كتاب، شرح لغات موجود در روايات و برخى از آيات است. | از امتيازات ديگر اين كتاب، شرح لغات موجود در روايات و برخى از آيات است. | ||
فيض، در اين زمينه، در حد يك | فيض، در اين زمينه، در حد يك شاهکار زحمت كشيده است و مىتوان شرح لغتهاى روايات در الوافى را از بزرگترين خدمتهاى اين دانشمند، به سنت دانست؛ حتى اگر به جمعآورى واژههاى معنا شده در الوافى بپردازيم، مجموعه خوبى در غريب القرآن و غريب الحديث پديد مىآيد. فيض، از اينكه شارحان آيات قرآنى و روايات، در كلام اهل لغت تتبع و دقت كافى اعمال نمىكنند، گلهمند است و در شرح روايت، لغتهاى مشكل آن را معنا مىكند و اين شيوه را در سرتاسر الوافى به كار برده است. | ||
در هنگام تبيين معناى لغوى كلمه، به قرائتهاى مختلف يا نسخهبدلهاى آن و نيز معناى كلمه در زمان صدور روايت توجه دارد، زيرا گاهى يك كلمه اكنون در معنايى به كار مىرود كه در زمان معصومان به اين معنا نبوده است، لذا نمىتوان روايت را بر طبق معناى فعلى تبيين كرد. | در هنگام تبيين معناى لغوى كلمه، به قرائتهاى مختلف يا نسخهبدلهاى آن و نيز معناى كلمه در زمان صدور روايت توجه دارد، زيرا گاهى يك كلمه اكنون در معنايى به كار مىرود كه در زمان معصومان به اين معنا نبوده است، لذا نمىتوان روايت را بر طبق معناى فعلى تبيين كرد. | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۷: | ||
#الحاشية على الوافى، خود مؤلف الوافى. | #الحاشية على الوافى، خود مؤلف الوافى. | ||
#الحاشية على الوافى، عبدالله بن عيسى افندى (م 1130ق). | #الحاشية على الوافى، عبدالله بن عيسى افندى (م 1130ق). | ||
#الحاشية على الوافى، سيّد | #الحاشية على الوافى، سيّد ابراهیم بن محمدباقررضوى، برادر سيّد صدرالدين تونى، شارح وافية. | ||
#الحاشية على الوافى، سيّد عبدالله بن نورالدين جزايرى (م 1173ق). | #الحاشية على الوافى، سيّد عبدالله بن نورالدين جزايرى (م 1173ق). | ||
#الحاشية على الوافى، محمدباقربن محمد اكمل معروف به [[ | #الحاشية على الوافى، محمدباقربن محمد اكمل معروف به [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] (م 1206ق). از اين كتاب، به عنوان شرح ياد شده است، ولى خود مؤلف در فهرست تصانيفش، از آن، به عنوان حاشيه بر الوافى ياد مىكند. | ||
#الحاشية على الوافى، فضلالله بن محمد شريف كاشانى. اين كتاب، شامل حاشيه بر كتاب عقل و علم الوافى است و بيشتر به شرح متون احاديث نظر دارد و گاه نيز به اسانيد مىپردازد و در رجب 1107ق، از نگارش آن فراغت يافته است. اين حاشيه، توسط مؤلف، مدون شده و نسخه آن به همراه تعليقاتى از وى در كتابخانه مدرسه سپهسالار موجود است. | #الحاشية على الوافى، فضلالله بن محمد شريف كاشانى. اين كتاب، شامل حاشيه بر كتاب عقل و علم الوافى است و بيشتر به شرح متون احاديث نظر دارد و گاه نيز به اسانيد مىپردازد و در رجب 1107ق، از نگارش آن فراغت يافته است. اين حاشيه، توسط مؤلف، مدون شده و نسخه آن به همراه تعليقاتى از وى در كتابخانه مدرسه سپهسالار موجود است. | ||
#تعليقة على الوافى، احمد بن محمد، علم الهدى كاشانى. | #تعليقة على الوافى، احمد بن محمد، علم الهدى كاشانى. | ||
| خط ۱۴۹: | خط ۱۵۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مجله علوم حديث، پاييز 1383، عنوان مقاله: كتابشناسى كتابهاى الوافى، [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]] و [[ | # مجله علوم حديث، پاييز 1383، عنوان مقاله: كتابشناسى كتابهاى الوافى، [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]] و [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهمالسلام|بحار الانوار]]، نویسنده: حسین صفره. | ||
# علوم حديث، سال سيزدهم، شماره اول، عنوان مقاله: سيرى در كتاب الوافى، نوشته: على محمد مير جليلى. | |||
علوم حديث، سال سيزدهم، شماره اول، عنوان مقاله: سيرى در كتاب الوافى، نوشته: على محمد مير جليلى. | {{جوامع روایی شیعه}} | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||