۱۴۶٬۷۳۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل'
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل') |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مقیاس الروایة فی علم الدرایة''' عنوان اثری است یک جلدی به زبان عربی از | '''مقیاس الروایة فی علم الدرایة''' عنوان اثری است یک جلدی به زبان عربی از [[سیفی مازندرانی، علیاکبر|علیاکبر سیفی مازندرانی]] با موضوع علوم حدیث. نویسنده در این کتاب، به بیان مباحث مربوط به علم درایة الحدیث، پرداخته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب یک جلد دارد و محتوای مطالب آن در 10 بخش ارائه شده است. از کتابهای فقهی، اصولی، روایی و تفسیر در شکلگیری محتوای این کتاب بهره برده شده است و این منابع به صورت الفبایی در انتهای اثر، ذکر شده. از جمله منابع کتاب میتوان | کتاب یک جلد دارد و محتوای مطالب آن در 10 بخش ارائه شده است. از کتابهای فقهی، اصولی، روایی و تفسیر در شکلگیری محتوای این کتاب بهره برده شده است و این منابع به صورت الفبایی در انتهای اثر، ذکر شده. از جمله منابع کتاب میتوان «[[أجود التقريرات|اجود التقریرات]]» [[خویی، سید ابوالقاسم|سید ابوالقاسم خویی]]، «[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]» [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، «[[أصول الفقه (طبع اسماعیلیان)|اصول فقه]]» [[مظفر، محمدرضا|محمدرضا مظفر]]، «اصول فقه» شیخ خضری، «[[اصول کافی (ترجمه مصطفوی)|اصول کافی]]»، «انوار الهدایة»، «[[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهمالسلام|بحار الانوار]]»، «[[تعلیقه منهج المقال]]» [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحید بهبهانی]]، «[[تهذيب الأحكام|تهذیب الاحکام]]» [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، «[[توضيح المقال في علم الرجال|توضیح المقال]]» [[کنی تهرانی، علی|ملا علی کنی]]، «[[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع القاصد]]» [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]]، «[[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الکلام]]» [[صاحب جواهر، محمدحسن|شیخ محمد حسن نجفی]]، «[[درر الفوائد في الحاشیة علی الفرائد|حاشیه فرائد الاصول]]» [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]]، «[[الحبل المتين في أحكام الدين (طبع قدیم)|الحبل المتین]]» [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]]، «[[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة|الحدائق الناضرة]]» [[بحرانی، یوسف بن احمد|شیخ یوسف بحرانی]] و... را نام برد.<ref>ر.ک: منابع کتاب، ص231-233</ref> | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
در ششمین بخش هم بحثی درباره مرسلات مشایخ ثقات، مطرح میشود. در این بخش، درباره مرسلاتی که به این صفت معروفند که فقط از ثقه استرسال و روایت شدهاند، بحث شده و سپس مناقشاتی درباره این تعریف مطرح میشود.<ref>ر.ک: همان</ref> | در ششمین بخش هم بحثی درباره مرسلات مشایخ ثقات، مطرح میشود. در این بخش، درباره مرسلاتی که به این صفت معروفند که فقط از ثقه استرسال و روایت شدهاند، بحث شده و سپس مناقشاتی درباره این تعریف مطرح میشود.<ref>ر.ک: همان</ref> | ||
هفتمین بخش مطالب کتاب، معرکه آرا درباره انجبار ضعف خبر با عمل مشهور به آن و وهن یک روایت با اعراض مشهور از عمل به آن، است. در این بخش ابتدا بحثی درباره انجبار ضعف خبر با شهرت فتوایی مطرح میشود . سپس به ترتیب، نظرات محقق حلی، شهید ثانی، محقق مامقانی، شیخ انصاری، محقق خراسانی، محقق همدانی، محقق عراقی، محقق اصفهانی، محقق نائینی، و امام خمینی، مطرح میشود. سپس تحقیقی درباره مطلب شده و مقتضای تحقیق از نظر نویسنده در این بخش، مطرح میشود. نویسنده پس از بحث از انجبار ضعف سند با عمل مشهور به سراغ بحث از وهن سند خبر با اعراض اصحاب میرود؛ وی در اینجا هم ابتدا به تنقیح آرا و نظرات در این ارتباط میپردازد و سپس مقتضای تحقیق را از نگاه خودش بیان میدارد. در پایان این بخش، به برخی شبهات پاسخ داده میشود.<ref>ر.ک: همان، ص235-236</ref> | هفتمین بخش مطالب کتاب، معرکه آرا درباره انجبار ضعف خبر با عمل مشهور به آن و وهن یک روایت با اعراض مشهور از عمل به آن، است. در این بخش ابتدا بحثی درباره انجبار ضعف خبر با شهرت فتوایی مطرح میشود. سپس به ترتیب، نظرات محقق حلی، شهید ثانی، محقق مامقانی، شیخ انصاری، محقق خراسانی، محقق همدانی، محقق عراقی، محقق اصفهانی، محقق نائینی، و امام خمینی، مطرح میشود. سپس تحقیقی درباره مطلب شده و مقتضای تحقیق از نظر نویسنده در این بخش، مطرح میشود. نویسنده پس از بحث از انجبار ضعف سند با عمل مشهور به سراغ بحث از وهن سند خبر با اعراض اصحاب میرود؛ وی در اینجا هم ابتدا به تنقیح آرا و نظرات در این ارتباط میپردازد و سپس مقتضای تحقیق را از نگاه خودش بیان میدارد. در پایان این بخش، به برخی شبهات پاسخ داده میشود.<ref>ر.ک: همان، ص235-236</ref> | ||
بحث در بخش هشتم درباره احادیث معلّل است. نویسنده ابتدا قیاس حرام در شریعت را مطرح میکند، سپس به تعریف قیاس و مبدأ عمل به آن میپردازد، پس از آن از تنقیح مناط قطعی و علت منصوصه صحبت میکند و سپس به بیان ضابطه فرق میان علت و حکمت میپردازد. تعلیل تعبدی و ارشادی، آخرین بحث در این بخش از مطالب کتاب است.<ref>ر.ک: همان، ص236</ref> | بحث در بخش هشتم درباره احادیث معلّل است. نویسنده ابتدا قیاس حرام در شریعت را مطرح میکند، سپس به تعریف قیاس و مبدأ عمل به آن میپردازد، پس از آن از تنقیح مناط قطعی و علت منصوصه صحبت میکند و سپس به بیان ضابطه فرق میان علت و حکمت میپردازد. تعلیل تعبدی و ارشادی، آخرین بحث در این بخش از مطالب کتاب است.<ref>ر.ک: همان، ص236</ref> | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
گاه از این روایت به غریب مشهور تعبیر میشود و به علت اشتهار نقلش، غرابت تنها در متن آن است نه در سندش(هرچند در یک طرف از سندش). میرداماد در رواشح از اهل درایه نقل کرده که گفتهاند: روایتی که به لحاظ متنی غریب باشد در إسناد یافت نمیشود مگر در جایی که حدیث مفردی مشهور باشد و جماعت کثیری آن را از کسی که متفرد به آن روایت است نقل کرده باشند؛ اینجاست که روایت ما غریب مشهور خواهد شد و به عبارت دیگر روایتی خواهد بود غریب المتن و غیر غریب الاسناد مگر به نسبت به یکی از طرفین آن؛ یعنی اسناد این روایت متصف به غرابت در طرف اولش خواهد بود و در عین حال متصف به شهرت در وسط و طرف دیگرش خواهد بود.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص85</ref> | گاه از این روایت به غریب مشهور تعبیر میشود و به علت اشتهار نقلش، غرابت تنها در متن آن است نه در سندش(هرچند در یک طرف از سندش). میرداماد در رواشح از اهل درایه نقل کرده که گفتهاند: روایتی که به لحاظ متنی غریب باشد در إسناد یافت نمیشود مگر در جایی که حدیث مفردی مشهور باشد و جماعت کثیری آن را از کسی که متفرد به آن روایت است نقل کرده باشند؛ اینجاست که روایت ما غریب مشهور خواهد شد و به عبارت دیگر روایتی خواهد بود غریب المتن و غیر غریب الاسناد مگر به نسبت به یکی از طرفین آن؛ یعنی اسناد این روایت متصف به غرابت در طرف اولش خواهد بود و در عین حال متصف به شهرت در وسط و طرف دیگرش خواهد بود.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص85</ref> | ||
گاه نیز غرابت هم در متن حدیث هست و هم در سند آن، و آن روایتی است که تنها یک نفر متن آن را نقل کرده و این متن و نقل آن در میان اصحاب، مشهور نیست. شهید ثانی قائل به این نوع از روایت است و این مطلب از مقابلهاش در این قسم از روایت غریب با دو قسم دیگر(غریب المتن و غریب السند) آشکار میشود. با این کلام و تقسیمبندی شهید، اشکال در کلام محقق مامقانی روشن میشود که در این قسم از روایت غریب، اشتهار متن را شرط کرده بود. یک نوع دیگر از غرابت هم وجود دارد و آن غرابت در لفظ روایت است؛ این نوع غرابت در جایی است که متن روایت مشتمل بر لفظ غامض المعنایی باشد که آن لفظ به خاطر نادر بودن استعمال در لغت و زبان رایج مردم، بعید از فهم است.<ref>ر.ک: همان، ص86</ref> | گاه نیز غرابت هم در متن حدیث هست و هم در سند آن، و آن روایتی است که تنها یک نفر متن آن را نقل کرده و این متن و نقل آن در میان اصحاب، مشهور نیست. [[شهید ثانی، زینالدین بن علی|شهید ثانی]] قائل به این نوع از روایت است و این مطلب از مقابلهاش در این قسم از روایت غریب با دو قسم دیگر(غریب المتن و غریب السند) آشکار میشود. با این کلام و تقسیمبندی شهید، اشکال در کلام محقق مامقانی روشن میشود که در این قسم از روایت غریب، اشتهار متن را شرط کرده بود. یک نوع دیگر از غرابت هم وجود دارد و آن غرابت در لفظ روایت است؛ این نوع غرابت در جایی است که متن روایت مشتمل بر لفظ غامض المعنایی باشد که آن لفظ به خاطر نادر بودن استعمال در لغت و زبان رایج مردم، بعید از فهم است.<ref>ر.ک: همان، ص86</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:علم الحدیث]] | |||
[[رده:آثار کلی علم الحدیث]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1402]] | ||