۱۴۴٬۷۰۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رحمة اللّه عليه' به 'رحمةاللّهعليه') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[مؤسسه سیدالشهداء]] (گردآورنده) | ||
[[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر]] (نویسنده) | [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر]] (نویسنده) | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] ( | [[سبحانی تبریزی، جعفر]] (مقدمهنويس) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 181/6 /ق2م9 | | کد کنگره =BP 181/6 /ق2م9 | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =00108 | ||
| کتابخوان همراه نور =00108 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| المهذب (ابهامزدایی)}} | |||
'''المهذب''' تألیف [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|قاضى سعدالدين ابوالقاسم عبدالعزيز بن نحرير بن براج طرابلسى]]، معروف به [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|قاضى ابن براج]] (م 481 ق). | '''المهذب''' تألیف [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|قاضى سعدالدين ابوالقاسم عبدالعزيز بن نحرير بن براج طرابلسى]]، معروف به [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|قاضى ابن براج]] (م 481 ق) از مشهورترين و مبسوطترين كتب فقهى استدلالى قدماى از فقهاى اماميه مىباشد. | ||
==جايگاه آن== | ==جايگاه آن== | ||
اين كتاب كه يك دورۀ فقه كامل استدلالى از كتاب طهارت تا آخر ديات مىباشد حاصل تحقيقات عميق و ابتكارات مؤلف است كه پس از سى سال قضاوت و بكار گرفتن عملى اين مباحث تدوين شده است. | اين كتاب كه يك دورۀ فقه كامل استدلالى از كتاب طهارت تا آخر ديات مىباشد حاصل تحقيقات عميق و ابتكارات مؤلف است كه پس از سى سال قضاوت و بكار گرفتن عملى اين مباحث تدوين شده است. | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۶: | ||
صاحب مستدركات اعيان الشيعه در اين رابطه مىنويسد: «فكم فرق بين كتاب فقهي يؤلف في زوايا المدرسة من غير ممارسة عملية للقضاء و كتاب ألف بعد الممارسة لها أو خلالها، و لأجل ذلك يعتبر الكتاب الحاضر المهذب من محاسن عصره».<ref>مستدركات أعيان الشيعة ج 90/1</ref> | صاحب مستدركات اعيان الشيعه در اين رابطه مىنويسد: «فكم فرق بين كتاب فقهي يؤلف في زوايا المدرسة من غير ممارسة عملية للقضاء و كتاب ألف بعد الممارسة لها أو خلالها، و لأجل ذلك يعتبر الكتاب الحاضر المهذب من محاسن عصره».<ref>مستدركات أعيان الشيعة ج 90/1</ref> | ||
اگر چه مؤلف | اگر چه مؤلف گنجينههایى از كتابهاى فقهى همچون «المقرب في الفقه»، «المعالم في الفروع»، «المنهاج في الفروع»، «المعتمد في الفقه»، «شرح جمل العلم و العمل» و «جواهر الفقه» از خود برجاى گذاشته است.<ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]108/22، 197/21 و 214 و 155/23</ref> | ||
اما متأسفانه امروزه فقط سه كتاب «المهذب»، «جواهر الفقه» و «شرح جمل العلم و العمل» در دسترس ما هست. | اما متأسفانه امروزه فقط سه كتاب «المهذب»، «جواهر الفقه» و «شرح جمل العلم و العمل» در دسترس ما هست. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۶: | ||
كتاب موجود در سال 1406ق و بوسيلۀ مؤسسۀ نشر اسلامى تابع جامعۀ مدرسين در قم چاپ شده است. گروه تصحيح و مقابلۀ جلد اول آقايان: | كتاب موجود در سال 1406ق و بوسيلۀ مؤسسۀ نشر اسلامى تابع جامعۀ مدرسين در قم چاپ شده است. گروه تصحيح و مقابلۀ جلد اول آقايان: سيد احمد قدوسى، سيد محمد كمارى، شيخ محمد على مظاهرى بوده و گروه حواشى و تعليقهها سيد على جاويدان، سيد محمد كاهانى و سيد على اصغر موسوى بودهاند. | ||
گروه تحقيق جلد دوم آقايان: شيخ احمد خدائى، شيخ | گروه تحقيق جلد دوم آقايان: شيخ احمد خدائى، شيخ ابراهیم بهادرى، شيخ حسین امينى، سيد محمد على رجائى و شيخ محمدرضائى بودهاند. بعد از تحقيق اين بزرگواران، علامه سيد عبدالرسول جهرمى شيرازى مسئولیت تحقيق متن جلد دوم و حواشى بر آن و استخراج مصادر و منابع را به عهده داشته است. | ||
==نسخهها== | ==نسخهها== | ||
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعه]] چهار نسخه از المهذب ذكر شده است كه در كتابخانۀ رضويه، كتابخانۀ | در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعه]] چهار نسخه از المهذب ذكر شده است كه در كتابخانۀ رضويه، كتابخانۀ سيد حجتالاسلام در اصفهان، كتابخانۀ آخوند ملا محمدحسین بن قاسم قمشهاى و كتابخانۀ شيخ [[سماوی، محمد|محمد سماوى]] وجود دارد كه دو نسخۀ اخير ناقص مىباشند. | ||
نسخههاى مورد اعتماد در چاپ كتاب موجود، 8 نسخه است كه در جلد اول به صورت تلفيقى از آنان استفاده شده است و از نسخۀ خاصى به عنوان نسخۀ اصلى استفاده نشده است. امّا در جلد دوم، نسخۀ اصلى كه با رمز «الف» مشخص شده است نسخۀ كتابخانۀ رضويه است كه در سال 651ق نوشته شده است. | نسخههاى مورد اعتماد در چاپ كتاب موجود، 8 نسخه است كه در جلد اول به صورت تلفيقى از آنان استفاده شده است و از نسخۀ خاصى به عنوان نسخۀ اصلى استفاده نشده است. امّا در جلد دوم، نسخۀ اصلى كه با رمز «الف» مشخص شده است نسخۀ كتابخانۀ رضويه است كه در سال 651ق نوشته شده است. | ||
# نسخۀ كتابخانۀ آستان قدس رضوى به شمارۀ 388/2598 كه نسخۀ بسيار نفيس و قديمى است. اين نسخه از كتاب اجاره تا آخر كتاب مىباشد. اين نسخه به خط ابوطالب على بن محمد بن على است. | # نسخۀ كتابخانۀ آستان قدس رضوى به شمارۀ 388/2598 كه نسخۀ بسيار نفيس و قديمى است. اين نسخه از كتاب اجاره تا آخر كتاب مىباشد. اين نسخه به خط ابوطالب على بن محمد بن على است. | ||
# نسخۀ كتابخانۀ [[بروجردی، حسین|آیتالله | # نسخۀ كتابخانۀ [[بروجردی، حسین|آیتالله سيد حسين بروجردى]] (م 1381 ق) كه در سال 1348ق استنساخ شده است و نسخۀ تصحيح شده، خوش خط و كاملى است و در جلد دوم با رمز «ب» مشخص شده است. | ||
# نسخۀ موجود در كتابهاى علامه | # نسخۀ موجود در كتابهاى علامه سيد آقا حسین خادمى اصفهانى كه نسخۀ خوب و تصحيح نشدهاى است و در جلد دوم با رمز «خ» مشخص شده است. | ||
# نسخۀ موجود در كتابخانۀ آیتالله نجفى مرعشى كه از كتاب طهارت تا زكات است. | # نسخۀ موجود در كتابخانۀ آیتالله نجفى مرعشى كه از كتاب طهارت تا زكات است. | ||
# نسخۀ قديمى مخزن كتابخانۀ دانشگاه تهران كه از كتاب طهارت تا آخر ابواب صلاة است. | # نسخۀ قديمى مخزن كتابخانۀ دانشگاه تهران كه از كتاب طهارت تا آخر ابواب صلاة است. | ||
# نسخۀ كتابخانۀ شيخ [[مروارید، علیاصغر|على اصغر مرواريد]] كه در سال 1241ق تصحيح شده است. | # نسخۀ كتابخانۀ شيخ [[مروارید، علیاصغر|على اصغر مرواريد]] كه در سال 1241ق تصحيح شده است. | ||
# نسخۀ كتابخانۀ دار القرآن الكريم آیتالله گلپايگانى كه از اول اجاره تا آخر كتاب مىباشد. | # نسخۀ كتابخانۀ دار القرآن الكريم آیتالله گلپايگانى كه از اول اجاره تا آخر كتاب مىباشد. | ||
# نسخۀ موجود در كتابهاى حاج | # نسخۀ موجود در كتابهاى حاج سيد مصطفى خوانسارى كه از كتاب طهارت تا كتاب زكات مىباشد. | ||
==تقسيمبندى مطالب== | ==تقسيمبندى مطالب== | ||
مباحث كتاب همچنانكه در | مباحث كتاب همچنانكه در اولین فصل كتاب آمده است به دو قسمت كلى تقسيم مىشود. | ||
يك قسمت شرعياتى كه مورد ابتلاى عمومى است و قسمت ديگر شرعياتى كه مورد ابتلاى عمومى نيست. | يك قسمت شرعياتى كه مورد ابتلاى عمومى است و قسمت ديگر شرعياتى كه مورد ابتلاى عمومى نيست. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۱۹: | ||
از ديگر خصوصيات، توجه مؤلف به مباحث عرفانى و اخلاقى عبادات و ارادت وى به ائمۀ معصومين عليهمالسلام است بطورى كه در مبحث نماز شب از صفحۀ 134 تا 142 به بحث در نماز شب و ادعيۀ آن مىپردازد و همچنين كتابى را به عنوان كتاب «الزيارات» مطرح نموده كه در آن به نحوۀ زيارت پيامبر اكرم(ص) و ائمۀ معصومين(ع) و حضرت زهرا(س) بطور مفصل پرداخته است.<ref>المهذب ج 274/1 تا 291</ref> | از ديگر خصوصيات، توجه مؤلف به مباحث عرفانى و اخلاقى عبادات و ارادت وى به ائمۀ معصومين عليهمالسلام است بطورى كه در مبحث نماز شب از صفحۀ 134 تا 142 به بحث در نماز شب و ادعيۀ آن مىپردازد و همچنين كتابى را به عنوان كتاب «الزيارات» مطرح نموده كه در آن به نحوۀ زيارت پيامبر اكرم(ص) و ائمۀ معصومين(ع) و حضرت زهرا(س) بطور مفصل پرداخته است.<ref>المهذب ج 274/1 تا 291</ref> | ||
وى از | وى از اولین فقهایى است كه مباحث مربوط به علم نجوم مثل دايرۀ هندیه و نظائر آن را در كتاب خود مطرح نموده است و در مورد تشخيص وقت زوال و ظهر شرعى مىفرمايد: أمكن أن يعرفه بالدائرة الهندیة، و صفة ذلك أن يقصد لها أرضا مستوية البسيطة يدير فيها دائرة معتدلة و يأخذ عودا معتدلا.<ref>المهذب 72 تا 74</ref> | ||
==گفتار بزرگان== | ==گفتار بزرگان== | ||