الصفين (ابن دیزیل)

الصفين
پدیدآوران	ابن دیزیل، ابراهیم بن حسین (نويسنده) جعفی، یحیی بن سلیمان (نويسنده) شمری، فواز بن فرحان (محقق) غیث خالد بن محمد (مقدمه‌نويس)
عنوان‌های دیگر	ملحق فيه مرويات من کتاب صفين
ناشر	دار الکتب العلمية
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1440ق - 2019م
چاپ	1
شابک	‎978-2-7451-9293-6
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، صفین (ابهام‌زدایی) را ببینید.

كتاب صفين، اثر ابواسحاق ابراهیم بن حسین بن علی کسایی همدانی، معروف به ابن دیزیل (متوفی 281ق)، کتابی است پیرامون واقعه صفین که به‌همراه مرویاتی از «كتاب صفين» ابوسعید یحیی بن سلیمان جعفی کوفی (متوفی 238ق)، توسط فواز بن فرحان بن راضی شمری جمع‌آوری و با مقدمه خالد بن محمد غیث، منتشر شده است.

اهمیت کتاب در نگاه اول، مربوط به جایگاه نویسنده آن و استاد او یحیی بن سلیمان جعفی می‌باشد که ابن دیزیل، بیشتر مطالب کتاب او را اقتباس نموده و هر دو کتابی درباره واقعه صفین، نوشته‌اند. این دو عالم، در زمینه تاریخ و حدیث، از جمله مورخان و محدثانی هستند که تأثر حدیثی آنها از نحوه ارائه مطالب تاریخی در کتاب‌هایشان آشکار است. این دو، مطالب تاریخی خود را همانند محدثان، از طریق اسناد و سلسله سند نقل کرده‌اند که این راه، بهترین روش در مستندسازی مطالب تاریخی می‌باشد.

اثر حاضر، یکی از کتب پیشین غنی و مهم در علم تاریخ و سیره بشمار رفته و یکی از منابع ابن کثیر در «علم التاريخ» و ابن عساکر و ابن عدیم در «علم التراجم» بوده و ابن ابی‌الحدید نیز از آن نقل کرده است.

این کتاب، حاوی اخبار معتبری است که هرچند تعداد آنها اندک می‌باشد، اما از اهمیت بسیاری برخوردار بوده که برخی از آنها در کتاب‌های دیگر، ذکر نشده و برخی دیگر ذکر شده است، اما ابن دیزیل آنها را در این کتاب، با اضافات و تفاصیل مفید، آورده است.

ابن دیزیل قسمت زیادی از «كتاب صفين» شیخ خود یحیی بن سلیمان جعفی که امروزه در دسترس نیست را در کتاب خود آورده و این امر باعث شده است که با خواندن این کتاب، به محتوا و مطالب آن کتاب نیز پی برده شود.

ازآنجاکه مطالب کتاب ابن دیزیل، از مطالب کتاب جعفی، جامع‌تر بوده و حوادث بیشتری از واقعه صفین را پوشش داده است، افرادی مانند ابن عساکر و ابن عدیم، کتاب شاگرد را بر کتاب استاد، ترجیح داده‌اند و از کتاب وی نقل قول کرده‌اند نه از کتاب جعفی.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.