انوار سهیلی: تفاوت میان نسخه‌ها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR50797J1.jpg | عنوان = انوار سهیلی | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = کاشفی، حسین بن علی (نويسنده) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = /الف8 ۵۸۰۲ PIR | موضوع = |ناشر | ناشر = انتشارات موسوی | مکان نشر = ایران | سال...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'کاشفی، حسین' به 'کاشفی، حسین بن علی') |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[کاشفی، حسین بن علی]] (نويسنده) | [[کاشفی، حسین بن علی بن علی]] (نويسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''انوار سهیلی'''، اثر مولا کمال‌الدین حسین بن علی | '''انوار سهیلی'''، اثر [[کاشفی، حسین بن علی|مولا کمال‌الدین حسین بن علی بیهقی]]، معروف به [[کاشفی، حسین بن علی|واعظ کاشفی]]، از نویسندگان و شاعران اواخر سده ۹ و اوایل سده ۱۰ق، است. | ||
انوار سهیلی در اصل تحریر و تهذیبی از | |||
انوار سهیلی در اصل تحریر و تهذیبی از «[[کلیله و دمنه]]» بهرام‌شاهی است که [[نصرالله منشی|ابوالمعالی نصرالله منشی]] آن را به تشویق بهرام‌شاه، از نوادگان سلطان محمود غزنوی، از ترجمه عربی [[ابن مقفع، عبدالله بن دادویه|ابن مقفع]] به فارسی برگردانده است<ref>ر.ک: جعفری (قنواتی)، محمد</ref>. | |||
انوار سهیلی در شبه قاره هند و افغانستان بسیار مورد توجه قرار گرفت و بعدها برای آموزش زبان فارسی به اتباع هند و انگلستان، به‌کار گرفته شد<ref>ر.ک: همان</ref>. | انوار سهیلی در شبه قاره هند و افغانستان بسیار مورد توجه قرار گرفت و بعدها برای آموزش زبان فارسی به اتباع هند و انگلستان، به‌کار گرفته شد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
کاشفی وجود «غرایب لغات و اطرای کلام» و «مبالغه در استعارات و تشبیهات متفرقه» و «عبارات مغلقه» در | کاشفی وجود «غرایب لغات و اطرای کلام» و «مبالغه در استعارات و تشبیهات متفرقه» و «عبارات مغلقه» در «[[کلیله و دمنه]]» و به‌عبارتی‌دیگر، نثر مصنوع و متکلف آن را انگیزه خود برای تهذیب این کتاب می‌داند؛ زیرا از نظر او چنین نثری «موجب ملالت خواننده و شنونده» خواهد بود؛ سپس می‌افزاید به همین سبب «نزدیک شده بود که کتابی بدان نفاست متروک گردد». پس برای آنکه فواید آن نصیب افراد بیشتری شود، به اشاره امیر، شیخ احمد مشهور به سهیلی تصمیم گرفت «کتاب مذکور را لباس نو پوشاند»؛ ازاین‌رو، کتاب را پس از تألیف به انوار سهیلی موسوم گردانید<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
وی در این بازنویسی، تغییرات بسیاری در محتوا و حتى عنوان «کلیله و دمنه» به وجود آورد. به اعتقاد سیلوستر دو‌ساسی از میان این تغییرات، دو مورد آن اهمیت بیشتری داشته‌اند: یکی تغییر نام کتاب است که پیش از آن هیچ‌یک از مترجمان فارسی و عربی نام آن را تغییر نداده بودند؛ دوم حذف مقدمه‌های گوناگونی است که در ترجمه عربی ابن مقفع و نسخه فارسی ابوالمعالی وجود دارد. کاشفی به‌جای این مقدمه‌ها، یک مقدمه تازه نوشته است که کاملاً متعلق به شخص اوست<ref>ر.ک: همان</ref>. | وی در این بازنویسی، تغییرات بسیاری در محتوا و حتى عنوان «کلیله و دمنه» به وجود آورد. به اعتقاد سیلوستر دو‌ساسی از میان این تغییرات، دو مورد آن اهمیت بیشتری داشته‌اند: یکی تغییر نام کتاب است که پیش از آن هیچ‌یک از مترجمان فارسی و عربی نام آن را تغییر نداده بودند؛ دوم حذف مقدمه‌های گوناگونی است که در ترجمه عربی [[ابن مقفع، عبدالله بن دادویه|ابن مقفع]] و نسخه فارسی ابوالمعالی وجود دارد. کاشفی به‌جای این مقدمه‌ها، یک مقدمه تازه نوشته است که کاملاً متعلق به شخص اوست<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
تغییرات دیگری که کاشفی در متن «کلیله و دمنه» داده، عبارت است از حذف آیات قرآن، احادیث و شعرهای عربی و به‌کارگیری شعرهایی از شاعران نزدیک به دوره خود، مانند سعدی، مولوی و حافظ به‌جای آنها و همچنین افزودن ۶۰ افسانه به مجموع افسانه‌های کتاب<ref>ر.ک: همان</ref>. | تغییرات دیگری که کاشفی در متن «کلیله و دمنه» داده، عبارت است از حذف آیات قرآن، احادیث و شعرهای عربی و به‌کارگیری شعرهایی از شاعران نزدیک به دوره خود، مانند سعدی، مولوی و حافظ به‌جای آنها و همچنین افزودن ۶۰ افسانه به مجموع افسانه‌های کتاب<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
به‌رغم تصریحات و تأکیدات کاشفی مبنی بر ساده کردن متن | به‌رغم تصریحات و تأکیدات کاشفی مبنی بر ساده کردن متن «[[کلیله و دمنه|کلیله ودمنه]]»، به اعتقاد بیشتر پژوهشگران، وی در این راه توفیق چندانی نیافته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
جعفری (قنواتی)، محمد، «دایرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ | [https://www.cgie.org.ir/fa/article/238460/ جعفری (قنواتی)، محمد، «دایرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[كليلة و دمنة]] | |||
[[کلیله و دمنه]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۵
| انوار سهیلی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کاشفی، حسین بن علی بن علی (نويسنده) |
| ناشر | انتشارات موسوی |
| مکان نشر | ایران |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف8 ۵۸۰۲ PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انوار سهیلی، اثر مولا کمال‌الدین حسین بن علی بیهقی، معروف به واعظ کاشفی، از نویسندگان و شاعران اواخر سده ۹ و اوایل سده ۱۰ق، است.
انوار سهیلی در اصل تحریر و تهذیبی از «کلیله و دمنه» بهرام‌شاهی است که ابوالمعالی نصرالله منشی آن را به تشویق بهرام‌شاه، از نوادگان سلطان محمود غزنوی، از ترجمه عربی ابن مقفع به فارسی برگردانده است[۱].
انوار سهیلی در شبه قاره هند و افغانستان بسیار مورد توجه قرار گرفت و بعدها برای آموزش زبان فارسی به اتباع هند و انگلستان، به‌کار گرفته شد[۲].
کاشفی وجود «غرایب لغات و اطرای کلام» و «مبالغه در استعارات و تشبیهات متفرقه» و «عبارات مغلقه» در «کلیله و دمنه» و به‌عبارتی‌دیگر، نثر مصنوع و متکلف آن را انگیزه خود برای تهذیب این کتاب می‌داند؛ زیرا از نظر او چنین نثری «موجب ملالت خواننده و شنونده» خواهد بود؛ سپس می‌افزاید به همین سبب «نزدیک شده بود که کتابی بدان نفاست متروک گردد». پس برای آنکه فواید آن نصیب افراد بیشتری شود، به اشاره امیر، شیخ احمد مشهور به سهیلی تصمیم گرفت «کتاب مذکور را لباس نو پوشاند»؛ ازاین‌رو، کتاب را پس از تألیف به انوار سهیلی موسوم گردانید[۳].
وی در این بازنویسی، تغییرات بسیاری در محتوا و حتى عنوان «کلیله و دمنه» به وجود آورد. به اعتقاد سیلوستر دو‌ساسی از میان این تغییرات، دو مورد آن اهمیت بیشتری داشته‌اند: یکی تغییر نام کتاب است که پیش از آن هیچ‌یک از مترجمان فارسی و عربی نام آن را تغییر نداده بودند؛ دوم حذف مقدمه‌های گوناگونی است که در ترجمه عربی ابن مقفع و نسخه فارسی ابوالمعالی وجود دارد. کاشفی به‌جای این مقدمه‌ها، یک مقدمه تازه نوشته است که کاملاً متعلق به شخص اوست[۴].
تغییرات دیگری که کاشفی در متن «کلیله و دمنه» داده، عبارت است از حذف آیات قرآن، احادیث و شعرهای عربی و به‌کارگیری شعرهایی از شاعران نزدیک به دوره خود، مانند سعدی، مولوی و حافظ به‌جای آنها و همچنین افزودن ۶۰ افسانه به مجموع افسانه‌های کتاب[۵].
به‌رغم تصریحات و تأکیدات کاشفی مبنی بر ساده کردن متن «کلیله ودمنه»، به اعتقاد بیشتر پژوهشگران، وی در این راه توفیق چندانی نیافته است[۶].
پانویس
منابع مقاله