کچکول نامه

کچکول نامه
پدیدآوران	داه‍ری‌، م‍خ‍دوم‌ اب‍وال‍ح‍س‍ن‌ (نويسنده) قاسمی، غلام مصطفی (محقق)
ناشر	حواریون
مکان نشر	پاکستان - حیدر آباد
سال نشر	1344ش - 1965م
چاپ	1
موضوع	شعر فارسی - قرن 11ق. - شعر عرفانی - قرن 11ق. - نقشبندیه
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	1344 3ک 6248 PIR
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

کچکول‌نامه، از آثار شاعر س‍ن‍دی و صوفی طریقت نقشبندیه قرن دوازدهم هجری قمری، مخدوم‌ ابوالحسن‌ داهری‌ نقشبندی (متوفای 1181ق) مجموعه اشعاری است که دیدگاه‌های کلامی، فلسفی و عرفانی سراینده را توضیح می‌دهد. این کتاب را پژوهشگر معاصر غلام‌مصطفی قاسمی، تحقیق و تصحیح کرده و شخصیت پدیدآورنده و اثر حاضر را همدلانه و طرف‌دارانه معرفی کرده است.

هدف و روش

• غلام‌مصطفی قاسمی، اثر حاضر را کم‌برگ، ولی پُربار شمرده و افزوده است:

1. این رساله سرشار از مسائل کلامی و اصطلاحات معرفتی است و سراینده‌اش از روش فلسفی بیزار شده و به قانون شریعت روی کرده است و اعتقاد اسلامی را توضیح می‌دهد که آن را سواد اعظم (اهل‌سنت) انتخاب کرده‌اند.
2. داهری‌ نقشبندی بعد از مناجات به درگاه مجیب الدعوات، سبیل الله را ذکر می‌کند که نجات‌دهنده از جمیع مهلکات است.....

سراینده اشعار خودش را چنین معرفی کرده است:

بگوید بوالحسن کاین خوش‌نمیقه		نوشتم در معانی بس دقیقه
نهادم نام او کچکول‌نامه		بود کچکول‌نامه بهر عامه

.

ساختار و محتوا

• در این مجموعه اشعار، برخی از مسائل مورد توجه عبارت است از: نفرت از روش فلسفی، فرقه ناجیه، سلوک و قرب فرائض و قرب نوافل، حقیقت تصوف، وحدت وجود، حضرات خمس، توبه، أنا الحقّ و شطحیات.

نمونه مباحث

چو یک الله گفتی در بدایت		بگفتی نام‌هایش بی‌نهایت
هزاران حمد ربّ العالمین را		که اول نور احمد کرد پیدا

به الفاظی نکوهیده قبیحه		همین سازند الفاظ فضیحه
ببین دیوان شیرازی ز حافظ		نه الفاظش بگوید هیچ لافظ

یکی خالق نکوکار است یزدان		دگر بدکار خالق اهرمن دان
همین گفتارشان شرک شدید است		مذاهب فلسفه جمله پلید است

شده ختمش بفضل الله افضل		الهی کن نصیبم راه افضل
صواب و حقّ نداند غیر مولی		نه هادی کس بود جز حقّ تعالی

انتقاد

• در اثر حاضر از نظر روشی و محتوایی (کلامی، فلسفی و عرفانی)، برجستگی خاصی مشاهده نمی‌شود، ولی پدیدآورنده که اثر خودش را با شیفتگی «خوش‌نمیقه» و دارای معانی «بس دقیقه» شمرده، ارزش والای دیوان لسان‌الغیب شیرازی را، که یکی از شاهکارهای ادبی و عرفانی جهان اسلام است، درنیافته است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.