إيضاح ترددات الشرايع: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'شرايع الاسلام' به 'شرايع الاسلام ')
    جز (جایگزینی متن - 'رجایی، سید مهدی' به 'رجایی، مهدی')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR10032J1.jpg|بندانگشتی|إیضاح ترددات الشرایع]]
    | تصویر =NUR10032J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =إیضاح ترددات الشرایع
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. برگزیده. شرح
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|إیضاح ترددات الشرایع
    [[مرعشی، محمود]] (اشراف)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. برگزیده. شرح
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[مرعشی، محمود]] (اشراف)


    [[زهدری‌ حلی‌، نجم‌ الدین‌ جعفر]] (نويسنده)
    [[زهدری حلی‌، نجم‌الدین جعفر]] (نویسنده)


    [[رجایی، مهدی]] (محقق)
    [[رجایی، مهدی]] (محقق)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏182‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ش‎‏4‎‏02338
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    فقه جعفری - قرن 7ق.
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏182‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ش‎‏4‎‏02338
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|فقه جعفری - قرن 7ق.


    محقق حلی، جعفر بن حسن، 602 - 676ق. شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام - نقد و تفسیر
    حلی، جعفر بن حسن، 602 - 676ق. شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام - نقد و تفسیر
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره)
    |data-type='publisher'|کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره)
    | مکان نشر =قم - ایران
    |-
    | سال نشر = 1428 ق
    |مکان نشر  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10032AUTOMATIONCODE
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    | چاپ =2
    |-
    | شابک =978-964-8179-50-7
    |سال نشر
    | تعداد جلد =2
    |data-type='publishYear'| 1428 هـ.ق
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =10032
    |-class='articleCode'
    | کتابخوان همراه نور =10032
    |کد اتوماسیون
    | کد پدیدآور =
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10032AUTOMATIONCODE
    | پس از =
    |}
    | پیش از =
    </div>
    }}


    '''ايضاح تردّدات الشرايع''' اثر [[زهدری حلی‌، نجم‌الدین جعفر|نجم‌الدين جعفر بن زهدرى]] تعليقه بر [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرايع الاسلام]] نوشته فقيه بزرگ قرن هفتم، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] است. کتاب مذكور علاوه بر اين‌كه قرنها به عنوان متن درسى حوزه‌هاى علمیه تدريس مى‌شده، شاهد شروح، تعليقات و حواشى فراوانى بوده كه تعليقه حاضر از آن جمله است.


    == درباره تعليقه==
    اين کتاب با روش استدلالى فقهى و با رویكرد تحليلى -نقادى به شرح و ارزيابى مواردى از کتاب [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرايع الاسلام]] پرداخته كه فتوا يا حكم شرعى در آن با نوعى ترديد بيان شده است. نویسنده كه خود فقيهى زبردست و از شاگردان [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است، با طرح دلايل احكام شرعى مزبور و نظريات مختلف و نيز نقد آنها، به اثبات نظر برگزيده مى‌پردازد.


    [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] در کتاب شرايع مسئله جواز فرار از جنگ را در صورتى كه فرد، ظنّ غالب به مرگ خویش پيدا كند، را مطرح كرده و با استناد به آيه 196 سوره بقره كه مى‌فرمايد: «خودتان را به هلاكت نيفكنيد»، وى مى‌افزايد: اما نظريه عدم جواز، ظاهرتر است چرا كه در آيه 46 سوره انفال مسلمانان را در هنگام روبرو شدن با سپاه دشمن، امر به مقاومت نموده است:'''«واذ لقيتم فئه فاثبتوا.»'''كلام [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] در همین جا به پایان مى‌رسد.


    «ايضاح تردّدات الشرايع» اثر نجم‌ الدين جعفر بن زهدرى تعليقه بر [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرايع الاسلام]]  نوشته فقيه بزرگ قرن هفتم، [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] است. کتاب مذكور علاوه بر اين‌كه قرنها به عنوان متن درسى حوزه‌هاى علميه تدريس مى‌شده، شاهد شروح، تعليقات و حواشى فراوانى بوده كه تعليقه حاضر از آن جمله است.
    نویسنده ايضاح در توضيح این مطلب مى‌نویسد: این دو نظريه را [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در المبسوط ذكر نموده و نظريه اول (عدم جواز) را با اولویت، انتخاب نموده است. آنچه این قول را تأييد مى‌كند این است كه آيه دوم، در مورد خاص يعنى مقابل لشكر دشمن، امر به مقاومت نموده است، اما آيه اول دستور عام به حفظ داده و خاص بر عام مقدم است و بايد به عام در غير از صورت دليل خاص، عمل كرد. این بيان (تقديم خاص بر عام) با ايرادى روبروست؛ عمل به خاص و مقدم نمودن آن بر عام در جايى واجب است كه عمل به خاص به جز با تخصيص عام، ممكن نباشد. اما در صورتى‌كه اجراى دليل عام و عدم تصرف در آن و عمل به دليل خاص در برخى موارد آن، ممكن باشد، تقديم خاص بر عام لازم نيست و بلكه عدم تقديم، اولویت دارد؛ چرا كه عمل كردن به یکى از دو دليل به تمام صورت‌هاى آن و عمل به ديگرى در برخى اشكال آن، بر اين‌كه به برخى از صور هر دو دليل عمل نشود، اولویت دارد. این ايراد، خود، اشكالى دارد و آن هم این است كه عمل به تمامى صورت‌هاى آيه‌اى كه دستور به حفظ نفس داده (حتى صورت مقابله با دشمن) و تخصيص آيه دال بر مقاومت، نسبت به صورت عكس آن (عمل به تمامى صورت‌هاى آيه دوم و تخصيص آيه اول) اولویتى ندارد. حتى احتمال دارد بگویيم: تخصيص آيه دال بر حفظ نفس به وسيله آيه آمر به مقاومت، اولویت دارد و دليل آن آيه 111 سوره توبه است:'''«ان الله اشترى من المؤمنين انفسهم و اموالهم بانّ لهم الجنه»''' همان‌طور كه مشاهده مى‌شود، خداوند متعال در این آيه جهادگران را مدح فرموده و در مورد آنان از تعبير خريدن جانهاى آنها استفاده نموده است و اگر مقاومت در صورت مشرف شدن بر هلاكت، مورد نهى بود، دليلى نداشت كه خداوند، مجاهدان را به جهت عرضه كردن جان‌هاى خود، مدح كند.


    اين کتاب با روش استدلالى فقهى و با رويكرد تحليلى -نقادى به شرح و ارزيابى مواردى از کتاب [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرايع الاسلام]]  پرداخته كه فتوا يا حكم شرعى در آن با نوعى ترديد بيان شده است. نويسنده كه خود فقيهى زبردست و از شاگردان [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است، با طرح دلايل احكام شرعى مزبور و نظريات مختلف و نيز نقد آنها، به اثبات نظر برگزيده مى‌پردازد.
    اين بحث از مواردى است كه شارح با بررسى عالمانه آن چيره‌دستى خود را آشكار ساخته است.


    [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] در کتاب شرايع مسئله جواز فرار از جنگ را در صورتى كه فرد، ظنّ غالب به مرگ خويش پيدا كند، را مطرح كرده و با استناد به آيه 196 سوره بقره كه مى‌فرمايد: «خودتان را به هلاكت نيفكنيد»، وى مى‌افزايد: اما نظريه عدم جواز، ظاهرتر است چرا كه در آيه 46 سوره انفال مسلمانان را در هنگام روبرو شدن با سپاه دشمن، امر به مقاومت نموده است: '''«واذ لقيتم فئه فاثبتوا.»'''كلام [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] در همين جا به پايان مى‌رسد. نويسنده ايضاح در توضيح اين مطلب مى‌نويسد: اين دو نظريه را [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در المبسوط ذكر نموده و نظريه اول (عدم جواز) را با اولويت، انتخاب نموده است. آنچه اين قول را تأييد مى‌كند اين است كه آيه دوم، در مورد خاص يعنى مقابل لشكر دشمن، امر به مقاومت نموده است، اما آيه اول دستور عام به حفظ داده و خاص بر عام مقدم است و بايد به عام در غير از صورت دليل خاص، عمل كرد. اين بيان (تقديم خاص بر عام) با ايرادى روبروست؛ عمل به خاص و مقدم نمودن آن بر عام در جايى واجب است كه عمل به خاص به جز با تخصيص عام، ممكن نباشد. اما در صورتى‌كه اجراى دليل عام و عدم تصرف در آن و عمل به دليل خاص در برخى موارد آن، ممكن باشد، تقديم خاص بر عام لازم نيست و بلكه عدم تقديم، اولويت دارد؛ چرا كه عمل كردن به يكى از دو دليل به تمام صورت‌هاى آن و عمل به ديگرى در برخى اشكال آن، بر اين‌كه به برخى از صور هر دو دليل عمل نشود، اولويت دارد. اين ايراد، خود، اشكالى دارد و آن هم اين است كه عمل به تمامى صورت‌هاى آيه‌اى كه دستور به حفظ نفس داده (حتى صورت مقابله با دشمن) و تخصيص آيه دال بر مقاومت، نسبت به صورت عكس آن (عمل به تمامى صورت‌هاى آيه دوم و تخصيص آيه اول) اولويتى ندارد. حتى احتمال دارد بگوييم: تخصيص آيه دال بر حفظ نفس به وسيله آيه آمر به مقاومت، اولويت دارد و دليل آن آيه 111 سوره توبه است:'''«ان الله اشترى من المؤمنين انفسهم و اموالهم بانّ لهم الجنه»''' همان‌طور كه مشاهده مى‌شود، خداوند متعال در اين آيه جهادگران را مدح فرموده و در مورد آنان از تعبير خريدن جانهاى آنها استفاده نموده است و اگر مقاومت در صورت مشرف شدن بر هلاكت، مورد نهى بود، دليلى نداشت كه خداوند، مجاهدان را به جهت عرضه كردن جان‌هاى خود، مدح كند.
    فهرست مطالب هر یک از مجلدات در انتهاى همان جلد ذكر شده است. پاورقى‌هاى کتاب بيشتر به آدرس مطالب اختصاص دارد.
     
    اين بحث از مواردى است كه شارح با بررسى عالمانه آن چيره‌دستى خود را آشكار ساخته است.


    فهرست مطالب هر يك از مجلدات در انتهاى همان جلد ذكر شده است. پاورقى‌هاى کتاب بيشتر به آدرس مطالب اختصاص دارد.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}




    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6095 مطالعه کتاب إیضاح ترددات الشرایع در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۴

    إیضاح ترددات الشرایع
    إيضاح ترددات الشرايع
    پدیدآورانمرعشی، محمود (اشراف)

    زهدری حلی‌، نجم‌الدین جعفر (نویسنده)

    رجایی، مهدی (محقق)
    عنوان‌های دیگرشرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. برگزیده. شرح
    ناشرکتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره)
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1428 ق
    چاپ2
    شابک‎978-964-8179-50-7
    موضوعفقه جعفری - قرن 7ق. حلی، جعفر بن حسن، 602 - 676ق. شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام - نقد و تفسیر
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏182‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ش‎‏4‎‏02338
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    ايضاح تردّدات الشرايع اثر نجم‌الدين جعفر بن زهدرى تعليقه بر شرايع الاسلام نوشته فقيه بزرگ قرن هفتم، محقق حلى است. کتاب مذكور علاوه بر اين‌كه قرنها به عنوان متن درسى حوزه‌هاى علمیه تدريس مى‌شده، شاهد شروح، تعليقات و حواشى فراوانى بوده كه تعليقه حاضر از آن جمله است.

    اين کتاب با روش استدلالى فقهى و با رویكرد تحليلى -نقادى به شرح و ارزيابى مواردى از کتاب شرايع الاسلام پرداخته كه فتوا يا حكم شرعى در آن با نوعى ترديد بيان شده است. نویسنده كه خود فقيهى زبردست و از شاگردان علامه حلى است، با طرح دلايل احكام شرعى مزبور و نظريات مختلف و نيز نقد آنها، به اثبات نظر برگزيده مى‌پردازد.

    محقق حلى در کتاب شرايع مسئله جواز فرار از جنگ را در صورتى كه فرد، ظنّ غالب به مرگ خویش پيدا كند، را مطرح كرده و با استناد به آيه 196 سوره بقره كه مى‌فرمايد: «خودتان را به هلاكت نيفكنيد»، وى مى‌افزايد: اما نظريه عدم جواز، ظاهرتر است چرا كه در آيه 46 سوره انفال مسلمانان را در هنگام روبرو شدن با سپاه دشمن، امر به مقاومت نموده است:«واذ لقيتم فئه فاثبتوا.»كلام محقق حلى در همین جا به پایان مى‌رسد.

    نویسنده ايضاح در توضيح این مطلب مى‌نویسد: این دو نظريه را شيخ طوسى در المبسوط ذكر نموده و نظريه اول (عدم جواز) را با اولویت، انتخاب نموده است. آنچه این قول را تأييد مى‌كند این است كه آيه دوم، در مورد خاص يعنى مقابل لشكر دشمن، امر به مقاومت نموده است، اما آيه اول دستور عام به حفظ داده و خاص بر عام مقدم است و بايد به عام در غير از صورت دليل خاص، عمل كرد. این بيان (تقديم خاص بر عام) با ايرادى روبروست؛ عمل به خاص و مقدم نمودن آن بر عام در جايى واجب است كه عمل به خاص به جز با تخصيص عام، ممكن نباشد. اما در صورتى‌كه اجراى دليل عام و عدم تصرف در آن و عمل به دليل خاص در برخى موارد آن، ممكن باشد، تقديم خاص بر عام لازم نيست و بلكه عدم تقديم، اولویت دارد؛ چرا كه عمل كردن به یکى از دو دليل به تمام صورت‌هاى آن و عمل به ديگرى در برخى اشكال آن، بر اين‌كه به برخى از صور هر دو دليل عمل نشود، اولویت دارد. این ايراد، خود، اشكالى دارد و آن هم این است كه عمل به تمامى صورت‌هاى آيه‌اى كه دستور به حفظ نفس داده (حتى صورت مقابله با دشمن) و تخصيص آيه دال بر مقاومت، نسبت به صورت عكس آن (عمل به تمامى صورت‌هاى آيه دوم و تخصيص آيه اول) اولویتى ندارد. حتى احتمال دارد بگویيم: تخصيص آيه دال بر حفظ نفس به وسيله آيه آمر به مقاومت، اولویت دارد و دليل آن آيه 111 سوره توبه است:«ان الله اشترى من المؤمنين انفسهم و اموالهم بانّ لهم الجنه» همان‌طور كه مشاهده مى‌شود، خداوند متعال در این آيه جهادگران را مدح فرموده و در مورد آنان از تعبير خريدن جانهاى آنها استفاده نموده است و اگر مقاومت در صورت مشرف شدن بر هلاكت، مورد نهى بود، دليلى نداشت كه خداوند، مجاهدان را به جهت عرضه كردن جان‌هاى خود، مدح كند.

    اين بحث از مواردى است كه شارح با بررسى عالمانه آن چيره‌دستى خود را آشكار ساخته است.

    فهرست مطالب هر یک از مجلدات در انتهاى همان جلد ذكر شده است. پاورقى‌هاى کتاب بيشتر به آدرس مطالب اختصاص دارد.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=إيضاح_ترددات_الشرايع&oldid=762264»