وفا، علی بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۷

وفا، علی بن محمد

نام	وفا، علی بن محمد
نام‌های دیگر
نام پدر	محمد
متولد	11 محرم 761ق
محل تولد	قاهره
رحلت	سه شنبه دوم ذى‌حجه 807 / ژوئن 1405م
اساتید
برخی آثار	رسائل صوفیة مخطوطة
کد مؤلف	AUTHORCODE10075AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، وفا (ابهام زدایی) را ببینید.

ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن وفا (761 - 807ق)، مفسر، فقیه، ادیب، شاعر و صوفى مشهور سده 8 قمرى در مصر بود.

ولادت

او را قریشى و انصارى و نیز اصل وى را از اسكندریه دانسته‌اند. اغلب مآخذ، تولد او را در 759ق / 1358م، در قاهره ضبط كرده‌اند، اما شعرانى به خط خود او دیده كه تاریخ تولدش را صبح یک‌شنبه 11 محرم 761ق برابر با 3 دسامبر 1359م نوشته است.

حضور در مجامع عمومی در سنین جوانی

او بسیار باهوش و تیزبین بود؛ چنان‌كه در كودكى، شگفتى پدر را كه خود صوفى و شاعر بود، برانگیخت. درحالى‌كه كمتر از 20 سال داشت، اجازه یافته بود كه در مجامع سخن بگوید. برخى مآخذ، اجازه‌دهنده را پدرش دانسته‌اند؛ درحالى‌كه ابن وفا پدرش را در كودكى از دست داده بود و او و برادرش احمد تحت سرپرستى و تربیت شمس‌الدین محمد زیلعى قرار گرفته بودند و احتمالاً این اجازه از سوى زیلعى بوده است.

ابن وفا، در 17 سالگى به جاى پدر بر مسند ارشاد نشست و به‌زودى شهرتى عظیم یافت.

تابع طریقت شاذلی

او در تصوف، تابع طریقت شیخ ابوالحسن شاذلى بود و گفته‌اند كه اذكار و ادعیه‌اى موزون و آهنگ‌دار به مریدانش تعلیم داده بود كه سبب جلب توجه قلوب عامه مردم شده بود.

خصیصه‌های اخلاقی

ابن وفا مردى خوش‌سیما و باوقار بود و ظاهرى آراسته داشت و به‌ندرت در میان مردم ظاهر مى‌شد. اصحاب و پیروانش در تكریم و تعظیم او سخت استوار بودند و از بذل مال در راه او دریغ نداشتند، تا آنجا كه در دوستى و تعظیم او به غلو منسوب شدند. گفته شده كه او شیخى صاحب كرامت بود و كراماتى هم به او نسبت داده‌اند.

علاقه به شعر

ابن وفا داراى اشعار و موشحاتى است در موضوعات و مضامین عرفانى و به گمان برخى از نویسندگان از اشعار او و پدرش بوى اتحاد و الحاد به مشام مى‌رسد.

مذهب

نوشته‌اند كه وى مالكى‌مذهب بوده است، اما اینكه او در اواخر عمر در خانه خود منبرى قرار داده بود و همان جا با اصحاب خویش نماز جمعه برپا مى‌داشت، با مذهب مالكى مغایرت دارد.

وفات

او در سه شنبه دوم ذى‌حجه 807 / ژوئن 1405م در سراى خویش واقع در الروضه (قاهره) وفات یافت و در قرافه در كنار مقبره پدرش مدفون گشت، اما اینكه شعرانى وفات او را 801ق ضبط كرده است، درست به نظر نمى‌رسد.

آثار

از ابن وفا تألیفات بسیار در تصوف و تفسیر و فقه در دست است كه از آن جمله‌اند:

الباحث على الخلاص من سوء الظن بالخواص یا الباعث على الخلاص فى احوال الخواص؛
حزب ابن وفا یا حزب السادات؛
الدرجة العلیا فى معاریج الانبیاء؛
دیوان؛
ذكر الاخبار الواردة فى فضیلة الاذكار؛
رسالة فى التصوف؛
صلاة یا صلوات؛
العروش؛
كشف مرآت العیون؛
لباس الفتوة؛
المدخل الى معرفة الاسماء الالهیة؛
المسامع الربانیة؛
مفاتیح الخزائن العالیة (یا العلیة) در تصوف؛
موشحات؛
واردات الهیة؛
الوصایا.

آثار نایابى نیز به نام وى ثبت شده كه عبارتند از:

تفسیر القرآن؛
فصول مواعظ؛
الكوثر المترع فى الابحر الاربع، در فقه؛
بغیة الرائد فى الدرر الفرائد؛
خزینة الفضائل و سفینة الافاضل؛
مرتضع ثدى الشفاء من منح الله تعالى على ابن الوفاء.

منابع مقاله

دایرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 85، حسین لاشىء.

وابسته‌ها

رسائل صوفیة مخطوطة

الحکم الوفائیة

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR10075.jpg|بندانگشتی|وفا، علی بن محمد]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|وفا، علی بن محمد
+! نام!! data-type="authorName" |وفا، علی بن محمد
 |-
 |نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'|
+| data-type="authorOtherNames" |
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |محمد
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|
+| data-type="authorbirthDate" |11 محرم 761ق
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |قاهره
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|
+| data-type="authorDeathDate" |سه شنبه دوم ذى‌حجه 807 / ژوئن 1405م
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |[[رسائل صوفیة مخطوطة]]
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
 |کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE10075AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE10075AUTHORCODE
 |}
 </div>
+{{کاربردهای دیگر|وفا (ابهام زدایی)}}
-'''ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن وفا'''، مفسر، فقيه، اديب، شاعر و صوفى مشهور سده 8 قمرى در مصر بود.
+'''ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن وفا''' (761 - 807ق)، مفسر، فقیه، ادیب، شاعر و صوفى مشهور سده 8 قمرى در مصر بود.
-او را قريشى و انصارى و نيز اصل وى را از اسكندريه دانسته‌اند. اغلب مآخذ، تولد او را در 759ق / 1358م، در قاهره ضبط كرده‌اند، اما [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] به خط خود او ديده كه تاريخ تولدش را صبح يك‌شنبه 11 محرم 761ق / 3 دسامبر 1359م نوشته است.
+== ولادت ==
+او را قریشى و انصارى و نیز اصل وى را از اسكندریه دانسته‌اند. اغلب مآخذ، تولد او را در 759ق / 1358م، در قاهره ضبط كرده‌اند، اما [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|شعرانى]] به خط خود او دیده كه تاریخ تولدش را صبح یک‌شنبه 11 محرم 761ق برابر با 3 دسامبر 1359م نوشته است.
-او بسيار باهوش و تيزبين بود؛ چنان‌كه در كودكى، شگفتى پدر را كه خود صوفى و شاعر بود، برانگيخت. درحالى‌كه كمتر از 20 سال داشت، اجازه يافته بود كه در مجامع سخن بگويد. برخى مآخذ، اجازه‌دهنده را پدرش دانسته‌اند؛ درحالى‌كه ابن وفا پدرش را در كودكى از دست داده بود و او و برادرش احمد تحت سرپرستى و تربيت شمس‌الدين محمد زيلعى قرار گرفته بودند و احتمالاً اين اجازه از سوى زيلعى بوده است.
+== حضور در مجامع عمومی در سنین جوانی ==
+او بسیار باهوش و تیزبین بود؛ چنان‌كه در كودكى، شگفتى پدر را كه خود صوفى و شاعر بود، برانگیخت. درحالى‌كه كمتر از 20 سال داشت، اجازه یافته بود كه در مجامع سخن بگوید. برخى مآخذ، اجازه‌دهنده را پدرش دانسته‌اند؛ درحالى‌كه ابن وفا پدرش را در كودكى از دست داده بود و او و برادرش احمد تحت سرپرستى و تربیت شمس‌الدین محمد زیلعى قرار گرفته بودند و احتمالاً این اجازه از سوى زیلعى بوده است.
-ابن وفا، در 17 سالگى به جاى پدر بر مسند ارشاد نشست و به‌زودى شهرتى عظيم يافت. او در تصوف، تابع طريقت شيخ ابوالحسن شاذلى بود و گفته‌اند كه اذكار و ادعيه‌اى موزون و آهنگ‌دار به مريدانش تعليم داده بود كه سبب جلب توجه قلوب عامه مردم شده بود.
+ابن وفا، در 17 سالگى به جاى پدر بر مسند ارشاد نشست و به‌زودى شهرتى عظیم یافت.
-ابن وفا مردى خوش‌سيما و باوقار بود و ظاهرى آراسته داشت و به‌ندرت در ميان مردم ظاهر مى‌شد. اصحاب و پيروانش در تكريم و تعظيم او سخت استوار بودند و از بذل مال در راه او دريغ نداشتند، تا آنجا كه در دوستى و تعظيم او به غلو منسوب شدند. گفته شده كه او شيخى صاحب كرامت بود و كراماتى هم به او نسبت داده‌اند.
+== تابع طریقت شاذلی ==
+او در تصوف، تابع طریقت شیخ [[ابوالحسن شاذلى]] بود و گفته‌اند كه اذكار و ادعیه‌اى موزون و آهنگ‌دار به مریدانش تعلیم داده بود كه سبب جلب توجه قلوب عامه مردم شده بود.
-ابن وفا داراى اشعار و موشحاتى است در موضوعات و مضامين عرفانى و به گمان برخى از نويسندگان از اشعار او و پدرش بوى اتحاد و الحاد به مشام مى‌رسد. نوشته‌اند كه وى مالكى‌مذهب بوده است، اما اينكه او در اواخر عمر در خانه خود منبرى قرار داده بود و همان جا با اصحاب خويش نماز جمعه برپا مى‌داشت، با مذهب مالكى مغايرت دارد. او در ذى‌حجه 807 / ژوئن 1405 در سراى خويش واقع در الروضه (قاهره) وفات يافت و در قرافه در كنار مقبره پدرش مدفون گشت، اما اينكه [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] وفات او را 801ق ضبط كرده است، درست به نظر نمى‌رسد.
+== خصیصه‌های اخلاقی ==
+ابن وفا مردى خوش‌سیما و باوقار بود و ظاهرى آراسته داشت و به‌ندرت در میان مردم ظاهر مى‌شد. اصحاب و پیروانش در تكریم و تعظیم او سخت استوار بودند و از بذل مال در راه او دریغ نداشتند، تا آنجا كه در دوستى و تعظیم او به غلو منسوب شدند. گفته شده كه او شیخى صاحب كرامت بود و كراماتى هم به او نسبت داده‌اند.
-== آثار ==
+== علاقه به شعر ==
+ابن وفا داراى اشعار و موشحاتى است در موضوعات و مضامین عرفانى و به گمان برخى از نویسندگان از اشعار او و پدرش بوى اتحاد و الحاد به مشام مى‌رسد.
+== مذهب ==
+نوشته‌اند كه وى مالكى‌مذهب بوده است، اما اینكه او در اواخر عمر در خانه خود منبرى قرار داده بود و همان جا با اصحاب خویش نماز جمعه برپا مى‌داشت، با مذهب مالكى مغایرت دارد.
-از ابن وفا تأليفات بسيار در تصوف و تفسير و فقه در دست است كه از آن جمله‌اند:
+== وفات ==
+او در سه شنبه دوم ذى‌حجه 807 / ژوئن 1405م در سراى خویش واقع در الروضه (قاهره) وفات یافت و در قرافه در كنار مقبره پدرش مدفون گشت، اما اینكه [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|شعرانى]] وفات او را 801ق ضبط كرده است، درست به نظر نمى‌رسد.
-. الباحث على الخلاص من سوء الظن بالخواص يا الباعث على الخلاص فى احوال الخواص؛
+== آثار ==
-. حزب ابن وفا يا حزب السادات؛
-. الدرجة العليا فى معاريج الانبياء؛
-. ديوان؛
-. ذكر الاخبار الواردة فى فضيلة الاذكار؛
-. رسالة فى التصوف؛
-. صلاة يا صلوات؛
-. العروش؛
-. كشف مرآت العيون؛
-. لباس الفتوة؛
-. المدخل الى معرفة الاسماء الالهية؛
-. المسامع الربانية؛
-. مفاتيح الخزائن العالية (يا العلية) در تصوف؛
-. موشحات؛
-. واردات الهية؛
-. الوصايا.
-آثار نايابى نيز به نام وى ثبت شده كه عبارتند از:
-. تفسير القرآن؛
-. فصول مواعظ؛
-. الكوثر المترع فى الابحر الاربع، در فقه؛
-. بغية الرائد فى الدرر الفرائد؛
-. خزينة الفضائل و سفينة الافاضل؛
+از ابن وفا تألیفات بسیار در تصوف و تفسیر و فقه در دست است كه از آن جمله‌اند:
+# الباحث على الخلاص من سوء الظن بالخواص یا الباعث على الخلاص فى احوال الخواص؛
-. مرتضع ثدى الشفاء من منح الله تعالى على ابن الوفاء.
+# حزب ابن وفا یا حزب السادات؛
+# الدرجة العلیا فى معاریج الانبیاء؛
+# دیوان؛
+# ذكر الاخبار الواردة فى فضیلة الاذكار؛
+# رسالة فى التصوف؛
+# صلاة یا صلوات؛
+# العروش؛
+# كشف مرآت العیون؛
+# لباس الفتوة؛
+# المدخل الى معرفة الاسماء الالهیة؛
+# المسامع الربانیة؛
+# مفاتیح الخزائن العالیة (یا العلیة) در تصوف؛
+# موشحات؛
+# واردات الهیة؛
+# الوصایا.
+آثار نایابى نیز به نام وى ثبت شده كه عبارتند از:
+# تفسیر القرآن؛
+# فصول مواعظ؛
+# الكوثر المترع فى الابحر الاربع، در فقه؛
+# بغیة الرائد فى الدرر الفرائد؛
+# خزینة الفضائل و سفینة الافاضل؛
+# مرتضع ثدى الشفاء من منح الله تعالى على ابن الوفاء.
 == منابع مقاله ==
-دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 85، حسين لاشىء.
+دایرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 85، حسین لاشىء.
 ==وابسته‌ها==
@@ خط ۱۰۳: / خط ۹۳: @@
 [[رسائل صوفیة مخطوطة]]
+[[الحکم الوفائیة]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:ادیبان]]
+[[رده:آذر(1400)]]