ابوحاتم سجستانی، سهل بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سجستانی (ابهام زدایی)' به 'سجستانی (ابهام‌زدایی)'
جز (Hbaghizadeh@noornet.net صفحهٔ ابو حاتم سجستانی، سهل بن محمد را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به ابوحاتم سجستانی، سهل بن محمد منتقل کرد)
جز (جایگزینی متن - 'سجستانی (ابهام زدایی)' به 'سجستانی (ابهام‌زدایی)')
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۳: خط ۱۳:


س‍ج‍س‍ت‍ان‍ي‌، س‍ه‍ل ‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د
س‍ج‍س‍ت‍ان‍ي‌، س‍ه‍ل ‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |محمد
|-
|-
|متولد  
|متولد  
خط ۲۲: خط ۲۱:
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |
| data-type="authorBirthPlace" |سجستان (سیستان)
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |
| data-type="authorDeathDate" |255ق/869م
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[ابوزید انصاری]]
 
[[یعقوب حضرمی]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |الاضداد
| data-type="authorWritings" |[[النخلة]]
‏کتابان في الفرق


النخله
الأضداد


کتابان في الفرق
المذكر و المؤنث
|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
خط ۴۲: خط ۴۴:
</div>
</div>


{{کاربردهای دیگر|سجستانی (ابهام‌زدایی)}}
'''سهل بن محمد بن عثمان بن یزید جُشَمی''' (متوفی 255ق/869م)، معروف به «ابوحاتم سجستانی»، مقری و ادیب بصری، از سجستان (سیستان) بود و خود نیز به این نکته اشاره داشته است، اما برخی سجستانِ خاستگاه وی را یکی از قرای بصره پنداشته‌اند. وی دارای آثار متعددی است که از جمله آنهاست کتاب «الوصايا».
'''سهل بن محمد بن عثمان بن یزید جُشَمی''' (متوفی 255ق/869م)، معروف به «ابوحاتم سجستانی»، مقری و ادیب بصری، از سجستان (سیستان) بود و خود نیز به این نکته اشاره داشته است، اما برخی سجستانِ خاستگاه وی را یکی از قرای بصره پنداشته‌اند. وی دارای آثار متعددی است که از جمله آنهاست کتاب «الوصايا».


==تحصیل==
==تحصیلات==
ابوحاتم در محیط علمی بصره پرورش یافت و در سال‌های پایانی سده 2 و آغاز سده 3ق، از شیوخ بزرگ آن دیار دانش آموخت. به گفته فیروزآبادی وی صدهزار دینار از پدر به ارث برد که همه را در طلب دانش هزینه کرد و به طالبان علم بخشید.
ابوحاتم در محیط علمی بصره پرورش یافت و در سال‌های پایانی سده 2 و آغاز سده 3ق، از شیوخ بزرگ آن دیار دانش آموخت. به گفته فیروزآبادی وی صدهزار دینار از پدر به ارث برد که همه را در طلب دانش هزینه کرد و به طالبان علم بخشید.


خط ۵۱: خط ۵۴:


==جایگاه علمی==
==جایگاه علمی==
ابوحاتم به‌عنوان عالمی برجسته و پرورده مکتب بصره، خود مایه افتخار آن مکتب بود؛ بصریان او را استاد و شیخ خود می‌خواندند و کتاب «القراءات» او را همچون کتاب‌های «الحيوان» جاحظ، «العين» خلیل بن احمد و «الكتاب» سیبویه، افتخار اهل بصره می‌دانستند. استادانش ابوزید انصاری، ربّاشی و یعقوب حضرمی نیز دانش او را بسیار می‌ستودند، تا آنجا که ابوزید اظهار می‌داشت: بر شماست که پس از من نزد ابوحاتم علم اندوزید.
ابوحاتم به‌عنوان عالمی برجسته و پرورده مکتب بصره، خود مایه افتخار آن مکتب بود؛ بصریان او را استاد و شیخ خود می‌خواندند و کتاب «[[القراءات]]» او را همچون کتاب‌های «[[كتاب الحيوان|الحيوان]]» [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، «[[العين]]» [[خلیل بن احمد]] و «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، افتخار اهل بصره می‌دانستند. استادانش [[ابوزید انصاری]]، ربّاشی و [[یعقوب حضرمی]] نیز دانش او را بسیار می‌ستودند، تا آنجا که ابوزید اظهار می‌داشت: بر شماست که پس از من نزد ابوحاتم علم اندوزید.


==تخصص، اساتید و شاگردان==
==تخصص، اساتید و شاگردان==
ابوحاتم در میان علومی که در آن روزگار در مکتب بصره تداول داشته، تخصص خود را بیش از همه در زمینه علوم قرآنی می‌دانست. بصریان نیز شاخص‌ترین جلوه دانش ابوحاتم را کتاب «القراءات» او می‌دانستند. او نزد کسانی چون عبدالملک اصمعی، ایوب بن متوکل، اسماعیل بن ابی‌اویس و به‌ویژه یعقوب حضرمی، قاضی نامدار بصره و هشتمین از قراء عشر، قرائت را فراگرفت و خود به کسانی چون ابوبکر بن درید، ابوسعید عسکری نفّاط، احمد بن حرب و احمد بن خلیل عنبری دانش آموخت.
ابوحاتم در میان علومی که در آن روزگار در مکتب بصره تداول داشته، تخصص خود را بیش از همه در زمینه علوم قرآنی می‌دانست. بصریان نیز شاخص‌ترین جلوه دانش ابوحاتم را کتاب «القراءات» او می‌دانستند. او نزد کسانی چون عبدالملک اصمعی، ایوب بن متوکل، اسماعیل بن ابی‌اویس و به‌ویژه [[حضرمی، یعقوب بن اسحاق|یعقوب حضرمی]]، قاضی نامدار بصره و هشتمین از قراء عشر، قرائت را فراگرفت و خود به کسانی چون ابوبکر بن درید، ابوسعید عسکری نفّاط، احمد بن حرب و احمد بن خلیل عنبری دانش آموخت.


ابوحاتم، همواره به دانش وسیع در لغت و دیگر فنون ادبی ستوده شده است. در روزگار او دو مکتب بزرگ ادبی بصره و کوفه به اوج شکوفایی خود رسیده بود و علمای بزرگی در هر دو مکتب پرورده شده بودند. ابوحاتم در چنین روزگاری در بصره نزد استادان سرشناسی چون عبدالملک اصمعی، اخفش اوسط، ابوزید انصاری، محمد بن سلام جمحی، ابوعبیده معمر بن مثنی، ابوعامر عقدی، ابوعبدالرحمن مقری، ابوجابر ازدی و بسیاری دیگر به فراگیری ادب پرداخت. او که مدرس مسجد جامع بصره بود، شاگردان برجسته‌ای چون ابوبکر بن ‌درید، ابوالعباس مبرد، ابن قتیبه دینوری و ابوعروبه حرّانی را تربیت کرد.
ابوحاتم، همواره به دانش وسیع در لغت و دیگر فنون ادبی ستوده شده است. در روزگار او دو مکتب بزرگ ادبی بصره و کوفه به اوج شکوفایی خود رسیده بود و علمای بزرگی در هر دو مکتب پرورده شده بودند. ابوحاتم در چنین روزگاری در بصره نزد استادان سرشناسی چون عبدالملک اصمعی، اخفش اوسط، ابوزید انصاری، محمد بن سلام جمحی، ابوعبیده معمر بن مثنی، ابوعامر عقدی، ابوعبدالرحمن مقری، ابوجابر ازدی و بسیاری دیگر به فراگیری ادب پرداخت. او که مدرس مسجد جامع بصره بود، شاگردان برجسته‌ای چون ابوبکر بن ‌درید، ابوالعباس مبرد، ابن قتیبه دینوری و ابوعروبه حرّانی را تربیت کرد.
خط ۱۲۱: خط ۱۲۴:
[[الأضداد]]
[[الأضداد]]


[[المذكر و المؤنث]]
[[فعلت و أفعلت]]


[[المعمرين من العرب و طرف من أخبارهم و ما قالوه في منتهى أعمارهم]]
[[الأضداد (اصمعی)]]
 
[[المذكر و المؤنث (السجستاني)]]
 
[[المعمرين من العرب و طرف من أخبارهم و ما نصحوا به في حياتهم و ما قالوه في منتهى أعمارهم]]


[[تفسير غريب ما في كتاب سيبويه من الأبنية]]
[[تفسير غريب ما في كتاب سيبويه من الأبنية]]
[[سؤالات أبي‌حاتم السجستاني لأصمعي و رده عليه فحولة الشعراء]]




خط ۱۳۱: خط ۱۴۰:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات جدید]]
[[رده:فروردین(1400)]]
[[رده:ادیبان]]
[[رده:قرآن‌پژوهان]]