مبادئ علم الفقه

‏
پدیدآوران	فضلی، عبدالهادی (نويسنده)
ناشر	مؤسسة ام القري للتحقيق و النشر
مکان نشر	لبنان- بیروت
سال نشر	1416ق
زبان	عربی
تعداد جلد	3
کد کنگره	‏BP ۱۸۳/۵/ف۶م۲
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

مبادئ علم الفقه، تألیف عبدالهادی فضلی (متوفی 1434ق)، کتابی است از نویسنده معاصر در سه جلد، به زبان عربی، در موضوع بخش عبادات فقه.

ساختار

کتاب، حاوی مقدمه و بخش‌های مختلف (نماز، روزه، اعتکاف، خمس، زکات، صدقه، حج، عمره و زیارت) از قسم عبادات فقه می‌باشد.

گزارش محتوا

تلاش نویسنده بر آن بوده که این کتاب در محتویات و روش عرضه آن، شامل موارد زیر باشد:

1. عنصر و مؤلفه تعلیمی که اطلاعات کافی از دانش فقه در اختیار جویندگان آن قرار دهد.
2. عنصر و مؤلفه تربیتی، که به دانشجو می‌آموزد که چگونه با آموزه‌ فقهی رفتار کند و آفاق ذهن وی را بر جوانب مختلف آن مسئله فقهی می‌گشاید، تا برای او آن ذهنیت علمی که وی را بر انتقال به مرحله عالی آموختن آن مسئله یاری می‌رساند، پدیدار شود....

مؤلف در این اثر، از منابع بسیاری از متون و شروح فقهی بهره برده که عدد آن قریب به یک‌صد عنوان می‌رسد. در این کار ایشان با کتاب‌هایی چون مقنع شیخ صدوق و مقنعه شیخ مفید آغاز نموده و تا رسائل علمی فقهای معاصر پیش رفته است.

چنان‌که در بیشتر مسائل اختلافی، به‌ویژه در نزد متقدمین و متأخران نخستین پس از آنها، از مختلف علامه حلی و مستمسک سید محسن حکیم بهره برده است.

در معانی لغوی و اصطلاحی واژگان نیز به کتب فرهنگ‌های مختلف لغوی و علمی ویژه و مجموعه‌هایی که در جهت معرفی اصطلاحات تدوین شده‌اند، به‌علاوه آنچه خود در کتب فقه و شروح بیانی و استدلالی بر آنها وقوف یافته، مراجعه نموده است.

نویسنده قبل از ورود به مباحث اصلی، علم فقه را تعریف نموده و موضوع، فایده و حکم یادگیری آن را بیان کرده و سپس از تبویب کتاب سخن گفته است.

باب‌بندی کتاب به شکل زیر انجام شده:

1. أهلية التكليف؛
2. العبادات؛
3. الأحوال الشخصية؛
4. المعاملات المالية؛
5. الأطعمة و الأشربة؛
6. الإلزامات الشخصية؛
7. الحكم؛
8. العقوبات.

سه جلد کتاب حاضر، به دو بحث ابتدایی، یعنی اهلیت تکلیف (در چند صفحه) و عبادات اختصاص یافته است.

در بخش اهلیت تکلیف (ظرفیت قانونی)، برای انسان سه شرط بلوغ، عقل و قدرت را لازمه پذیرش مسئولت احکام شرعی می‌داند و تا زمانی که این سه شرط در انسان یافت ‌شود، این اهلیت برای او باقی است.

در بحث عبادات، عبادات را به دو قسم تکوینی و تشریعی تقسیم کرده و عبادت تشریعی را به الهی و بشری و عبادت الهی را به عامه و خاصه منقسم نموده است. مقصود از عبادت در این کتاب، عبادت خاصه (تدین همراه با قصد تقرب) است.

بحث از نماز، اولین مبحث بخش عبادات کتاب است که در جلد اول آمده است.

جلد دوم کتاب به مباحث روزه، اعتکاف، زکات، صدقه و خمس اختصاص یافته و در جلد سوم مباحث حج و عمره مطرح شده و با بحث از زیارت، کتاب به پایان رسیده است.

وضعیت کتاب

پاورقی‌ها به ذکر منابع اختصاص یافته است.

فهرست محتویات هر جلد در انتهای آن آمده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.