أنس الفقیر و عز الحقیر

أنس الفقیر و عز الحقیر
پدیدآوران	ابن قنفذ، احمد بن حسن (نويسنده) فاسی، محمد (مصحح) ف‍ور، آدول‍ف‌ ( مصحح) جامعة محمد الخامس. کلیة الآداب و العلوم الانسانیة ( سایر)
سال نشر	1344ش - 1965م
چاپ	1
موضوع	مغرب‌ - سیر و سیا‌حت‌ - قرن‌ 8 ق‌ - سفرنامه ها - مغرب - سرگذشت نامه - عارفان
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	8الف2الف 308 DT
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

أنس الفقير و عز الحقير، اثر ابن قنفذ، ابوالعباس احمد بن حسن بن على بن خطیب قسنطینى (ح 740-810ق/1339-1407م)، کتابی است در شرح مسافرت نویسنده به مراکش و معرفی شیخ ابومدین الغوث و شاگردان و پیروان وی که با تصحیح محمد فاسی و ادولف فور، منتشر شده است.

نام کتاب، «أنس الفقير و عز الحقير» می‌باشد، اما نویسنده پس از این عنوان، عبارت «في رجال من أهل التصوف أبي‌مدين و أصحابه» را نیز افزوده است و مصحح در کتاب، توضیح داده است که مسلما، این عبارت، برای توضیح موضوع کتاب بوده و جزو نام و عنوان آن، نمی‌باشد.

نویسنده در این کتاب، به معرفی شیخ ابومدین الغوث و شاگردان و پیروان وی پرداخته است، اما در واقع، او سخن از ابومدین را تنها به‌عنوان چهارچوبی برای اشاره به سفر و سیاحت خود در مراکش و دیدار و ملاقات با اهل تصوف آنجا، در نظر گرفته است و گواه این مدعا، آن است که علی‌رغم اعتماد او در شرح حال و ترجمه ابومدین و اصحابش بر کتاب «التشوف إلی رجال التصوف» ابن زیات یوسف بن یحیی تادلی مراکشی (متوفی 628ق)، اطلاعاتی که در این کتاب درباره زمان و مکان دفن افراد، آورده، کمتر از کتاب «التشوف» است و این امر نشان می‌دهد که آنچه در این کتاب مهم بوده، مشاهدات شخصی او و تماس‌هایی است که با رجال صوفیه داشته و بدین واسطه، به ذکر اخبار، حالات، مجاهدات و شرح حال و سیره آنها پرداخته است.

از این تحقیق که نویسنده درباره تصوف در مراکش در قرن هشتم هجری انجام داده است، روشن می‌شود که حرکتی که در روزگار حکومت موحدین در آن سرزمین آغاز شده و سابقه آن در کتاب «التشوف» آمده است، در قرن هشتم هجری و در روزگار مرینیان گسترش یافته و قدرتمند شد و این حرکت همان حرکتی است که در روزگار سعدیان و بعد از آن، به حرکتی تحریف‌شده و متکی بر کرامات و خوارق و خرافات تبدیل گردید....

کتاب با مقدمه مفصلی از مصحح آغاز گردیده که در آن، ضمن ارائه شرح حال تقریبا مفصلی از مؤلف، به موضوع کتاب و اهمیت آن و نیز برخی از ویژگی‌های آن اشاره شده و در انتها، به بررسی نسخه‌های مختلف کتاب، پرداخته شده است.

منابع مقاله

مقدمه.