قتیل دهلوی، محمدحسن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' )' به ')'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' )' به ')')
 
(۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۷: خط ۳۷:
|شاگردان =  
|شاگردان =  
|اجازه اجتهاد از =
|اجازه اجتهاد از =
|آثار=  
|آثار=[[شجرة الاماني]]
|سبک نوشتاری =
|سبک نوشتاری =
|وبگاه رسمی =  
|وبگاه رسمی =  
خط ۴۳: خط ۴۳:
|کد مؤلف =AUTHORCODE.....AUTHORCODE}}
|کد مؤلف =AUTHORCODE.....AUTHORCODE}}


'''میرزا محمدحسن قتیل لاهوری''' (1170-1233ق)؛ از شاعران و نویسندگان مشهور سده دوازدهم و سیزدهم شبه قاره که در حوزه‌های گوناگون علوم روزگار خود، از صرف و نحو و بدیع و بیان تا منطق و ریاضی، از سرامدان روزگار خود شمرده می‌شد. از او آثار فراوانی در شاخه‌های گوناگون علوم ادبی به جای مانده که یکی از مهم‌ترین آنها شجرةالامانی است.
'''میرزا محمدحسن قتیل لاهوری''' (1170-1233ق)؛ از شاعران و نویسندگان مشهور سده دوازدهم و سیزدهم شبه قاره که در حوزه‌های گوناگون علوم روزگار خود، از صرف و نحو و بدیع و بیان تا منطق و ریاضی، از سرامدان روزگار خود شمرده می‌شد. از او آثار فراوانی در شاخه‌های گوناگون علوم ادبی به جای مانده که یکی از مهم‌ترین آنها [[شجرة الاماني|شجرةالامانی]] است.


==شرح حال و نیاکان==
==شرح حال و نیاکان==
خط ۶۲: خط ۶۲:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


دربارۀ سال تولد میرزا محمد حسن قتیل سالهای 1166ق - ١١٧٠ق و ١١٧٢ق را آورده‌اند.
دربارۀ سال تولد میرزا محمدحسن قتیل سالهای 1166ق - ١١٧٠ق و ١١٧٢ق را آورده‌اند.


قتیل خود در مقدمه دیوان گوید:
قتیل خود در مقدمه دیوان گوید:
«اکنون که تماشای عمر مستعار از سیر بهارستان عشره رابع فارغ و قدم در چمن سال اوّل از خامس اعشار گذاشته و دور، دور سنۀ احد عشر و مائتان والف از هجرت جناب رسالت‌پناهی ....».
«اکنون که تماشای عمر مستعار از سیر بهارستان عشره رابع فارغ و قدم در چمن سال اوّل از خامس اعشار گذاشته و دور، دور سنۀ احد عشر و مائتان والف از هجرت جناب رسالت‌پناهی ....».
با توجه به عبارت فوق که قتیل دیوانش را در سال 1211ق سروده، در آن سال ۴١ سال داشته؛ بنابراین سال تولد وی 1170ق خواهد بود. دکتر وحید قریشی هم این سال را با توجه به همین گفتۀ قتیل، پذیرفتنی میداند. (قریشی، ٢٠٠).
 
با توجه به عبارت فوق که قتیل دیوانش را در سال 1211ق سروده، در آن سال ۴١ سال داشته؛ بنابراین سال تولد وی 1170ق خواهد بود. دکتر [[وحید قریشی]] هم این سال را با توجه به همین گفتۀ قتیل، پذیرفتنی میداند. (قریشی، ٢٠٠).


==تشرف به اسلام==
==تشرف به اسلام==
خط ۷۴: خط ۷۶:


قتیل در آغاز هفت تماشا نام خودرا محمدحسن آورده است:
قتیل در آغاز هفت تماشا نام خودرا محمدحسن آورده است:
«اما بعد قشقه طراز جبین هیچ مدانی ... قافله‌سالار گمراهان حقیقت ناآگاه محمدحسن مشهور به قتيل روسياه ...».
«اما بعد قشقه طراز جبین هیچ مدانی ... قافله‌سالار گمراهان حقیقت ناآگاه محمدحسن مشهور به قتيل روسياه ...».


خط ۸۸: خط ۹۱:


==مذهب قتیل==
==مذهب قتیل==
بنا به گفتۀ صاحبان تذکره، قتیل پس از قبول اسلام، مذهب شیعۀ اثناعشری را برمی‌گزیند. وی در ابتدای شجرةُالاَمانی پس از حمد و نعت حضرت رسول گوید:
بنا به گفتۀ صاحبان تذکره، قتیل پس از قبول اسلام، مذهب شیعۀ اثناعشری را برمی‌گزیند. وی در ابتدای [[شجرة الاماني|شجرةُالاَمانی]] پس از حمد و نعت حضرت رسول گوید:
«زهی خدای جهان‌آفرین که حضرت محمّد مصطفی را به رسالت برگزیده و خھی رسول والانژاد که جز علی علیه‌السلام و اولاد امجادش دیگری را سزاوار منصب خلافت خود نديد ... )»  
«زهی خدای جهان‌آفرین که حضرت محمّد مصطفی را به رسالت برگزیده و خھی رسول والانژاد که جز علی علیه‌السلام و اولاد امجادش دیگری را سزاوار منصب خلافت خود نديد ...)»  


که از گفتۀ فوق به تلویح مذهب تشیع او روشن می‌شود. اینکه قتیل ازدواج کرده، در یکی از نامه‌هایی که به خواجه امامی نوشته این‌گونه برمی‌آید که ازدواج اول او ناموفق بوده و تن به ازدواج مجدّد نداده است.
که از گفتۀ فوق به تلویح مذهب تشیع او روشن می‌شود. اینکه قتیل ازدواج کرده، در یکی از نامه‌هایی که به خواجه امامی نوشته این‌گونه برمی‌آید که ازدواج اول او ناموفق بوده و تن به ازدواج مجدّد نداده است.
خط ۱۰۸: خط ۱۱۱:
==آثار==
==آثار==
دیوان قتیل دهلوی
دیوان قتیل دهلوی
مثنوی صبح بهار
مثنوی صبح بهار
دریای لطافت
دریای لطافت
چهار شربت
چهار شربت
نهرالفصاحت
نهرالفصاحت
شجرة الاَماني
شجرة الاَماني
مظهر العجائب في المصطلحات<ref> ر.ک: رفوگران، مروارید، ص167</ref><ref>


مظهر العجائب في المصطلحات<ref> ر.ک: رفوگران، مروارید، هفت تماشای قتیل لاهوری و نسخه‌های آن، ص167</ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
خط ۱۲۴: خط ۱۳۲:
#آقابزرگ تهرانی، محمدحسن، الذریعة الی تصانيف الشيعة، دار الأضواء - بیروت - لبنان، 1403 هجری قمری|1983 میلادی
#آقابزرگ تهرانی، محمدحسن، الذریعة الی تصانيف الشيعة، دار الأضواء - بیروت - لبنان، 1403 هجری قمری|1983 میلادی
#[[:noormags:1342908|رفوگران، مروارید، بررسی متن شناختی نسخه خطی هفت تماشا از منظر مردم شناسی، آینه میراث پاییز و زمستان 1396 - شماره 61 رتبه ب (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 199 تا 216)]].
#[[:noormags:1342908|رفوگران، مروارید، بررسی متن شناختی نسخه خطی هفت تماشا از منظر مردم شناسی، آینه میراث پاییز و زمستان 1396 - شماره 61 رتبه ب (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 199 تا 216)]].
##[[:noormags:1342908|رفوگران، مروارید، هفت تماشای قتیل لاهوری و نسخه های آن، آینه میراث پاییز و زمستان 1394 - شماره 57 رتبه علمی-پژوهشی (وزارت علوم/ISC (‎24 صفحه - از 165 تا 188)]].
#[[:noormags:1342908|رفوگران، مروارید، هفت تماشای قتیل لاهوری و نسخه‌های آن، آینه میراث پاییز و زمستان 1394 - شماره 57 رتبه علمی-پژوهشی (وزارت علوم/ISC (‎24 صفحه - از 165 تا 188)]].
 
 


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


 
[[شجرة الاماني]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات(مرداد) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات(مرداد) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مرداد 1403]]