ق‍طران‌، اب‍وم‍ن‍ص‍ور: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ابومنصور قطران تبریزی''' (درگذشته احتمالا 465ق) از شعرای قرن پنجم هجری و صاحب [[دیوان قطران تبریزی|دیوان اشعار]] است.

در قدیم‌ترین منابع موجود، نام این شاعر قطران است. خود او نیز در‌ دیوان‌ اشعارش‌ می‌گوید:

{{شعر}}

زمان ولادت او را باید در نخستین دهه قرن پنجم دانست چون وی‌ در‌ سال ۴۲۰ق به گنجه رفته‌ و امیر‌ ابوالفتح را‌ مدح‌ گفته‌ و این امیر ابوالفتح در سال ۴۲۵‌ق به‌ دست پسرش ابوالحسن کشته شده است. از آنجا که در [[دیوان قطران تبریزی|دیوان قطران‌]] مدایحی‌ به نام امیرابوالفتح وجود دارد، یقیناً‌ قطران بعد از سال‌ ۴۲۳‌ق که سال به حکومت رسیدن‌ ابوالفتح‌ است در گنجه بوده است<ref>همان، ص44</ref>.

قطران‌ در‌ میان سال‌های ۴۲۳‌ق و ۴۲۵ق عازم گنجه شده است که نخستین سفر اوست. قطران در این سفر به دربار شدادیان راهیافت و به‌ شهرت‌ رسید‌. وی تا حدود سال ۴۳۰ق در شهر‌ گنجه‌ بوده‌ است‌<ref>ر.ک: همان</ref>.

چنان که از اشعار قطران برمی‌آید، وی حاکم تفلیس (ابوالخلیل جعفر) و حاکم‌ نخجوان‌ (ابودلف ممدوح [[اسدی طوسی، علی بن احمد|اسدی طوسی]]) و برخی دیگر از امیران مناطق مختلف آذربایجان و اران را مدح کرده است و یقیناً مسافرت‌هایی در مناطق مختلف این سرزمین داشته است<ref>همان، ص46</ref>.

درگذشت قطران را در سال ۴۶۵ق دانسته‌اند، اما از برخی‌ اشعار‌ او‌ برمی‌آید که پس از این تاریخ نیز‌ زنده‌ بوده است. به روشنی دانسته نیست که در گنجه یا تبریز درگذشته است یا در جای دیگر<ref>همان</ref>.

# دیوان اشعار که مهم‌ترین اثر اوست.

# فرهنگ لغتی که شامل واژه‌های دشوار فارسی دری بوده است.

# قوس‌نامه (کوش‌نامه‌)<ref>ر.ک: همان، ص49</ref>.

<references />

[[:noormags:1000897|جعفری، مسعود، «نقد شعر فارسی: نگاهی دیگر به زندگی و شعر قطران تبریزی»، بخارا، فروردین و اردیبهشت 1391، شماره 86، صفحات 41 تا 60]].

{{وابسته‌ها}}

[[دیوان قطران تبریزی]]