ابن جلاب بصری، عبیدالله بن حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن جلاب بصري، عبید الله بن حسین | تصویر = NUR52000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زندگی = | رحلت = | شهادت = | مدف...» ایجاد کرد)
    (بدون تفاوت)

    نسخهٔ ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۰

    ابن جلاب بصري، عبید الله بن حسین
    NUR52000.jpg

    عبیدالله بن حسین بن حسن بن جلاب (متوفی 378ق)، مشهور به ابن جلاب بصری، فقیه مالکی قرن چهارم و صاحب کتاب «التفريع».

    تولد

    از تاریخ میلادش اطلاعی در دست نیست، اما بدون کوچک‌ترین شک از استادش ابی‌بکر ابهری (289-375ق) کوچک‌تر بوده است. او به احتمال زیاد در ابتدای قرن چهارم هجری در شهر بصره متولد شده است[۱].

    نام، شهرت

    نامش به اختلاف، عبدالله بن حسین بن حسن بن جلاب، محمد بن حسین، حسین بن حسن و عبدالرحمن بن عبیدالله و شهرتش ابن جلاب و کنیه‌اش ابوالقاسم و نسبتش بصری است.

    تحصیل و جایگاه علمی

    ذهبی در «سير أعلام النبلاء»، او را شیخ مالکیه، علامه ابوالقاسم بن جلاب و صاحب کتاب «التفريع» معرفی کرده است.

    او در نزد قاضی ابوبکر ابهری فقه آموخت و پس از ابهری فقیه‌ترین عالم مالکی در زمان خودش بود و در بغداد مانند او در مذهب مالکی نبود[۲].

    ابن جلاب در شکوفایی نهضت علمی در آن زمان سهیم بود و در زمینه علوم شرعی یکی از اعلام مالکیه عراق و یکی از مجتهدینی که خارج از مشهور مذهب به درجه ترجیح و اختیار رسیده‌اند، محسوب می‌شد[۳].

    بیشتر شرح‌حال‌نویسان او را منتسب به بصره می‌کنند؛ مگر صاحب «هدية العارفين» که او را بغدادی نامیده است. شاید او در بصره رشد کرده و به بغداد کوچ کرده تا از بزرگان علمای بغداد علم فراگیرد. در رابطه با مذهب مالکی او اختلافی وجود ندارد[۴].

    شاگردان

    افراد زیادی نزد او شاگردی کرده‌اند، از جمله:

    1. مسدد بن احمد بن جعفر خزرجی بصری، شارح کتاب «التفريع»؛
    2. ابوالحسن علی بن قاسم بن محمد بصری؛
    3. غالب بن عبدالرؤوف بن تمام بن عطیه محاربی؛
    4. قاضی عبدالوهاب بن نصر بغدادی[۵].

    وفات

    او در کهن‌سالی، در آخر سال 378ق، به هنگام رجوع از حج وفات یافت[۶]‏.

    آثار

    1. التفريع؛
    2. كتاب في مسائل الخلاف؛
    3. شرح المدونة[۷].

    پانویس

    1. ر.ک: دهمانی حسین بن سالم، ص103
    2. ر.ک: سید کسروی حسن، ج1، ص10
    3. ر.ک: دهمانی حسین بن سالم، ص105
    4. ر.ک: همان، ص103
    5. ر.ک: همان، ص104-105
    6. ر.ک: سید کسروی حسن، ج1، ص10
    7. ر.ک: ر.ک: دهمانی حسین بن سالم، ص105

    منابع مقاله

    1. سید کسروی حسن، مقدمه کتاب «التفريع في فقه الإمام مالك بن أنس، ابوالقاسم عبیدالله بن حسین بن حسن بن جلاب بصری، تحقیق سید کسروی حسن، بیروت، الطبعة الأولی، 2007م.
    2. دهمانی، حسین بن سالم، مقدمه کتاب «التفريع» ابوالقاسم عبیدالله بن حسین بن حسن بن جلاب بصری، تحقیق حسین بن سالم دهمانی، دارالغرب الإسلامي، الطبعة الأولی، 1987م.


    وابسته‌ها