مهستی گنجوی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'جـ' به 'ج') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| نام پدر = | | نام پدر = | ||
| ولادت = | | ولادت = 490ق | ||
| محل تولد = | | محل تولد =گنجه | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| رحلت = | | رحلت =577ق | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| دین = | | دین = | ||
| مذهب = | | مذهب = | ||
| پیشه = | | پیشه =شاعر و سخنور | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| اساتید = | | اساتید = | ||
| مشایخ = | | مشایخ = | ||
| معاصرین = | | معاصرین =سلطان سنجر سلجوقی | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
| حوزه = | | حوزه = | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری =رباعی‌‌سرا | ||
| آثار = | | آثار =[[دیوان مهستی گنجوی]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE23880AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE23880AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''مهستی گنجوی'''، از زنان شاعر، سخنور و نامدار درباری عصر سنجر سلجوقی (552ـ511ق) است. هرچند به نظر می‌رسد در منابع کهن، زمان مشخص و دقیقی از ولادت و مرگ مهستی به دست داده نشده است، | '''مهستی گنجوی'''، از زنان شاعر، سخنور و نامدار درباری عصر سنجر سلجوقی (552ـ511ق) است. هرچند به نظر می‌رسد در منابع کهن، زمان مشخص و دقیقی از ولادت و مرگ مهستی به دست داده نشده است، بااین‌همه برخی از معاصرین با توجه به برخی شواهد، ولادت وی را 490ق و مرگش را 577ق، ذکر کرده‌اند. مجموعه اشعار مهستی منتشر شده است. | ||
=زادگاه و سرگذشت= | |||
با وجود اختلاف در مورد زادگاه وی، بیشتر تذکره‌نویسان محل ولادت وی را گنجه معرفی کرده‌اند. | با وجود اختلاف در مورد زادگاه وی، بیشتر تذکره‌نویسان محل ولادت وی را گنجه معرفی کرده‌اند. | ||
تذکره‌‌های تاریخی اغلب، مهستی را معاصر سلطان سنجر سلجوقی دانسته‌اند؛ هرچند که کتاب تاریخ گزیده (تألیف 730ق) به‌عنوان یک منبع قدیمی که از زمان حیات مهستی خبر داده، او را معاصر سلطان محمود غزنوی (441-388ق) می‌داند. احتمال دارد اشتباه | تذکره‌‌های تاریخی اغلب، مهستی را معاصر سلطان سنجر سلجوقی دانسته‌اند؛ هرچند که کتاب تاریخ گزیده (تألیف 730ق) به‌عنوان یک منبع قدیمی که از زمان حیات مهستی خبر داده، او را معاصر سلطان محمود غزنوی (441-388ق) می‌داند. احتمال دارد اشتباه این کتاب در هم‌زمان قلمداد کردن مهستی با سلطان محمود غزنوی، به‌خاطر این باشد که مهستی اهل گنجه بود و حکومت آنجا با سلطان محمود (525-511ق)، برادرزاده سلطان سنجر بود و مهستی نیز در ابتدا در دربار سلطان محمود رفت‌وآمد داشت و سپس به دربار سلطان سنجر راه یافته است. | ||
گفته شده مهستی از دبیران زمان خویش بوده است؛ چنان‌که شمس قیس رازی (حدود سده 7ق) در کتابش | گفته شده مهستی از دبیران زمان خویش بوده است؛ چنان‌که شمس قیس رازی (حدود سده 7ق) در کتابش یک رباعی از مهستی آورده که با عنوان «مهستی دبیر» نوشته شده است. عطار نیشابوری (618ـ540ق) شاعر و عارف بلندآوازه نیز ضمن حکایتی با عنوان «حکایت مهستی دبیر با سلطان سنجر» از وی با عنوان «مهستی دبیر» یاد می‌کند؛ چنان‌که در بیت اول همین حکایت این عنوان ذکر شده است: | ||
==سبب شهرت | {{شعر}} | ||
آنچه که باعث شهرت مهستی شد، رباعیات اوست. مهستی را پس از خیام برجسته‌ترین رباعی‌‌سرای | {{ب|''مهستی دبیر آن پاک جوهر''|2=''مقرب بود پیش تخت سنجر''}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
=سبب شهرت= | |||
آنچه که باعث شهرت مهستی شد، رباعیات اوست. مهستی را پس از خیام برجسته‌ترین رباعی‌‌سرای ایران بشمار آورده‌اند. | |||
=آثار= | |||
از مهستی دیوان اشعاری به‌جا نمانده و رباعیاتش به نامش در «نزهة المجالس» (تألیف قرن 7ق) و «مونس الأحرار» (تألیف قرن 8ق) و مجموعه‌ها و تذکره‌ها به دست آمده است. در دوران معاصر نیز نخستین بار مجموعه‌ای از اشعار مهستی در سال 1336ش، توسط طاهری شهاب به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: عباسی، جواد؛ دلریش، بشری؛ دانشجو، حمیده؛ ص33-36</ref>. | از مهستی دیوان اشعاری به‌جا نمانده و رباعیاتش به نامش در «نزهة المجالس» (تألیف قرن 7ق) و «مونس الأحرار» (تألیف قرن 8ق) و مجموعه‌ها و تذکره‌ها به دست آمده است. در دوران معاصر نیز نخستین بار مجموعه‌ای از اشعار مهستی در سال 1336ش، توسط طاهری شهاب به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: عباسی، جواد؛ دلریش، بشری؛ دانشجو، حمیده؛ ص33-36</ref>. | ||
=پانویس= | |||
<references/> | <references/> | ||
=منابع مقاله= | |||
عباسی، جواد؛ دلریش، بشری؛ دانشجو، حمیده، «ورود زنان عالم و سخنور به دربار حکومت‌های ترک و مغول (مهستی گنجوی، بی‌بی منجمه، فاطمه خراسانی)»، آفاق علوم انسانی، مرداد 1396، شماره 4، ص 31 تا 44 | [[:noormags:1350141|عباسی، جواد؛ دلریش، بشری؛ دانشجو، حمیده، «ورود زنان عالم و سخنور به دربار حکومت‌های ترک و مغول (مهستی گنجوی، بی‌بی منجمه، فاطمه خراسانی)»، آفاق علوم انسانی، مرداد 1396، شماره 4، ص 31 تا 44]]. | ||
=وابسته‌ها= | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[ | [[دیوان مهستی گنجوی]] | ||
[[رباعیات]] | [[رباعیات]] | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۶: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۵۸
| مهستي گنجوی | |
|---|---|
 | |
| ولادت | 490ق |
| محل تولد | گنجه |
| رحلت | 577ق |
| پیشه | شاعر و سخنور |
| اطلاعات علمی | |
| سبک نوشتاری | رباعی‌‌سرا |
| معاصرین | سلطان سنجر سلجوقی |
| برخی آثار | دیوان مهستی گنجوی |
مهستی گنجوی، از زنان شاعر، سخنور و نامدار درباری عصر سنجر سلجوقی (552ـ511ق) است. هرچند به نظر می‌رسد در منابع کهن، زمان مشخص و دقیقی از ولادت و مرگ مهستی به دست داده نشده است، بااین‌همه برخی از معاصرین با توجه به برخی شواهد، ولادت وی را 490ق و مرگش را 577ق، ذکر کرده‌اند. مجموعه اشعار مهستی منتشر شده است.
زادگاه و سرگذشت
با وجود اختلاف در مورد زادگاه وی، بیشتر تذکره‌نویسان محل ولادت وی را گنجه معرفی کرده‌اند.
تذکره‌‌های تاریخی اغلب، مهستی را معاصر سلطان سنجر سلجوقی دانسته‌اند؛ هرچند که کتاب تاریخ گزیده (تألیف 730ق) به‌عنوان یک منبع قدیمی که از زمان حیات مهستی خبر داده، او را معاصر سلطان محمود غزنوی (441-388ق) می‌داند. احتمال دارد اشتباه این کتاب در هم‌زمان قلمداد کردن مهستی با سلطان محمود غزنوی، به‌خاطر این باشد که مهستی اهل گنجه بود و حکومت آنجا با سلطان محمود (525-511ق)، برادرزاده سلطان سنجر بود و مهستی نیز در ابتدا در دربار سلطان محمود رفت‌وآمد داشت و سپس به دربار سلطان سنجر راه یافته است.
گفته شده مهستی از دبیران زمان خویش بوده است؛ چنان‌که شمس قیس رازی (حدود سده 7ق) در کتابش یک رباعی از مهستی آورده که با عنوان «مهستی دبیر» نوشته شده است. عطار نیشابوری (618ـ540ق) شاعر و عارف بلندآوازه نیز ضمن حکایتی با عنوان «حکایت مهستی دبیر با سلطان سنجر» از وی با عنوان «مهستی دبیر» یاد می‌کند؛ چنان‌که در بیت اول همین حکایت این عنوان ذکر شده است:
| مهستی دبیر آن پاک جوهر | مقرب بود پیش تخت سنجر |
سبب شهرت
آنچه که باعث شهرت مهستی شد، رباعیات اوست. مهستی را پس از خیام برجسته‌ترین رباعی‌‌سرای ایران بشمار آورده‌اند.
آثار
از مهستی دیوان اشعاری به‌جا نمانده و رباعیاتش به نامش در «نزهة المجالس» (تألیف قرن 7ق) و «مونس الأحرار» (تألیف قرن 8ق) و مجموعه‌ها و تذکره‌ها به دست آمده است. در دوران معاصر نیز نخستین بار مجموعه‌ای از اشعار مهستی در سال 1336ش، توسط طاهری شهاب به چاپ رسیده است[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: عباسی، جواد؛ دلریش، بشری؛ دانشجو، حمیده؛ ص33-36
منابع مقاله