۱۲۸
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' »' به '»') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
'''شمسالدین محمد بن قیس رازی''' (زنده تا 628ق) نامدار به شمس قیس، از مهمترین منتقدین ادبی و ادیب ایرانی و زاده ری، صاحب کتاب «[[المعجم فی معائیر أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]». | '''شمسالدین محمد بن قیس رازی''' (زنده تا 628ق) نامدار به شمس قیس، از مهمترین منتقدین ادبی و ادیب ایرانی و زاده ری، صاحب کتاب «[[المعجم فی معائیر أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]». | ||
=شرح حال= | |||
اطلاع زیادی از او در دست نیست. همینقدر میدانیم که وی صاحب کتاب «[[المعجم فی معائیر أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]» است. از ترجمه حیات و شرح حال او، در هیچیک از کتب تاریخ و تذکره، اطلاعی به دست نیامده، ولی بعضی معلومات از تضاعیف این کتاب و مخصوصا از دیباچه آن، التقاط گردیده که خلاصه آن، از قرار ذیل است: | اطلاع زیادی از او در دست نیست. همینقدر میدانیم که وی صاحب کتاب «[[المعجم فی معائیر أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]» است. از ترجمه حیات و شرح حال او، در هیچیک از کتب تاریخ و تذکره، اطلاعی به دست نیامده، ولی بعضی معلومات از تضاعیف این کتاب و مخصوصا از دیباچه آن، التقاط گردیده که خلاصه آن، از قرار ذیل است: | ||
=زادگاه= | |||
او از اهل ری بوده است، چنانکه در دیباچه کتاب گوید: «سلسله حب الوطن در جنبانید و داعیه مقام ری که مسقط رأس و مقطع سره بود در باطن ظاهر گردانید»<ref>ر.ک: قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، صفحه د</ref>. | او از اهل ری بوده است، چنانکه در دیباچه کتاب گوید: «سلسله حب الوطن در جنبانید و داعیه مقام ری که مسقط رأس و مقطع سره بود در باطن ظاهر گردانید»<ref>ر.ک: قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، صفحه د</ref>. | ||
=اقامت و مسافرتها= | |||
وی مدتهای طویل در ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم اقامت داشته است؛ چنانکه در سنه 601ق، تا پنج شش سال بعد، او را در بخارا میبینیم و در سنه 614ق، در مرو. در همین سال بود که سلطان علاءالدین محمد بن تکش خوارزمشاه، از خوارزم به قصد فتح ممالک عراق و تسخیر بغداد و قهر و قمع خلیفه الناصرلدینالله از خوارزم در حرکت درآمد و چون آوازه خروج مغول به قصد ولایت غربی از همان اوقات در افواه منتشر بوده است، او نیز هجرت نموده و در رکاب سلطان به عراق آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه د - ه</ref>. | وی مدتهای طویل در ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم اقامت داشته است؛ چنانکه در سنه 601ق، تا پنج شش سال بعد، او را در بخارا میبینیم و در سنه 614ق، در مرو. در همین سال بود که سلطان علاءالدین محمد بن تکش خوارزمشاه، از خوارزم به قصد فتح ممالک عراق و تسخیر بغداد و قهر و قمع خلیفه الناصرلدینالله از خوارزم در حرکت درآمد و چون آوازه خروج مغول به قصد ولایت غربی از همان اوقات در افواه منتشر بوده است، او نیز هجرت نموده و در رکاب سلطان به عراق آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه د - ه</ref>. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
وی در حدود سنه 623ق، از عراق به فارس مهاجرت نموده و به خدمت اتابک سعد بن زنگی بن مودود، از اتابکان سلغری فارس، درآمده است و بعداز وفات او در سنه 628ق، زنده بوده است. بعد از این تاریخ، اطلاع دیگری از او در دست نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - و</ref>. | وی در حدود سنه 623ق، از عراق به فارس مهاجرت نموده و به خدمت اتابک سعد بن زنگی بن مودود، از اتابکان سلغری فارس، درآمده است و بعداز وفات او در سنه 628ق، زنده بوده است. بعد از این تاریخ، اطلاع دیگری از او در دست نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - و</ref>. | ||
=آثار= | |||
آثار وی، عبارتند از: | آثار وی، عبارتند از: | ||
# المعجم في معايير أشعار العجم؛ | # المعجم في معايير أشعار العجم؛ | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
# الحدائق العجم<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>. | # الحدائق العجم<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>. | ||
=پانویس = | |||
<references /> | <references /> | ||
=منابع مقاله= | |||
قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، مقدمه «المعجم في معايير أشعار العجم»، تألیف شمسالدین محمد بن قیس الرازی، با تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، به همت محمد رمضانی، تهران، مطبعه مجلس، 1314. | قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، مقدمه «المعجم في معايير أشعار العجم»، تألیف شمسالدین محمد بن قیس الرازی، با تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، به همت محمد رمضانی، تهران، مطبعه مجلس، 1314. | ||
=وابستهها= | |||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[فرهنگ عروضی]] | [[فرهنگ عروضی]] |
ویرایش