اشعار ولایی آذری اسفراینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
 
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''اشعار ولایی آذری اسفراینی''' مقدمه، گزینش و شرح ابیات از دکتر [[افخمی ستوده، مرضیه|مرضیه افخمی ستوده]]، در این کتاب یکی از شاعران شیعه‌مذهبی آیین‌سرا انتخاب شده و گزیده‌ای از اشعار او معرفی گردیده است. [[آذری اسفراینی، حمزه بن علی|آذری اسفراینی]] (م 866 ق) یکی از ادیبانی است که بیشتر قصاید و ترکیب‌بندهای خود را به اهل بیت (ع) اختصاص داده است.
'''اشعار ولایی آذری اسفراینی''' مقدمه، گزینش و شرح ابیات از دکتر [[افخمی ستوده، مرضیه|مرضیه افخمی ستوده]]، در این کتاب یکی از شاعران شیعه‌مذهبی آیین‌سرا انتخاب شده و گزیده‌ای از اشعار او معرفی گردیده است. [[آذری اسفراینی، حمزه بن علی|آذری اسفراینی]] (م 866 ق) یکی از ادیبانی است که بیشتر قصاید و ترکیب‌بندهای خود را به اهل بیت(ع) اختصاص داده است.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
خط ۳۳: خط ۳۳:
از عصر پیامبر شعرخوانی در زمینۀ دین و مذهب مرسوم بوده است. شاعران معتقد به باورهای دینی، هم در ادبیات عرب و هم در ادبیات فارسی به منقبت‌گویی و مرثیه‌سرایی می‌پرداختند؛ اما با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی هر دوره، این جریان دچار جزرومدهایی شده است.
از عصر پیامبر شعرخوانی در زمینۀ دین و مذهب مرسوم بوده است. شاعران معتقد به باورهای دینی، هم در ادبیات عرب و هم در ادبیات فارسی به منقبت‌گویی و مرثیه‌سرایی می‌پرداختند؛ اما با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی هر دوره، این جریان دچار جزرومدهایی شده است.


یکی از قدیمی‌ترین شاعران شیعه‌مذهبی که با صراحت تمام به منقبل اهل بیت (ع) پرداخته، کسائی (341 ـ 390 ق) است. همچنین مثنوی «علی‌نامه» کهن‌ترین منظومۀ مفصل فارسی در ادبیات شیعی بوده که از سدۀ پنجم باقی مانده است. به این ترتیب روشن می‌شود شاعران فارسی‌زبان ایرانی که از پیروان تشیع بودند، با توجه به آثاری که از آنان برجای مانده است، به مدح و منقبت پیامبر و ائمۀ اطهار می‌پرداخته و به خلق آثار مذهبی کوشش داشته‌اند.
یکی از قدیمی‌ترین شاعران شیعه‌مذهبی که با صراحت تمام به منقبل اهل بیت(ع) پرداخته، کسائی (341 ـ 390 ق) است. همچنین مثنوی «علی‌نامه» کهن‌ترین منظومۀ مفصل فارسی در ادبیات شیعی بوده که از سدۀ پنجم باقی مانده است. به این ترتیب روشن می‌شود شاعران فارسی‌زبان ایرانی که از پیروان تشیع بودند، با توجه به آثاری که از آنان برجای مانده است، به مدح و منقبت پیامبر و ائمۀ اطهار می‌پرداخته و به خلق آثار مذهبی کوشش داشته‌اند.


در این کتاب یکی از شاعران شیعه‌مذهبی آیین‌سرا انتخاب شده و گزیده‌ای از اشعار او معرفی گردیده است. [[آذری اسفراینی، حمزه بن علی|آذری اسفراینی]] (م 866 ق) یکی از ادیبانی است که بیشتر قصاید و ترکیب‌بندهای خود را به اهل بیت (ع) اختصاص داده است. سبک گفتار این سخن‌سرا مورد توجه شاعرانی چون [[محتشم، علی بن احمد|محتشم کاشانی]] و [[فصیحی هروی|فصیحی]]، شاعر هم‌عصر او قرار گرفته که این خود بر توانمندی آذری و مؤثربودن سبک سخن‌سرایی او خبر می‌دهد.
در این کتاب یکی از شاعران شیعه‌مذهبی آیین‌سرا انتخاب شده و گزیده‌ای از اشعار او معرفی گردیده است. [[آذری اسفراینی، حمزه بن علی|آذری اسفراینی]] (م 866 ق) یکی از ادیبانی است که بیشتر قصاید و ترکیب‌بندهای خود را به اهل بیت(ع) اختصاص داده است. سبک گفتار این سخن‌سرا مورد توجه شاعرانی چون [[محتشم، علی بن احمد|محتشم کاشانی]] و [[فصیحی هروی|فصیحی]]، شاعر هم‌عصر او قرار گرفته که این خود بر توانمندی آذری و مؤثربودن سبک سخن‌سرایی او خبر می‌دهد.


[[آذری اسفراینی، حمزه بن علی|فخرالدین حمزة بن علی ملک بن حسن طوسی اسفراینی]]، شاعر، عارف و مورخ پارسی‌گوی شیعی در آذرماه حدود سال‌های 782 ـ 784 قمری در اسفراین زاده شد. وی از آغاز جوانی به سرودن شعر پرداخت و چون ولادتش در ماه آذر بود، «آذری» تخلص می‌کرد. آنچه از نوشته‌های خود آذری و تذکره‌ها استنباط می‌شود، این است که خاندان او از رجال دربار تیموری بوده و او نیز در دوره‌ای به سبب شهرتش به دربار تیموری راه یافته است. آذری در حدود سال 836 قمری از هندوستان به ایران بازگشت و به اسفراین آمد و قناعت پیشه کرد و فارغ از دنیاداری، سی سال بر سجادۀ طاعت نشست. او سرانجام در 82 سالگی درگذشت و در مدرسه‌ای در شارستان اسفراین به خاک سپرده شد. از آثار او می‌توان به این موارد اشاره کرد: بهمن‌نامه، جواهر الاسرار، مرآت، طغرای همایون، لیلی و مجنون، دیوان اشعار.
[[آذری اسفراینی، حمزه بن علی|فخرالدین حمزة بن علی ملک بن حسن طوسی اسفراینی]]، شاعر، عارف و مورخ پارسی‌گوی شیعی در آذرماه حدود سال‌های 782 ـ 784 قمری در اسفراین زاده شد. وی از آغاز جوانی به سرودن شعر پرداخت و چون ولادتش در ماه آذر بود، «آذری» تخلص می‌کرد. آنچه از نوشته‌های خود آذری و تذکره‌ها استنباط می‌شود، این است که خاندان او از رجال دربار تیموری بوده و او نیز در دوره‌ای به سبب شهرتش به دربار تیموری راه یافته است. آذری در حدود سال 836 قمری از هندوستان به ایران بازگشت و به اسفراین آمد و قناعت پیشه کرد و فارغ از دنیاداری، سی سال بر سجادۀ طاعت نشست. او سرانجام در 82 سالگی درگذشت و در مدرسه‌ای در شارستان اسفراین به خاک سپرده شد. از آثار او می‌توان به این موارد اشاره کرد: بهمن‌نامه، جواهر الاسرار، مرآت، طغرای همایون، لیلی و مجنون، دیوان اشعار.


یکی از شاعرانی که از ترکیبات و مضامین آذری استفاده کرده، [[محتشم، علی بن احمد|محتشم کاشانی]] است که در ترکیب‌بند دوازده‌گانۀ خود از ترکیب‌بند آذری که در مصیبت سیدالشهدا (ع) سروده، استفاده کرده است. از جمله معاصران شیخ آذری به این افراد می‌توان اشاره کرد: [[علی شهاب ترشیزی]]، مولانا [[معین‌الدین جوینی]]، [[شیرازی، ابراهیم بن علی|ابواسحاق شیرازی]]، [[باباسودایی ابیوردی]]، [[بساطی سمرقندی]]، [[امیرشاهی سبزواری]]، مولانا [[یحیی سیبک]]، مولانا [[سلیمی تونی، حسن بن سلیمان|سلیمی تونی]] و .... .
یکی از شاعرانی که از ترکیبات و مضامین آذری استفاده کرده، [[محتشم، علی بن احمد|محتشم کاشانی]] است که در ترکیب‌بند دوازده‌گانۀ خود از ترکیب‌بند آذری که در مصیبت سیدالشهدا(ع) سروده، استفاده کرده است. از جمله معاصران شیخ آذری به این افراد می‌توان اشاره کرد: [[علی شهاب ترشیزی]]، مولانا [[معین‌الدین جوینی]]، [[شیرازی، ابراهیم بن علی|ابواسحاق شیرازی]]، [[باباسودایی ابیوردی]]، [[بساطی سمرقندی]]، [[امیرشاهی سبزواری]]، مولانا [[یحیی سیبک]]، مولانا [[سلیمی تونی، حسن بن سلیمان|سلیمی تونی]] و .... .


آذری که گاه در پایان اشعارش به جای نام خود، «حمزه» را تخلص می‌کرد، میان هم‌عهدانش از جمله شاعران بزرگ دانسته می‌شد و محل اعتقاد و احترام معاصر خویش، به‌ویژه شاهزادگان تیموری و بهمنی هندوستان بوده است. آذری در غزل‌های خود به جواب‌گویی استادان قرن هفتم و هشتم مانند [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیرخسرو دهلوی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] مبادرت می‌کرد. بعضی مانند خواجه احمد مستوفی او را امیرخسرو دهلوی ثانی دانسته‌اند.
آذری که گاه در پایان اشعارش به جای نام خود، «حمزه» را تخلص می‌کرد، میان هم‌عهدانش از جمله شاعران بزرگ دانسته می‌شد و محل اعتقاد و احترام معاصر خویش، به‌ویژه شاهزادگان تیموری و بهمنی هندوستان بوده است. آذری در غزل‌های خود به جواب‌گویی استادان قرن هفتم و هشتم مانند [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیرخسرو دهلوی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] مبادرت می‌کرد. بعضی مانند خواجه احمد مستوفی او را امیرخسرو دهلوی ثانی دانسته‌اند.