۱۱۸٬۷۳۲
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'رازی (ابهام زدایی)' به 'رازی (ابهام‌زدایی)'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رازی (ابهام زدایی)' به 'رازی (ابهام‌زدایی)') |
|||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR01642.jpg|بندانگشتی|میرزای شیرازی، محمدحسن | [[پرونده:NUR01642.jpg|بندانگشتی|میرزای شیرازی، سید محمدحسن]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type="authorName" |میرزای شیرازی، محمدحسن | ! نام!! data-type="authorName" |میرزای شیرازی، سید محمدحسن | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |۱۵ جمادی‌الاول ۱۲۳۰ق/۴ اردیبهشت ۱۱۹۴ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |[[صاحب جواهر، محمدحسن|شيخ محمدحسن نجفى]] | ||
[[کاشف‌الغطاء، حسن|شيخ حسن آل کاشف‌الغطاء]] | |||
[[قزوینی، سید ابراهیم بن محمدباقر|صاحب ضوابط]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" |[[ | | data-type="authorWritings" |[[رساله سراج العباد]] | ||
[[رساله شریفه مجمع الرسائل]] | |||
[[تقریرات في أصول الفقه]] | |||
[[رساله عملیه متاجر]] | |||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۶: | خط ۴۴: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|شیرازی (ابهام‌زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|حسینی شیرازی (ابهام‌زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|میرزای شیرازی (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|میرزای شیرازی (ابهام زدایی)}} | ||
'''ميرزا محمدحسن حسينى شیرازی''' (1230-1312ق)، فرزند سيد محمود، معروف به ميرزاى شيرازى و امام مجدد شيرازى، مجتهد، مرجع تقلید شیعه پس از [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ مرتضی انصاری]]، از مهمترین اقدامات او صدور فتوای تحریم تنباکو | |||
== ولادت == | |||
در ۱۵ جمادی‌الاول ۱۲۳۰ق/۴ اردیبهشت ۱۱۹۴ش، در شیراز متولد شد. پدر ايشان، ميرزا محمود، در زمره عالمان دينى بود و در دستگاه حكومت شيراز به كار نويسندگى اشتغال داشت. | |||
==آغاز تحصيلات== | ==آغاز تحصيلات== | ||
محمدحسن در دوران طفوليت پدر خويش را از دست داد و دايى‌اش سيد ميرزا حسين موسوى معروف به مجد الأشراف عهده‌دار سرپرستى او گرديد. از عبارات مكتوبى كه از مجد الأشراف بجاى مانده معلوم مى‌شود كه «ميرزا محمدحسن» زمانی كه فقط 4 سال از عمرش می‌گذشته شروع به تحصيل نموده است و ظرف مدت دو سال از قرائت و كتابت فارسى فارغ شده و شروع به آموزش علوم عربى نموده است. | محمدحسن در دوران طفوليت پدر خويش را از دست داد و دايى‌اش سيد ميرزا حسين موسوى معروف به مجد الأشراف عهده‌دار سرپرستى او گرديد. از عبارات مكتوبى كه از مجد الأشراف بجاى مانده معلوم مى‌شود كه «ميرزا محمدحسن» زمانی كه فقط 4 سال از عمرش می‌گذشته شروع به تحصيل نموده است و ظرف مدت دو سال از قرائت و كتابت فارسى فارغ شده و شروع به آموزش علوم عربى نموده است. | ||
ميرزا در 8 سالگى مقدمات را به پايان برد و به سفارش مجد الأشراف، نزد بزرگترين | ميرزا در 8 سالگى مقدمات را به پايان برد و به سفارش مجد الأشراف، نزد بزرگترين خطیب شيراز بنام ميرزا ابراهيم به خواندن و حفظ كتاب ابواب الجنان قزوينى مشغول گشت. ميرزا پس از آن به خواندن كتب متعارف فقه و اصول اشتغال ورزيد. در 12 سالگى در درس شرح لمعۀ مرحوم شيخ محمدتقى شركت مى‌جست. و در پانزده سالگى به تدريس [[الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (2 جلدی)|لمعه]] پرداخت. | ||
==هجرت‌هاى ميرزا== | ==هجرت‌هاى ميرزا== | ||
| خط ۶۳: | خط ۷۲: | ||
ميرزا پس از ده سال تعليم و تعلّم در اصفهان، عزم سفر به عتبات عاليات نمود و در سال 1259 هجرى عازم كربلا و نجف شد. | ميرزا پس از ده سال تعليم و تعلّم در اصفهان، عزم سفر به عتبات عاليات نمود و در سال 1259 هجرى عازم كربلا و نجف شد. | ||
ميرزا در نجف، در درس علماء و استادانى همچون [[صاحب جواهر، محمدحسن|شيخ | ميرزا در نجف، در درس علماء و استادانى همچون [[صاحب جواهر، محمدحسن|شيخ محمدحسن نجفى]] [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] و [[کاشف‌الغطاء، حسن|شيخ حسن آل کاشف‌الغطاء]]، صاحب [[أنوار الفقاهة|أنوار الفقاهه]] حاضر شده و در درس سيد ابراهيم، [[قزوینی، سید ابراهیم بن محمدباقر|صاحب ضوابط]] نيز، در كربلا شركت مى‌كرد. | ||
بعد از رحلت مرحوم کاشف‌الغطاء، ميرزا تصميم بر بازگشت به وطن گرفت اما قبل از عزيمت، به پيشنهاد يكى از دوستانش در مجلس درس [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] شركت كرد و شيفتۀ افكار عالى او شده و از بازگشت به وطن منصرف گشت و به جهت درس [[شيخ انصارى]] قصد اقامت نجف كرد و با نهايت جدّيت و پشتكار در مطالب شيخ به غور و تفحّص پرداخت. | بعد از رحلت مرحوم کاشف‌الغطاء، ميرزا تصميم بر بازگشت به وطن گرفت اما قبل از عزيمت، به پيشنهاد يكى از دوستانش در مجلس درس [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] شركت كرد و شيفتۀ افكار عالى او شده و از بازگشت به وطن منصرف گشت و به جهت درس [[شيخ انصارى]] قصد اقامت نجف كرد و با نهايت جدّيت و پشتكار در مطالب شيخ به غور و تفحّص پرداخت. | ||
[[شيخ انصارى]] نيز به اين استعداد و توانمندى فوق العادۀ علمى ميرزا پى برده و بارها گفته بود: من درس را براى 3 نفر ميگويم، ميرزا محمدحسن، ميرزا حبيب‌الله (رشتى) و آقا حسن تهرانى (آقا حسن نجم‌آبادى تهرانى). | [[شيخ انصارى]] نيز به اين استعداد و توانمندى فوق العادۀ علمى ميرزا پى برده و بارها گفته بود: من درس را براى 3 نفر ميگويم، ميرزا محمدحسن، [[رشتی، حبیب‌الله|ميرزا حبيب‌الله (رشتى)]] و آقا حسن تهرانى (آقا حسن نجم‌آبادى تهرانى). | ||
ميرزا در درس [[شيخ انصارى]] كم سخن مى‌گفت و هنگام سخن گفتن صدايش به اندازه‌اى آرام بود كه شيخ براى فهم آن، ناچار بدنش را بطرف او متمايل مى‌كرد. هرگاه ميرزا ارادۀ تكلم داشت، [[شيخ انصارى]] مجلس را ساكت كرده و مى‌فرمود: «جناب ميرزا سخن مى‌گويد» و پس از پايان كلام ميرزا، رو به ديگران نموده و مطالب او را براى سايرين بازگو مى‌كرد. | ميرزا در درس [[شيخ انصارى]] كم سخن مى‌گفت و هنگام سخن گفتن صدايش به اندازه‌اى آرام بود كه شيخ براى فهم آن، ناچار بدنش را بطرف او متمايل مى‌كرد. هرگاه ميرزا ارادۀ تكلم داشت، [[شيخ انصارى]] مجلس را ساكت كرده و مى‌فرمود: «جناب ميرزا سخن مى‌گويد» و پس از پايان كلام ميرزا، رو به ديگران نموده و مطالب او را براى سايرين بازگو مى‌كرد. | ||
علامه [[صدر، حسن |سيد حسن صدر]]الدين نقل مى‌كند: «... زمانى كه ميرزا مكاتباتش را با [[شيخ انصارى]] به من نشان مى‌داد، گفت: جناب شيخ مرتضى در اواخر حياتش از من خواست در كتاب «رسائل» او تجديد نظر كرده و آن را تنقيح كنم، با وجودى كه ايشان چند بار تكرار كرد، ولى من به لحاظ احترام به استاد، از قبول اين امر امتناع ورزيدم.» | علامه [[صدر، سید حسن |سيد حسن صدر]]الدين نقل مى‌كند: «... زمانى كه ميرزا مكاتباتش را با [[شيخ انصارى]] به من نشان مى‌داد، گفت: جناب شيخ مرتضى در اواخر حياتش از من خواست در كتاب «رسائل» او تجديد نظر كرده و آن را تنقيح كنم، با وجودى كه ايشان چند بار تكرار كرد، ولى من به لحاظ احترام به استاد، از قبول اين امر امتناع ورزيدم.» | ||
=== هجرت سوّم === | === هجرت سوّم === | ||
پس از ديدن كرامتهاى ميرزا در كفالت امر اهل علم و فقرا در قحطى عظيم نجف و ساير شهرهاى عراق در سال 1288، عامۀ مردم در هر مسألۀ كوچك و بزرگى به او رجوع مى‌نمودند و انتظار انجام هر كارى را از ميرزا داشتند. بدين جهت كار بر ميرزا سخت شد و با هوشيارى تمام دريافت كه بعضى از اعيان نجف در دامن زدن به اين فتنه دستى ناپيدا دارند، لذا چاره را جز در خروج از نجف نيافت. | پس از ديدن كرامتهاى ميرزا در كفالت امر اهل علم و فقرا در قحطى عظيم نجف و ساير شهرهاى عراق در سال 1288، عامۀ مردم در هر مسألۀ كوچك و بزرگى به او رجوع مى‌نمودند و انتظار انجام هر كارى را از ميرزا داشتند. بدين جهت كار بر ميرزا سخت شد و با هوشيارى تمام دريافت كه بعضى از اعيان نجف در دامن زدن به اين فتنه دستى ناپيدا دارند، لذا چاره را جز در خروج از نجف نيافت. | ||
او در سال 1291 به قصد زيارت اول رجب به كربلا رفت و به قصد زيارت نيمۀ شعبان به طرف سامراء حركت كرد و با استخاره‌اى كه در حرم مطهر حضرت امام على النقى و حضرت امام حسن عسكرى عليهما‌السلام نمود، تصميم قطعى بر اقامت در سامراء گرفت. | او در سال 1291 به قصد زيارت اول رجب به كربلا رفت و به قصد زيارت نيمۀ شعبان به طرف سامراء حركت كرد و با استخاره‌اى كه در حرم مطهر حضرت امام على النقى و [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|حضرت امام حسن عسكرى عليهما‌السلام]] نمود، تصميم قطعى بر اقامت در سامراء گرفت. | ||
شاگردان همراه ميرزا نيز همچون آخوند ملا فتحعلى و ثقةالاسلام حاج [[نوری، حسین بن محمدتقی|ميرزا حسين نورى]] و شيخ فضل‌الله نورى در نجف اقامت اختيار كردند. | شاگردان همراه ميرزا نيز همچون آخوند ملا فتحعلى و ثقةالاسلام حاج [[نوری، حسین بن محمدتقی|ميرزا حسين نورى]] و [[نوری، فضل‌الله|شيخ فضل‌الله نورى]] در نجف اقامت اختيار كردند. | ||
ديگر شاگردان نيز از ساير نقاط بار سفر به سامراء بستند، به طورى كه سامراء خانۀ علم و مركز اسلام و مرجع مردم در امور دين گرديد. | ديگر شاگردان نيز از ساير نقاط بار سفر به سامراء بستند، به طورى كه سامراء خانۀ علم و مركز اسلام و مرجع مردم در امور دين گرديد. | ||
| خط ۱۵۲: | خط ۱۶۰: | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
ميرزا در شهرهاى مختلف از جمله شيراز، اصفهان، كربلا و نجف به خوشه چينى از محضر بزرگان نموده كه از آن جمله‌اند: | ميرزا در شهرهاى مختلف از جمله شيراز، اصفهان، كربلا و نجف به خوشه چينى از محضر بزرگان نموده كه از آن جمله‌اند: | ||
# ميرزا ابراهيم | # ميرزا ابراهيم خطیب، در شيراز | ||
# شيخ محمدتقى اصفهانى | # شيخ محمدتقى اصفهانى | ||
# مير سيد حسن بيدآبادى، معروف به مدرس | # مير سيد حسن بيدآبادى، معروف به مدرس | ||
# علامه حاج محمد ابراهيم كلباسى | # علامه حاج محمد ابراهيم كلباسى | ||
# [[صاحب جواهر، محمدحسن|شيخ محمدحسن نجفى]]، [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] | # [[صاحب جواهر، محمدحسن|شيخ محمدحسن نجفى]]، [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] | ||
# شيخ حسن آل کاشف‌الغطاء | # [[کاشف‌الغطاء، حسن|شيخ حسن آل کاشف‌الغطاء]] | ||
# سيد ابراهيم، صاحب ضوابط | # سيد ابراهيم، [[قزوینی، سید ابراهیم بن محمدباقر|صاحب ضوابط]] | ||
# شيخ انصارى | # [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۸۱: | ||
# [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|ميرزا محمدتقى شيرازى]] (ميرزاى دوّم) | # [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|ميرزا محمدتقى شيرازى]] (ميرزاى دوّم) | ||
# آیت‌الله علامه حاج ميرزا [[نائینی، محمدحسین|محمدحسین نائينى]] | # آیت‌الله علامه حاج ميرزا [[نائینی، محمدحسین|محمدحسین نائينى]] | ||
# حاج شيخ فضل‌الله نورى | # حاج [[نوری، فضل‌الله|شيخ فضل‌الله نورى]] | ||
# [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملا محمد كاظم خراسانى]] | # [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملا محمد كاظم خراسانى]] | ||
# آیت‌الله سيد كاظم طباطبايى يزدى | # آیت‌الله سيد كاظم طباطبايى يزدى | ||
== | ==وفات== | ||
ميرزاى شيرازى، آن بزرگ مرد صحنۀ اجتهاد و جهاد، در حالى كه حدود 80 سال پر بركت را گذرانده بود، در شب چهارشنبه 24 شعبان سال 1312 هجرى قمرى در شهر سامراء رحلت نمود. | |||
بدن مطهر آن عالم ربانى بر روى دستهاى عزادار مردم شهر به شهر تشييع شد و در كنار بارگاه ملكوتى جد بزرگوارش اميرالمؤمنين عليه‌السلام به خاک سپرده شد. | |||
از سوى علماى شهرهاى مختلف مراسم‌هاى عزادارى به پا شد و بنا به نقل شيخ [[آقا بزرگ تهرانى]] در نقباء البشر اين مراسم حدود يك سال ادامه داشت. | |||
==آثار== | |||
| خط ۱۸۹: | خط ۲۰۴: | ||
# رساله‌اى در مشتق | # رساله‌اى در مشتق | ||
# خلاصه‌اى از افادات استاد بزرگوارش، [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] (شامل تمام ابواب اصول). | # خلاصه‌اى از افادات استاد بزرگوارش، [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] (شامل تمام ابواب اصول). | ||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
| خط ۲۰۴: | خط ۲۱۰: | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[ | [[رساله سراج العباد]] | ||
[[رساله شریفه مجمع الرسائل]] | [[رساله شریفه مجمع الرسائل]] | ||
| خط ۲۱۴: | خط ۲۲۰: | ||
[[فقه فتوايی آخوند خراسانی]] | [[فقه فتوايی آخوند خراسانی]] | ||
[[ | [[تقريرات آیت‌الله المجدد الشیرازي]] | ||
[[مجموعة رسائل فقهية و أصولية]] | [[مجموعة رسائل فقهية و أصولية]] | ||
| خط ۲۲۴: | خط ۲۳۰: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مراجع تقلید]] | |||
[[رده:شاگردان شیخ انصاری]] | |||
[[رده:شاگردان صاحب جواهر]] | |||