نیریزی، سید قطب‌الدین محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۹: خط ۳۹:
</div>
</div>


'''سید محمد قطب‌الدين حسینی نيريزى''' (1100ق- 1173ق)، از حكما و عرفاى نامدار و برجسته دوره صفوى است.  
'''سید محمد حسینی نيريزى''' (1100ق- 1173ق)، یا شیرازی- مشهور به «قطب‌الدین» از حكما و عرفاى نامدار و برجسته دوره صفوى است. [[ام سلمه بیگم شیرازی]] دختر ایشان است (مقرر [[جامع الکليات|جامع الکلیات]]).  


== ولادت ==
== ولادت ==
مؤلفين، محل تولد وى را نيريز ذكر نموده‌اند. تاريخ دقيق تولد ايشان در هيچ‌كدام از تذكره‌ها ذكر نشده است، اما به استناد مقدمه «قصيده عشقيه» ايشان مى‌توان دريافت كه به‌طور تقريب، حدود سال 1100ق اتفاق افتاده باشد.
مؤلفين، محل تولد وى را نيريز فارس ذكر نموده‌اند. تاريخ دقيق تولد ايشان در هيچ‌كدام از تذكره‌ها ذكر نشده است، اما به استناد مقدمه «قصيده عشقيه» ايشان مى‌توان دريافت كه به‌طور تقريب، حدود سال 1100ق اتفاق افتاده باشد.


تمام مورخين، نام وى را محمد و لقب او را قطب‌الدين نگاشته‌اند.<ref>خاورى، 1362، ج 1، ص 298</ref> نسب شريفش با 26 واسطه از سادات بزرگان دين به حضرت سيد الساجدين [[امام سجاد(ع)|امام على بن الحسين(ع)]] مى‌رسد.<ref>خواجوى، ص 5؛ پرويزى، تذكره، ص 3</ref>  
تمام مورخين، نام وى را محمد و لقب او را قطب‌الدين نگاشته‌اند.<ref>خاورى، 1362، ج 1، ص 298</ref> نسب شريفش با 26 واسطه از سادات بزرگان دين به حضرت سيد الساجدين [[امام سجاد(ع)|امام على بن الحسين(ع)]] مى‌رسد.<ref>خواجوى، ص 5؛ پرويزى، تذكره، ص 3</ref>  
خط ۸۲: خط ۸۲:


علاوه بر اين مشايخ و مريدان معروف، نام افراد زيادى از مريدان و تربيت‌يافتگان درجه دوم و سوم وى برشمرده شده كه از ذكر آنها خوددارى مى‌نماييم.
علاوه بر اين مشايخ و مريدان معروف، نام افراد زيادى از مريدان و تربيت‌يافتگان درجه دوم و سوم وى برشمرده شده كه از ذكر آنها خوددارى مى‌نماييم.
==اختصاصات فکری قطب الدین نیریزی شیرازی==
#تکیه‌ی فراوان بر احادیث، مخصوصاً احادیث شیعی.
#طرح روشن نقش امامان شیعه-خصوصاً حضرت علی(ع)در مباحث نظرى و عملی عرفانی.
#تکیه‌ی زیاد بر عدم امکان اطلاق «وجود» بر ماسوی‌الله که از آن تحت عنوان(نفی اشتراک لفظی و معنوی وجود) بحث می‌کند.
#گفتار و مسلک عرفائی مثل شبستری، مولوی و عطار رامی‌پسندد.
#بدبينى نسبت به مباحث عقلى و فلسفي صرف، خصوصا مباحثى كه اصل یونانی دارد، به طور كلى از نظر او عقلٍ جزئى، در صورتی به حقيقت می‌رسد که مُقتبس از عقل محمدی(ص) بوده، و کاملاً منقاد و مطیع او شود، و گرنه عقل به تنهایی راهی به حقیقت ندارد، و چه بسااوهام و تخیلات رابا امور قطعی و يقيینی اشتباه کند،البته چنین نیست که او حجیت و واقع نمایی آن را بکلی نفی کند، بلکه -چنانکه در (فصل الخطاب) می‌آورد -اگر ملاحظات و اعتبارات عقلی نبود، حكمت مقدّس باطل می‌شد. از نظر او مشکل عقل و نظریات، کوتاه بودن دست آن از بصيرت وعلوم حضورى و مخلوط بودن باهواها وطبايع مادى است، و مشكل آن را فقط اتصال به عقل محمدی(ص) و وحی حل میکند، چنانكه در احادیث هم وارد است.اعتراض او به مباحث یونانی به حدی است که حتی به قسمتهایی از منطق ارسطوبی هم ایراد می‌گیرد و به جای آن منطق علوی را مطرح می‌کند.<ref>ر.ک: ام سلمه بیگم شیرازی، ص5</ref>


==وفات==
==وفات==
خط ۱۰۷: خط ۱۱۴:
# خاورى اسدالله، ذهبيه تصوف علمى - آثار ادبى، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1362ش.
# خاورى اسدالله، ذهبيه تصوف علمى - آثار ادبى، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1362ش.
# نيريزى، سيد قطب‌الدين محمد، رساله روحيه و منهج التحرير، به اهتمام [[خواجوی، محمد|محمد خواجوى]]، شيراز، انتشارات كتابخانه احمدى.
# نيريزى، سيد قطب‌الدين محمد، رساله روحيه و منهج التحرير، به اهتمام [[خواجوی، محمد|محمد خواجوى]]، شيراز، انتشارات كتابخانه احمدى.
#ام سلمه بیگم شیرازی، جامع الکلیات، قم، انتشارات مطبوعات دینی، 1386


==پانویس==
==پانویس==
خط ۱۱۴: خط ۱۲۲:
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


[[گنجینه بهارستان (هفت رساله در علوم قرآنی و روایی)]]
[[گنجینه بهارستان (هفت رساله در علوم قرآنی و روایی)]]


[[منظومه مصباح الولایة و بحر المناقب]]
[[منظومة مصباح الولاية و بحر المناقب]]


[[اضافه اشراقیه در شرح قصیده ابداعیه]]
[[اضافه اشراقیه در شرح قصیده ابداعیه]]


[[قصیده عشقیه در حقیقت عشق الهی]]
[[قصیده عشقیه در حقیقت عشق الهی]]
[[رساله روحيه و منهج التحرير]]
[[دعای صباح]]
[[جامع الکليات]]


[[منظومه انوار ولايت]]
[[منظومه انوار ولايت]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]