قمی، محمدطاهر بن محمدحسین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'قمی (ابهام زدایی)' به 'قمی (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'شیخ‏الاسلام' به 'شیخ‏‌الاسلام')
جز (جایگزینی متن - 'قمی (ابهام زدایی)' به 'قمی (ابهام‌زدایی)')
 
(۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
! نام!! data-type="authorName" |محمدطاهر بن محمدحسین قمی
! نام!! data-type="authorName" |محمدطاهر بن محمدحسین قمی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
| data-type="authorOtherNames" | شيرازي، محمدطاهر بن محمدحسين
| data-type="authorOtherNames" | شیرازی، محمدطاهر بن محمدحسين


نجفي، محمدطاهر بن محمدحسين  
نجفي، محمدطاهر بن محمدحسين  
خط ۳۴: خط ۳۴:


|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مولف
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE10468AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE10468AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
'''محمدطاهر بن محمدحسین قمی''' (متوفی 1098ق)، فقیه، متکلم، اخباری قرن یازدهم و از مشایخ اجازه شیخ حر عاملی و علامه مجلسی است. از آثار اوست: «حجة الإسلام في شرح تهذيب الأحكام»، الأربعين في فضائل أميرالمؤمنين و إمامة الأئمة المعصومين» و...
{{کاربردهای دیگر|قمی (ابهام‌زدایی)}}
'''محمدطاهر بن محمدحسین قمی''' (متوفی 1098ق)، فقیه، متکلم، اخباری قرن یازدهم و از مشایخ اجازه [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حر عاملی]] و [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] است. از آثار اوست: «حجةالإسلام في شرح تهذيب الأحكام»، الأربعين في فضائل أميرالمؤمنين و إمامة الأئمة المعصومين» و...


==تولد، تحصیلات و موقعیت اجتماعی==
==ولادت ==
سال تولد او دقیقاً معلوم نیست و در کتب اصحاب تراجم در این رابطه چیزی ذکر نشده است. زادگاهش شیراز بوده و در اوان جوانی به نجف اشرف کوچ کرد و در آنجا نشو و نما یافت. وی در نجف تحصیلات خود را به انجام رسانید و علوم و معارف الهی را کسب نمود و در علوم و فنون مختلف صاحب‌نظر شد. بعد از اتمام مراحل تحصیل، به شهر مقدس قم منتقل شد و در آنجا به مقام زعامت و مرجعیت نائل آمد و مرتبه شیخ‏‌الاسلام و امامت جمعه و جماعت را در این شهر عهده‏دار گردید. او در میان اقشار مختلف مردم محبوبیتی فراوان داشت و دستوراتش را همگان پیروی می‌کردند<ref>ر.ک: مبلغی، محمدرضا، مجله: نامه قم</ref>.
سال تولد او دقیقاً معلوم نیست و در کتب اصحاب تراجم در این رابطه چیزی ذکر نشده است. زادگاهش شیراز بوده و در اوان جوانی به نجف اشرف کوچ کرد و در آنجا نشو و نما یافت.  
 
== تحصیلات و موقعیت اجتماعی ==
وی در نجف تحصیلات خود را به انجام رسانید و علوم و معارف الهی را کسب نمود و در علوم و فنون مختلف صاحب‌نظر شد. بعد از اتمام مراحل تحصیل، به شهر مقدس قم منتقل شد و در آنجا به مقام زعامت و مرجعیت نائل آمد و مرتبه شیخ‌‏الاسلام و امامت جمعه و جماعت را در این شهر عهده‌‏دار گردید. او در میان اقشار مختلف مردم محبوبیتی فراوان داشت و دستوراتش را همگان پیروی می‌کردند<ref>ر.ک: مبلغی، محمدرضا، مجله: نامه قم</ref>.


او نماز جمعه می‌خواند و به تارکین آن انکار شدید داشت. معاند مذاق فلاسفه و صوفیه بوده و بین او و ملا خلیل قزوینی که نماز جمعه را در زمان غیبت حرام می‌دانسته، جریانی واقع شد. همچنین در مسئله تصوف نیز مکاتباتی بین او و یکی از علمای نامی وقت، به عمل آمد و رساله‌ای در رد صوفیه نوشته و جمعی از عرفا و علما را رد کرده است؛ بلکه می‌گویند که در چند رساله خود سماع و خرقه‌پوشی و پشمینه‌پوشی و چله‌نشینی و عزلت و انتفاع از مردم و به زبان آوردن لفظ طریقت و حقیقت و قول به عشق حقیقی و مکاشفات عرفانیه و نظایر این‌ها را از بدعت‌های مهلکه شمرده است<ref>ر.ک: درگاهی، حسین؛ طارمی، حسن، صفحه یازدهم</ref>.
او نماز جمعه می‌خواند و به تارکین آن انکار شدید داشت. معاند مذاق فلاسفه و صوفیه بوده و بین او و ملا خلیل قزوینی که نماز جمعه را در زمان غیبت حرام می‌دانسته، جریانی واقع شد. همچنین در مسئله تصوف نیز مکاتباتی بین او و یکی از علمای نامی وقت، به عمل آمد و رساله‌ای در رد صوفیه نوشته و جمعی از عرفا و علما را رد کرده است؛ بلکه می‌گویند که در چند رساله خود سماع و خرقه‌پوشی و پشمینه‌پوشی و چله‌نشینی و عزلت و انتفاع از مردم و به زبان آوردن لفظ طریقت و حقیقت و قول به عشق حقیقی و مکاشفات عرفانیه و نظایر این‌ها را از بدعت‌های مهلکه شمرده است<ref>ر.ک: درگاهی، حسین؛ طارمی، حسن، صفحه یازدهم</ref>.


==گفتار بزرگان درباره ایشان==
==گفتار بزرگان درباره ایشان==
علامه امینی از او چنین یاد می‌کند: مولی محمدطاهر بن محمدحسین شیرازی، نجفی، قمی، یکی از نوادری است که در دانش‌های گوناگون تبحری بسزا داشت و شخصیتی برجسته از مشایخ اجازات حدیث بود که زنجیره پیوسته اسانید بدیشان اتصال می‌یابد. او فقه سرشار را با فلسفه درست و بلندی پایه جمع کرده بود و آگاهی کامل از حدیث و آشنایی فراوان با ادب و فرهنگ داشت. فضیلت بسیار را با اندرزهای رسا، مواعظ سودمند، سخنان حکیمانه پرارج و شعر روان که به رشته‌های گوهر و دانه‌های جواهر می‌مانست درآمیخته بود. نویسندگان کتب رجال در ستایش و بزرگداشت وی بر یکدیگر سبقت گرفته‌اند.
[[امینی نجفی، عبدالحسین|علامه امینی]] از او چنین یاد می‌کند: مولی محمدطاهر بن محمدحسین شیرازی، نجفی، قمی، یکی از نوادری است که در دانش‌های گوناگون تبحری بسزا داشت و شخصیتی برجسته از مشایخ اجازات حدیث بود که زنجیره پیوسته اسانید بدیشان اتصال می‌یابد. او فقه سرشار را با فلسفه درست و بلندی پایه جمع کرده بود و آگاهی کامل از حدیث و آشنایی فراوان با ادب و فرهنگ داشت. فضیلت بسیار را با اندرزهای رسا، مواعظ سودمند، سخنان حکیمانه پرارج و شعر روان که به رشته‌های گوهر و دانه‌های جواهر می‌مانست درآمیخته بود. نویسندگان کتب رجال در ستایش و بزرگداشت وی بر یکدیگر سبقت گرفته‌اند.


صاحب «أمل الآمال» می‌فرماید: او یکی از فضلای معاصر ما بشمار می‌رود؛ محققی دقیق النظر، ثقه و بسیار مورد اطمینان است. فقیهی آگاه از علم کلام و محدثی جلیل ‌القدر و بزرگوار است. محدث نوری نیز در «مستدرك الوسائل»، او را چنین توصیف می‌کند: عالم جلیل ارجمند، چهره برجسته و سرشناس طایفه شیعه و صاحب نگاشت‌هایی زیبا و سودمند<ref>ر.ک: همان، صفحه یازدهم و دوازدهم</ref>.
[[حر عاملی، محمد بن حسن|صاحب «أمل الآمال»]] می‌فرماید: او یکی از فضلای معاصر ما بشمار می‌رود؛ محققی دقیق النظر، ثقه و بسیار مورد اطمینان است. فقیهی آگاه از علم کلام و محدثی جلیل ‌القدر و بزرگوار است. [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نوری]] نیز در «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]»، او را چنین توصیف می‌کند: عالم جلیل ارجمند، چهره برجسته و سرشناس طایفه شیعه و صاحب نگاشت‌هایی زیبا و سودمند<ref>ر.ک: همان، صفحه یازدهم و دوازدهم</ref>.


==اساتید==
==اساتید==
باآنکه ارباب تراجم گفته‌‏اند: «وی برهه‌‏ای از زندگانی و عمر شریف خود را در حوزه نجف اشرف سپری کرده و سپس به قم منتقل شد و در آنجا به مرجعیت نائل گردیده است»، ولی در کتب رجالی، مشایخ و اساتید وی را یادآور نشده‏اند.
باآنکه ارباب تراجم گفته‌‏اند: «وی برهه‌‏ای از زندگانی و عمر شریف خود را در حوزه نجف اشرف سپری کرده و سپس به قم منتقل شد و در آنجا به مرجعیت نائل گردیده است»، ولی در کتب رجالی، مشایخ و اساتید وی را یادآور نشده‌‏اند.


او خود در آخر کتاب «حجة‏ الإسلام»، اساتید خود را که از آنان روایت کرده، ذکر می‌کند و نام دو تن از دانشمندان را یادآور می‏‌شود:  
او خود در آخر کتاب «حجة‏ الإسلام»، اساتید خود را که از آنان روایت کرده، ذکر می‌کند و نام دو تن از دانشمندان را یادآور می‏‌شود:  
خط ۵۸: خط ۶۲:


==شاگردان==
==شاگردان==
# ملا محمدباقر مجلسی (1110ق)؛
# [[مجلسی، محمدباقر|ملا محمدباقر مجلسی]] (1110ق)؛
# محمد بن حسن حرّ عاملی (1104ق)؛
# [[حر عاملی، محمد بن حسن|محمد بن حسن حرّ عاملی]] (1104ق)؛
# مولی محمدمحسن فیض کاشانی (1091ق)؛
# [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|مولی محمدمحسن فیض کاشانی]] (1091ق)؛
# شیخ نورالدین اخباری؛
# شیخ نورالدین اخباری؛
و...<ref>ر.ک: همان</ref>.
و..<ref>ر.ک: همان</ref>.
 
==وفات==
ایشان در سال 1098ق، در قم وفات نمود و در قبرستان شیخان دفن گردید<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌ودوم</ref>.
البته مولی فتحعلی در صفحه اول کتاب «حجة ‏الإسلام»، سال وفات وی را 1100ق، دانسته است<ref>ر.ک: مبلغی، محمدرضا، مجله: نامه قم</ref>.


==آثار==
==آثار==
از وی نوشته‌های ارزشمندی در موضوعات مختلف برجای مانده است.
از وی نوشته‌های ارزشمندی در موضوعات مختلف برجای مانده است.
علامه امینی، از آثار وی، بیشترین تعداد را در کتاب شریف الغدير نام برده است (21 اثر) و به دلالت «معجم مؤلفي الشيعة» آثار یادشده از وی در «الذريعة إلی تصانيف الشيعة» در حقیقت 17 اثر است و این در حالی است که آثار وی مسلماً بیش از این است.
علامه امینی، از آثار وی، بیشترین تعداد را در کتاب شریف الغدير نام برده است (21 اثر) و به دلالت «معجم مؤلفي الشيعة» آثار یادشده از وی در «الذريعة إلی تصانيف الشيعة» در حقیقت 17 اثر است و این در حالی است که آثار وی مسلماً بیش از این است.
{{ستون-شروع|2}}


# عطیه ربانی و هدیه سلیمانی؛
# عطیه ربانی و هدیه سلیمانی؛
خط ۷۲: خط ۸۱:
# بهجة الدارين در حکمت؛
# بهجة الدارين در حکمت؛
# رسالة السلامية، در جواز ترک «السلام عليك أيها النبي» در سلام نماز؛
# رسالة السلامية، در جواز ترک «السلام عليك أيها النبي» در سلام نماز؛
# الجامع في أصول الفقه و الدين که آن را «حجة الإسلام في شرح تهذيب الأحكام» نام نهاده است؛
# الجامع في أصول الفقه والدين که آن را «حجةالإسلام في شرح تهذيب الأحكام» نام نهاده است؛
# الأربعين في فضائل أميرالمؤمنين و إمامة الأئمة المعصومين؛
# الأربعين في فضائل أميرالمؤمنين و إمامة الأئمة المعصومين؛
# الفوائد الدينية في الرد علی الحكماء و الصوفية؛
# الفوائدالدينية في الرد علی الحكماء و الصوفية؛
# حكمة العارفين في رد شبهة المخالفين؛
# حكمة العارفين في رد شبهة المخالفين؛
# تنبيه الراقدين در مواعظ؛
# تنبيه الراقدين در مواعظ؛
خط ۱۱۸: خط ۱۲۷:
# مرآت جنت و نار؛
# مرآت جنت و نار؛
# رساله در مناسک حج<ref>درگاهی، حسین؛ طارمی، حسن، صفحه دوازدهم تا هفدهم</ref>.
# رساله در مناسک حج<ref>درگاهی، حسین؛ طارمی، حسن، صفحه دوازدهم تا هفدهم</ref>.
{{پایان}}


==وفات==
==پانویس==
ایشان در سال 1098ق، در قم وفات نمود و در قبرستان شیخان دفن گردید<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌ودوم</ref>.
البته مولی فتحعلی در صفحه اول کتاب «حجة ‏الإسلام»، سال وفات وی را 1100ق، دانسته است<ref>ر.ک: مبلغی، محمدرضا، مجله: نامه قم</ref>.
 
==پانویس ==
<references />
<references />


خط ۱۳۱: خط ۱۳۷:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[‏الأربعين في إمامة الأئمة الطاهرين]]
[[‏الأربعين في إمامة الأئمة الطاهرين]]


[[میراث اسلامی ایران]]
[[میراث اسلامی ایران]]
[[تحفة الأخیار]]


[[دوازده رساله فقهی درباره نماز جمعه از روزگار صفوی]]
[[دوازده رساله فقهی درباره نماز جمعه از روزگار صفوی]]


[[سفينة النجاة]]
[[سفينة النجاة (قمی)]]


[[ترتیب التهذیب و یلیه کتاب حجه الاسلام فی شرح تهذیب الاحکام]]
[[ترتیب التهذیب و یلیه کتاب حجةالاسلام فی شرح تهذیب الاحکام]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:قربانی-اسفند96]]