ابن حبان، محمد بن حبان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'بستی (ابهام زدایی)' به 'بستی (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - ']]]] ' به ']]')
جز (جایگزینی متن - 'بستی (ابهام زدایی)' به 'بستی (ابهام‌زدایی)')
 
(۴۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR00463.jpg|بندانگشتی|ابن‌حبان، محمد بن حبان]]
[[پرونده:NUR00463.jpg|بندانگشتی|ابن‌ حبان، محمد بن حبان]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|ابن‌حبان، محمد بن حبان
! نام!! data-type="authorName" |ابن‌ حبان، محمد بن حبان
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ابن‌حبان البستی، ابوحاتم محمد بن احمد
| data-type="authorOtherNames" | ابن‌ حبان البستی، ابوحاتم محمد بن احمد


ابوحاتم بستی، محمد بن حبان
ابوحاتم بستی، محمد بن حبان
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |احمد
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |ح‌ ۲۷۰ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |بُست (شهرى قديمى در جنوب شرقى افغانستان كنونى)
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|354 هـ.ق یا 965 م
| data-type="authorDeathDate" |354 ق یا 965 م
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |ابوالعباس محمدبن اسحاق سراج
 
ابوبكر محمد بن عثمان دارمى
 
ابوالقاسم عباس بن فضل مقرى
 
ابوالعباس حامد بن محمد بن شعيب بلخى
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[‏السیره النبویه و اخبار الخلفاء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
| data-type="authorWritings" |[[‏السيرة النبوية و أخبار الخلفاء (ابن حبان بستي)]]  


[[المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[المجروحين من المحدثين و الضعفاء و المتروكين]]  


[[‏تاریخ الصحابه الذین روی عنهم الاخبار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[‏تاريخ الصحابة الذين روي عنهم الأخبار]]  


[[روضه العقلاء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[روضة العقلاء]]  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مولف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE463AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00463AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|ابن حبان (ابهام‌زدایی)}}


{{کاربردهای دیگر|بستی (ابهام‌زدایی)}}
'''محمد بن حبان بن احمد بن حبان''' (ح‌ ۲۷۰- ۲۱ شوال‌ ۳۵۴ق‌/۸۸۳ -۲۰ اکتبر ۹۶۵م‌)، محدث، فقيه شافعى، مورخ و لغوى تمیمى بُستى


«محمد بن حبان بن احمد بن حبان»، محدث، فقيه شافعى، مورخ و لغوى تميمى بُستى كه زادگاه و تاريخ تولدش دقيقا معلوم نيست. آنچه مشهور است ايشان در بُست (شهرى قديمى در جنوب شرقى افغانستان كنونى) متولد شد و از ابواحمد اسحاق ابن ابراهيم و ابوالحسن محمد بن عبدالله بن جنيد و ديگران مقدمات علوم را فراگرفت و سپس براى تكميل دانش خود در 300ق913/م به نيشابور رفت و اين، سرآغاز سفرهاى علمى وى بوده است. در نيشابور از ابوالعباس محمدبن اسحاق سراج و ديگران استماع حديث كرد و در جست‌وجوى حديث به بسيارى از شهرهاى خراسان و ماوراءالنهر، عراق، حجاز، شام و مصر سفر كرد و چنان‌كه نوشته‌اند، مسافت طولانى و حوزه گسترده‌اى از شاش (چاچ تاشكند كنونى) تا اسكندريه را پيمود. مشايخ او به گفته خود وى بيش از دو هزار تن بوده‌اند. در هرات از ابوبكر محمد بن عثمان دارمى، در رى از ابوالقاسم عباس بن فضل مقرى، در بصره از ابوخليفه فضل‌الله بن حباب جمحى، در بغداد از ابوالعباس حامد بن محمد بن شعيب بلخى، در مكه از ابوبكر محمد بن ابراهيم بن منذر نيشابورى، در دمشق از ابوالحسن احمد بن عمير بن جوصا، در بيروت از محمد بن عبدالله بن عبدالسلام بيروتى، در بيت‌المقدس از عبدالله بن محمد بن مسلم مقدسى و در مصر از ابوعبدالرحمان احمد بن شعيب نسائى و گروه بسيارى از ديگر فقيهان و محدثان اين طبقه در شهرهاى مختلف ديگرى كه در مسير سفرهاى وى قرار داشته، استماع حديث كرده و دانش اندوخته كه اسامى شهرها و شيوخ وى را ياقوت به تفصيل ياد كرده است. وى پس از سفرى طولانى در 334ق، به نيشابور رفت و جمع بسيارى از او نقل حديث كرده‌اند. ابن حبان بار ديگر نيز در 337ق به نيشابور رفت و در باب الرازيّين خانقاهى بنا كرد و در آن‌جا كتب خويش را تدريس كرد. مدتى نيز در سمرقند فقه تدريس مى‌كرد.
== ولادت ==
 
زادگاه و تاريخ تولدش دقيقا معلوم نيست. آنچه مشهور است ايشان در بُست (شهرى قديمى در جنوب شرقى افغانستان كنونى) متولد شد.
== شاگردان ==
 
 
شاگردان وى بسيارند كه مى‌توان از آن ميان به ابوعبدالله بن منده اصفهانى، ابوعبدالله بن بيع [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاكم نيشابورى]]، ابوعبدالله محمد بن احمد ابن غنجار، ابوعلى منصور بن عبدالله بن خالد ذُهلى هروى اشاره كرد.


== مكانت علمى ==
== تحصیلات ==
از ابواحمد اسحاق ابن ابراهیم و ابوالحسن محمد بن عبدالله بن جنيد و ديگران مقدمات علوم را فراگرفت و سپس برای تكمیل دانش خود در 300ق 913/م به نيشابور رفت و اين، سرآغاز سفرهاى علمى وى بوده است. در نيشابور از ابوالعباس محمدبن اسحاق سراج و ديگران استماع حديث كرد و در جست‌وجوى حديث به بسيارى از شهرهاى خراسان و ماوراءالنهر، عراق، حجاز، شام و مصر سفر كرد و چنان‌كه نوشته‌اند، مسافت طولانى و حوزه گسترده‌اى از شاش (چاچ تاشكند كنونى) تا اسكندريه را پيمود. مشايخ او به گفته خود وى بيش از دو هزار تن بوده‌اند. در هرات از ابوبكر محمد بن عثمان دارمى، در رى از ابوالقاسم عباس بن فضل مقرى، در بصره از ابوخليفه فضل‌الله بن حباب جمحى، در بغداد از ابوالعباس حامد بن محمد بن شعيب بلخى، در مكه از ابوبكر محمد بن ابراهیم بن منذر نيشابورى، در دمشق از ابوالحسن احمد بن عمیر بن جوصا، در بيروت از محمد بن عبدالله بن عبدالسلام بيروتى، در بيت‌المقدس از عبدالله بن محمد بن مسلم مقدسى و در مصر از ابوعبدالرحمان احمد بن شعيب نسائى و گروه بسيارى از ديگر فقيهان و محدثان این طبقه در شهرهاى مختلف ديگرى كه در مسير سفرهاى وى قرار داشته، استماع حديث كرده و دانش اندوخته كه اسامى شهرها و شيوخ وى را ياقوت به تفصيل ياد كرده است. وى پس از سفرى طولانى در 334ق، به نيشابور رفت و جمع بسيارى از او نقل حديث كرده‌اند. ابن حبان بار ديگر نيز در 337ق به نيشابور رفت و در باب الرازيّين خانقاهى بنا كرد و در آن‌جا كتب خویش را تدريس كرد. مدتى نيز در سمرقند فقه تدريس مى‌كرد.


==شاگردان==


تراجم‌نويسان و مورخان از او دو چهره متفاوت و گاه متضاد ترسيم كرده‌اند: برخى وى را ثقه، حافظى بزرگوار و عالم به متون و اسانيد حديث دانسته‌اند. اما دسته‌اى چهره‌اى منفى از وى به دست داده‌اند.
شاگردان وى بسيارند كه مى‌توان از آن میان به ابوعبدالله بن منده اصفهانى، ابوعبدالله بن بيع [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاكم نيشابورى]]، ابوعبدالله محمد بن احمد ابن غنجار، ابوعلى منصور بن عبدالله بن خالد ذُهلى هروى اشاره كرد.


== آثار==
==مكانت علمى==


تراجم‌نویسان و مورخان از او دو چهره متفاوت و گاه متضاد ترسيم كرده‌اند: برخى وى را ثقه، حافظى بزرگوار و عالم به متون و اسانيد حديث دانسته‌اند. اما دسته‌اى چهره‌اى منفى از وى به دست داده‌اند.


او به تصريح عبّادى، ابن ماكولا و ديگران، داراى تصنيفات بسيار بوده است. او خود در کتاب «[[روضة العقلاء]]» به شمارى از کتاب‌هاى خويش اشاره كرده است. [[خطيب بغدادى]] متجاوز از 40 کتاب او را نام برده و به نقل از سجزى تصريح كرده است كه ابن حبان خانه و کتابخانه خود را وقف كرده بود تا دانشمندان بتوانند از کتاب‌هاى وى نسخه‌بردارى كنند. اما بيشتر آثار وى از ميان رفت و جز اندكى از آثار او در دست نيست.
==آثار==
او به تصريح عبّادى، ابن ماكولا و ديگران، داراى تصنيفات بسيار بوده است. او خود در کتاب «[[روضة العقلاء]]» به شمارى از کتاب‌هاى خویش اشاره كرده است. [[خطیب بغدادى]] متجاوز از 40 کتاب او را نام برده و به نقل از سجزى تصريح كرده است كه ابن حبان خانه و کتابخانه خود را وقف كرده بود تا دانشمندان بتوانند از کتاب‌هاى وى نسخه‌بردارى كنند. اما بيشتر آثار وى از میان رفت و جز اندكى از آثار او در دست نيست.


الف - آثار چاپى:  
الف - آثار چاپى:  


1 الثقات.
#الثقات.
 
#روضد العقلاء و نزهد الفضلاء، کتابى است در اخلاق.
2 روضد العقلاء و نزهد الفضلاء، کتابى است در اخلاق.
#المجروحين من المحدثين و الضعفاء و المتروكين، در جرح و تعديل.
 
#مشاهير علماء الامصار، در جرح و تعديل، كه شامل 1602 شرح حال از محدثان موثق است و در آن ثقات صحابه و تابعين عنوان شده‌اند.
3 المجروحين من المحدثين و الضعفاء و المتروكين، در جرح و تعديل.
 
4 مشاهير علماء الامصار، در جرح و تعديل، كه شامل 1602 شرح حال از محدثان موثق است و در آن ثقات صحابه و تابعين عنوان شده‌اند.


ب - آثار خطى:
ب - آثار خطى:
#اسماء الصحابة.
#تفسير، كه نسخه‌هاى آن در کتابخانه‌هاى محمودية مدينه و دانشگاه استانبول موجود است.
#صحيح، كه در مآخذ به اسامى التقاسيم و الانواع يا الانواع و التقاسيم نيز خوانده شده و از منابع مهم حديث اهل سنت به‌شمار مى‌رود. نسخه‌هاى خطى از این کتاب به صورت اجزاى پراكنده در کتابخانه‌هاى توپكاپى سرايى، برلين، ازهريه، خديویه موجود است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1543 رفیعی علامرودشتی،علی، ج3، ص303-305]</ref>


1 اسماء الصحابة.
==پانویس ==
 
<references/>
2 تفسير، كه نسخه‌هاى آن در کتابخانه‌هاى محمودية مدينه و دانشگاه استانبول موجود است.
 
3 صحيح، كه در مآخذ به اسامى التقاسيم و الانواع يا الانواع و التقاسيم نيز خوانده شده و از منابع مهم حديث اهل سنت به‌شمار مى‌رود. نسخه‌هاى خطى از اين کتاب به صورت اجزاى پراكنده در کتابخانه‌هاى توپكاپى سرايى، برلين، ازهريه، خديويه موجود است.


==منابع مقاله==
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1543 ديانت، على‌اكبر، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، جلد 3، ص508، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374]
   
   
== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[روضة العقلاء]]/ نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[السیرة النبویة و أخبار الخلفاء (ابن حبان بستي)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[روضة العقلاء]]
 
[[السيرة النبوية و أخبار الخلفاء (ابن حبان بستي)]]  


[[تاريخ الصحابة الذين روي عنهم الأخبار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[تاريخ الصحابة الذين روي عنهم الأخبار]]  


[[المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[المجروحين من المحدثين و الضعفاء و المتروكين]]  


[[الثقات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الثقات]]  


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]