۱۱۸٬۶۸۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'بهمنیار (ابهام زدایی)' به 'بهمنیار (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ق' به 'ق') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'بهمنیار (ابهام زدایی)' به 'بهمنیار (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00747.jpg|بندانگشتی|بهمنیار بن مرزبان]] | [[پرونده:NUR00747.jpg|بندانگشتی|بهمنیار بن مرزبان]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |بهمنیار بن مرزبان | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | بهمنیار، ابوالحسن بهمنیار بن مرزبان | ||
بهمنیار | بهمنیار بن مرزبان، ابوالحسن | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |مرزبان | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |آذربایجان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |458 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[التحصيل]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00747AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|بهمنیار (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''بهمنيار بن مرزبان، | '''ابوالحسن بهمنيار بن مرزبان،''' (وفات 458ق)، ملقب به كيارئيس، فیلسوف مشائی قرن پنجم و از شاگردان نامدار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] بوده است. | ||
== ولادت == | |||
به گمان قزوينى، [[بروکلمان، کارل|بروكلمان]] به‌اشتباه سال درگذشت بهمنيار را 430ق، ياد كرده كه اين امر ظاهراً ناشى از قرائت نادرست وى از عبارت شهرزورى بوده است. | |||
بهمنيار از مردم آذربايجان و از زردشتيان آن ناحيه بود. برخى معتقدند كه او بعدها به دين اسلام گرويد، اما منابع متقدم از اسلام آوردن وى سخنى نگفته‌اند و برشمردن كتاب او در زمره تصانيف شيعه، نمى‌تواند دليلى بر اين امر باشد؛ زيرا در اثر خود وى، «التحصيل» سخن روشنى كه نشان دهد مسلمان بوده است، به چشم نمى‌خورد. هرچند خطبه و خاتمه اين كتاب، رنگ و بوى مسلمانى دارد، اما معلوم نيست جزو متن بوده يا افزوده نسخه‌نگاران است. بااين‌همه، دور نيست كه بهمنيار آيين زردشت را رها كرده و اسلام آورده باشد؛ زيرا شيوه تفكرش در مسائل توحيد و خير و شر، حتى با تفسير وحدت‌انگارانه از ثنويت زردشتى - كه به مرتبه ذات تعلق مى‌گيرد، نه به مرتبه خالقيت - نيز سازگار نيست. | بهمنيار از مردم آذربايجان و از زردشتيان آن ناحيه بود. برخى معتقدند كه او بعدها به دين اسلام گرويد، اما منابع متقدم از اسلام آوردن وى سخنى نگفته‌اند و برشمردن كتاب او در زمره تصانيف شيعه، نمى‌تواند دليلى بر اين امر باشد؛ زيرا در اثر خود وى، «التحصيل» سخن روشنى كه نشان دهد مسلمان بوده است، به چشم نمى‌خورد. هرچند خطبه و خاتمه اين كتاب، رنگ و بوى مسلمانى دارد، اما معلوم نيست جزو متن بوده يا افزوده نسخه‌نگاران است. بااين‌همه، دور نيست كه بهمنيار آيين زردشت را رها كرده و اسلام آورده باشد؛ زيرا شيوه تفكرش در مسائل توحيد و خير و شر، حتى با تفسير وحدت‌انگارانه از ثنويت زردشتى - كه به مرتبه ذات تعلق مى‌گيرد، نه به مرتبه خالقيت - نيز سازگار نيست. | ||
بهمنيار در دوره اقامت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در همدان (405 - 414ق)، در حلقه درس و بحث او حضور داشت. حكايت مشهورى كه متأخران درباره نحوه پيوستن او به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نقل كرده‌اند، بر هوشمندى او دلالت دارد. پرسش‌هاى بهمنيار از استاد و | == تحصیلات == | ||
بهمنيار در دوره اقامت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در همدان (405 - 414ق)، در حلقه درس و بحث او حضور داشت. حكايت مشهورى كه متأخران درباره نحوه پيوستن او به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نقل كرده‌اند، بر هوشمندى او دلالت دارد. پرسش‌هاى بهمنيار از استاد و اشكال‌هایى كه بر وى وارد مى‌كرد، نشانى ديگر از قوت ذهن اوست. عمده مطالب كتاب «[[المباحثات]]» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، پاسخ‌هاى اوست به مسائل طرح‌شده توسط بهمنيار در دوره‌اى كه علاء‌الدوله ابن كاكويه، حاكم اصفهان در حضور [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مجالس بحث و مناظره برپا مى‌كرد. | |||
كتاب | كتاب «[[التعليقات (بوعلی)|التعليقات]]» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نيز براساس فهرستى كه [[لوکری، فضل بن محمد|ابوالعباس لوكرى]]، شاگرد بهمنيار براى آن تنظيم كرده و در سرآغاز نسخه‌هاى خطى آن آمده، تحرير بهمنيار از مطالبى است كه استادش بر او املا كرده است. عبدالرحمان بدوى، زمان آن را ميان سال‌هاى 404 - 412ق؛ يعنى دوره وزارت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در دربار شمس‌الدوله در همدان دانسته است. | ||
بهمنيار را معرف مكتب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] براى نسل‌هاى بعدى شناخته‌اند، اما شواهد تاريخى خاصى در اين باره نمى‌توان يافت؛ جز اينكه شاگرد سرشناس وى، ابوالعباس فضل بن محمد | بهمنيار را معرف مكتب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] براى نسل‌هاى بعدى شناخته‌اند، اما شواهد تاريخى خاصى در اين باره نمى‌توان يافت؛ جز اينكه شاگرد سرشناس وى، [[لوکری، فضل بن محمد|ابوالعباس فضل بن محمد لوكرى]]، مؤلف «[[بيان الحق بضمان الصدق (العلم الإلهي)|بيان الحق]]»، به ترويج حكمت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در خراسان شهرت داشته است. | ||
== آثار== | == آثار== | ||
الف) آثار چاپى: | الف) آثار چاپى: | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۶: | ||
#في الموسيقي. | #في الموسيقي. | ||
== منابع مقاله == | ==منابع مقاله== | ||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8214 برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، جلد 13، ص217، به قلم مرتضى قرايى گركانى]. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[التحصيل]] | [[التحصيل]] | ||