انصاری شیرازی، علی بن حسین

انصاری شیرازی، علی بن حسین

نام	انصاری شیرازی، علی بن حسین
نام‎های دیگر	انصاری، زین‌الدین علی حاج زین العطار حاج زین‌الدین عطار Zayn-e-Attar
نام پدر	جمال‌الدین حسین
متولد	729ق
محل تولد	شیراز
رحلت	806 ق
اساتید
برخی آثار	اختیارات بدیعی
کد مؤلف	AUTHORCODE03147AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، انصاری (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، انصاری شیرازی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

حاجى زين‌الدين على بن حسین انصارى (729-806ق)، مشهور به حاج زین‌العطار یا حاج زین‌الدین عطار، از دانشمندان، پزشکان و داروشناسان معروف سدهٔ هشتم هجری قمری

ولادت

در سال 729ق در شيراز به دنيا آمد. پدر او، جمال‌الدین حسین، از اطبای اصفهان بود که در سال ۷۱۵ به شیراز رفت و در آن جا ساکن شد و فرزندش على در اين شهر متولد شده است.

از زندگانى اولیه حاجى زين‌العطار اطلاعى در دست نيست. مسلماً تحت نظر و توجه پدر دانشمندش تربيت يافته و از مكتب دانشمندان شيراز كسب علوم كرده است.

در متن تنها اثر باقيمانده و معروف وى «اختيارات بديعى»، اطلاعات وسيع او در زبان عربى و همچنين از خود تأليف خاصه و مقدمه فاضلانه كتاب، تبحر وى در زبان فارسی معلوم و مستفاد مى‌گردد.

وى سرآمد اطباى فارسی در قرن هشتم هجرى بوده است. به همين جهت مورد توجه و احترام بزرگان عصر قرار گرفته است.

در ابتدا، طبيب مخصوص امير مبارز‌الدين محمد، سر سلسله دودمان مظفرى بود و بعد از وى مدت شانزده سال (760- 776ق) به عنوان طبيب مخصوص در دربار شاه شجاع مظفرى عهده‌دار خدمت بوده است.

حاجى زين‌العطار در مقدمه كتاب قطعه‌اى آورده كه مسلماً اثر طبع خود وى و دليل روشنى است كه طبع شعرى هم داشته است.

تأليفات

تنها اثرى كه از وى به جا مانده، «اختيارات بديعى» است كه شامل مفردات و مركبات داروهاى سنتى است و به تصريح وى در مقدمه كتاب به همسر سوگلى امير مبارز‌الدين شاهزاده بديع الجمال اهدا كرده و به همين مناسبت آنرا اختيارات بديعى ناميده است.

با اين حال بنا به نوشته فرزندش حاج احمد، كتاب‌هاى مؤلف عبارتند از:

1. تحفه السلاطين.
2. دستور المتأكلين.
3. مفتاح الخزاين كه بعداً با تغييراتى تكامل يافته و اختيارات بديعى ناميده شده است.
4. رساله‌اى درصفت مردان و زنان.
5. دستور الزراعة.
6. دستور السعداء.

و رساله‌هاى كوتاه ديگرى كه فرزندش نام و شرح آن‌ها را بيان نكرده است.

وفات

وى بنا به نوشته فرزندش احمد، در سال 806ق در مولد و موطن خويش درگذشته است.

وابسته‌ها

اختیارات بدیعی

کتاب مفتاح الخزائن (رساله سوم در مرکبات دارويي)