اصفهانی کربلائی، حسن: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ')
    جز (جایگزینی متن - 'اصفهانی (ابهام زدایی)' به 'اصفهانی (ابهام‌زدایی)')
     
    خط ۳۶: خط ۳۶:
    </div>
    </div>


    {{کاربردهای دیگر|اصفهانی (ابهام زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|اصفهانی (ابهام‌زدایی)}}


    '''شیخ حسن اصفهانی کربلایی''' (متوفای 1322ق-کاظمیه)، ‎مؤلف «[[تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو|تاریخ دخانیه]]»، از فضلای حوزه سامرا و کربلا و از شاگردان ممتاز [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|میرزای شیرازی]] و سید اسماعیل صدر بوده است. وی تقریرات درس [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|میرزا]] را نیز می‌نوشت. برای نمونه می‌توان به تقریرات درس استادش درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم» اشاره کرد.
    '''شیخ حسن اصفهانی کربلایی''' (متوفای 1322ق-کاظمیه)، ‎مؤلف «[[تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو|تاریخ دخانیه]]»، از فضلای حوزه سامرا و کربلا و از شاگردان ممتاز [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|میرزای شیرازی]] و سید اسماعیل صدر بوده است. وی تقریرات درس [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|میرزا]] را نیز می‌نوشت. برای نمونه می‌توان به تقریرات درس استادش درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم» اشاره کرد.

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۲۴

    اصفهانی کربلائی، حسن
    نام اصفهانی کربلائی، حسن
    نام‌های دیگر حسن بن علي بن محمدرضا بن محسن تستري اصفهانی حائری مشهور به کربلايي

    اصفهاني، شيخ حسن

    نام پدر علی
    متولد
    محل تولد کربلا
    رحلت 1322ق
    اساتید میرزای شیرازی و سید اسماعیل صدر
    برخی آثار تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو

    تاریخ دخانیه

    کد مؤلف AUTHORCODE13248AUTHORCODE

    شیخ حسن اصفهانی کربلایی (متوفای 1322ق-کاظمیه)، ‎مؤلف «تاریخ دخانیه»، از فضلای حوزه سامرا و کربلا و از شاگردان ممتاز میرزای شیرازی و سید اسماعیل صدر بوده است. وی تقریرات درس میرزا را نیز می‌نوشت. برای نمونه می‌توان به تقریرات درس استادش درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم» اشاره کرد.

    نام و لقب، مکان تولد

    «شیخ حسن بن علی بن محمدرضا بن محسن تستری، اصلا اصفهانی حائری و مشهور به کربلایی، عالمی جلیل و فقیهی فاضل بود. او در کربلا متولد شد - ولذا به کربلایی مشهور شد - ‎در همان جا بالید و در مدرسه «حسن خان» اقامت گزید»[۱].

    جایگاه علمی

    وی از فضلای بنام سامرا و کربلا بود. او در فقه تبحر ویژه‌ای داشته است.[۲]. شیخ حسن دروس مقدماتی را نزد فضلای کربلا آموخت و در حدود سال 1300 به سامرا هجرت کرد. وی مدتی طولانی در درس مجدد شیرازی شرکت کرد و تقریرات درس او را در فقه و اصول نگاشت[۳].

    «وی تا سال فوت میرزای شیرازی در سامرا ماند و در 1314 به کربلا برگشت و مصاحبت سید اسماعیل صدر را برگزید»[۴].

    هم‌بحثان

    از هم‌بحثان شیخ حسن می‌توان شیخ محمدرضا نجفی، میرزای نائینی و شیخ عبدالکریم حائری را نام برد[۵].

    نقل شده، میرزای نائینی می‌گفت: «من با شیخ حسن شش بار رسائل شیخ را مباحثه کردم. سه بار او برای من تقریر کرد و سه بار من برای او»[۶].

    همچنین نقل شده که: «شیخ حسن و مرحوم نائینی، مرحوم حاج سید اسماعیل صدر را اعلم می‌دانستند. وقتی مرحوم آخوند خراسانی علت را پرسید، گفتند: ما بحث نماز مسافر را نزد او خواندیم و به این نتیجه رسیدیم»[۷].

    فعالیت‎های سیاسی

    هنگامی که ماجرای تنباکو پیش آمد و ناصرالدین شاه امتیاز آن را به انگلیس داد، شیخ حسن کربلایی یک رساله فارسی در شرح این واقعه نوشت که نوشتنش در سال 1310 پایان یافت[۸].

    به نقل آیت‌الله سید محمد حسینی همدانی، معروف به آقا نجفی، شیخ حسن به توصیه میرزای نائینی، کتاب تاریخ دخانیه را که تقریبا جامع‎ترین کتاب در این خصوص است نوشت[۹].

    سخن بزرگان درباره او

    علامه شرف‌الدین می‌نویسد: «وی و نائینی همچون دو اسب تیزرو بودند و چونان دو ستاره‌ای که از یک چشمه برخاسته‌اند؛ جز آنکه حسن، سعه صدر بیشتری نسبت به نائینی داشت و در بحث و مناظره از وی شجاع‎تر بود»[۱۰].

    فرزند

    شیخ حسن پسری داشت به نام ابوالقاسم که در خانه میرزای نائینی بزرگ شد و به همین دلیل او را پدر صدا می‌کرد. ابوالقاسم بعدها مدیر شرکت چرخ خیاطی سینگر در بغداد شد[۱۱].

    وفات

    او در مصاحبت سید اسماعیل صدر در کربلا درس می‌خواند و پس از مدتی به نجف رفت. اما اندکی بعد در آنجا مریض شد و برای معالجه به کاظمیه رفت و در همان جا در روز پنج‎شنبه 17 ربیع‌الاول 1322ق، از دنیا رفت و در همان شهر دفن شد[۱۲].

    شیخ حسن در سن چهل و چند سالگی فوت کرد و به‌خاطر دوستی نزدیکش با میرزای نائینی، او تکفل خانواده‌اش را برعهده گرفت[۱۳].

    اساتید

    1. میرزای شیرازی؛
    2. سید محمد اصفهانی فشارکی؛
    3. سید اسماعیل صدر؛
    4. شیخ فضل‌الله نوری؛
    5. ملا فتح‌الله سلطان‌آبادی[۱۴].

    شاگردان

    1. محمدکاظم شیرازی؛
    2. سید شرف‌الدین[۱۵]

    آثار

    1. تاریخ دخانیه؛
    2. تقریرات درس میرزای شیرازی درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم»[۱۶].

    پانویس

    1. جعفریان، رسول، ص10
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان
    4. همان
    5. ر.ک: همان، ص13
    6. ر.ک: همان، ص11
    7. ر.ک: همان
    8. ر.ک: همان، ص10
    9. ر.ک: همان، ص12
    10. ر.ک: همان
    11. ر.ک: همان
    12. ر.ک: همان، ص10
    13. ر.ک: همان، ص12
    14. ر.ک: همان، ص10-13
    15. ر.ک: همان، ص11-12
    16. ر.ک: همان، ص10

    منابع مقاله

    جعفریان، رسول، مقدمه کتاب «تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو»، اثر شیخ حسن اصفهانی کربلائی، به کوشش رسول جعفریان، دفتر نشر الهادی، قم، 1377ش.

    وابسته‌ها