۱۰۵٬۸۱۵
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن وردی (ابهام زدایی)' به 'ابن وردی (ابهامزدایی)') |
|||
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|ابن وردی (ابهامزدایی)}} | |||
'''ابن وَرْدى، ابوحفص، زينالدين، عمر بن مظفر بن ابى الفوارس''' (691 - 749ق / 1292 - 1348م)، فقيه، شاعر، اديب و مورخ صوفى بود. | '''ابن وَرْدى، ابوحفص، زينالدين، عمر بن مظفر بن ابى الفوارس''' (691 - 749ق / 1292 - 1348م)، فقيه، شاعر، اديب و مورخ صوفى بود. | ||
== | ==ولادت== | ||
وى، در مَعَرَّة النُعمان به دنيا آمد و نسبش به ابوبكر، خليفه اول مىرسد. | وى، در مَعَرَّة النُعمان به دنيا آمد و نسبش به ابوبكر، خليفه اول مىرسد. | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
وى چنانكه خود تصريح مىكند، در 715ق، در دمشق نزد [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] بوده و در حضور او مباحثاتى در فقه و تفسير و نحو داشته كه موجب شگفتى وى شده است. گرچه لحن ابن وردى، گویاى كوتاه بودن مدت شاگردى او نزد [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] است، اما وى تأثيرى عمیق بر افكار ابن وردى باقى گذاشت. | وى چنانكه خود تصريح مىكند، در 715ق، در دمشق نزد [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] بوده و در حضور او مباحثاتى در فقه و تفسير و نحو داشته كه موجب شگفتى وى شده است. گرچه لحن ابن وردى، گویاى كوتاه بودن مدت شاگردى او نزد [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] است، اما وى تأثيرى عمیق بر افكار ابن وردى باقى گذاشت. | ||
از ديگر استادان او بايد به برهانالدين فزارى و ابن | از ديگر استادان او بايد به برهانالدين فزارى و ابن خطیب جبرين اشاره كرد. گرايشهاى صوفيانه برخى استادان او، از جمله شرفالدين بارزى و عبس سرجاوى، بىگمان یکى از زمینههاى پيدا شدن انديشه تصوف در ابن وردى بوده است. بااينهمه، بعيد نيست كه لااقل نيمه اول زندگى ابن وردى، با خوشگذرانى و لذتجویى همراه بوده باشد. | ||
اشعارى كه وى در وصف خمر، مطايبه و غزل مذكر سروده، شايد دليلى بر این مدعا باشد. | اشعارى كه وى در وصف خمر، مطايبه و غزل مذكر سروده، شايد دليلى بر این مدعا باشد. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
از جمله كسانى كه بر انديشه صوفيانه ابن وردى تأثير داشتهاند، بهویژه، عبس سرجاوى و [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]]، قابل ذكرند. وى نسبت به [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] ارادتى خاص داشت و احتمالاً تحت تأثير همو بود كه به خصومت با [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] برخاست و چنانكه خود تصريح كرده است، در 744ق، یک بار در مدرسه عصرونى حلب، پس از درس و به نشانه تحريم انديشههاى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]]، فصوص او را پاره كرده، به آب شست. وى فتوايى نيز در مخالفت با آيين فتوت خليفه الناصر لدين الله دارد. | از جمله كسانى كه بر انديشه صوفيانه ابن وردى تأثير داشتهاند، بهویژه، عبس سرجاوى و [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]]، قابل ذكرند. وى نسبت به [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] ارادتى خاص داشت و احتمالاً تحت تأثير همو بود كه به خصومت با [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] برخاست و چنانكه خود تصريح كرده است، در 744ق، یک بار در مدرسه عصرونى حلب، پس از درس و به نشانه تحريم انديشههاى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]]، فصوص او را پاره كرده، به آب شست. وى فتوايى نيز در مخالفت با آيين فتوت خليفه الناصر لدين الله دارد. | ||
شعر ابن وردى مورد ستايش بسيار قرار گرفته؛ چنانكه | شعر ابن وردى مورد ستايش بسيار قرار گرفته؛ چنانكه سبکی، آن را شيرينتر از شكر و گرانبهاتر از گوهر دانسته است. ابن شاكر، ابن فضلالله عمرى و [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] نيز نظرى همانند دارند. بااينهمه، [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، معتقد است كه ابن وردى، بسيارى از معانى شعر او را اخذ كرده است و رساله «الكلام على مائة غلام» ابن وردى، جز تقليدى از منظومه «الحسن الصريح في مائة مليح»، اثر خود وى نيست و او در قطعه شعرى، این نكته را به ابن وردى گوشزد كرده، اما وى با ابياتى به این مضمون كه: «درهم خود را از دينار ديگران بيشتر دوست مىدارد»، تلویحاً به رد ادعاى [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] پرداخته است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] نيز ادعاى [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] را بىدليل و غير موجه دانسته و عكس آن را صحيحتر شمرده است. اشعار متعددى نيز بين [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] و ابن وردى مبادله شد كه در اثرى با نام «الحان السواجع» انعكاس يافته است. | ||
منتقدان معاصر، شعر ابن وردى را متوسط و مشحون از صنايع بديعى و بهویژه ايهام و جناس و بر روى هم، متكلف و مصنوع مىدانند. نثر وى نيز بهویژه در مقامهنویسى، مانند نثر رايج در آن زمان، مسجع و پرتكلف است. علاوه بر اين، وى ناظمى زبردست و كمنظير بود و کتابهایى كه در علم فقه به نظم درآورده و گاه، سخت مورد توجه دانشمندان بوده، بر این امر دلالت دارند. | منتقدان معاصر، شعر ابن وردى را متوسط و مشحون از صنايع بديعى و بهویژه ايهام و جناس و بر روى هم، متكلف و مصنوع مىدانند. نثر وى نيز بهویژه در مقامهنویسى، مانند نثر رايج در آن زمان، مسجع و پرتكلف است. علاوه بر اين، وى ناظمى زبردست و كمنظير بود و کتابهایى كه در علم فقه به نظم درآورده و گاه، سخت مورد توجه دانشمندان بوده، بر این امر دلالت دارند. | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
در میان فهرستى كه ابن وردى از آثار خود به دست مىدهد، نام 4 اثر نحوى به چشم مىخورد كه به دست ما نرسيده است؛ این آثار، عبارتند از: | در میان فهرستى كه ابن وردى از آثار خود به دست مىدهد، نام 4 اثر نحوى به چشم مىخورد كه به دست ما نرسيده است؛ این آثار، عبارتند از: | ||
# شرح الفيه [[ | # شرح الفيه [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]؛ | ||
# شرح الفيه ابن معطى با نام ضوء الدرر؛ | # شرح الفيه ابن معطى با نام ضوء الدرر؛ | ||
# اختصار منظومهاى به نام ملحة الإعراب از حريرى؛ | # اختصار منظومهاى به نام ملحة الإعراب از حريرى؛ | ||
خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
[[تاریخ ابن الوردی]] | [[تاریخ ابن الوردی]] | ||
[[تتمة المختصر في اخبار البشر (تاریخ ابن الوردي)]] | |||
[[منافع النبات و الثمار و البقول و الفواکه و الخضراوات و الریاحین]] | [[منافع النبات و الثمار و البقول و الفواکه و الخضراوات و الریاحین]] | ||
خط ۱۳۸: | خط ۱۴۰: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||