۱۱۸٬۶۸۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نفثة المصدور (ابهام زدایی)' به 'نفثة المصدور (ابهامزدایی)') |
||
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11373J1.jpg | |||
| عنوان =نفثة المصدور | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[نسوی، محمد بن احمد]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[یزدگردی، امیرحسین]] (مصحح) | [[یزدگردی، امیرحسین]] (مصحح) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =PIR 5318 /ن7 | ||
| موضوع = | |||
نثر فارسی - قرن 7ق. | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
نسوی، محمد بن احمد، - 647؟ق. نفثه المصدور - نقد و تفسیر | نسوی، محمد بن احمد، - 647؟ق. نفثه المصدور - نقد و تفسیر | ||
نسوی، محمد بن احمد، - 647؟ق. نفثه المصدور - | نسوی، محمد بن احمد، - 647؟ق. نفثه المصدور - واژهنامه | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | نشر ويراستار | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1370 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11373AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =2 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11373 | |||
| کتابخوان همراه نور =11373 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|نفثة المصدور (ابهامزدایی)}} | |||
'''نفثه المصدور'''، اثر [[نسوی، محمد بن احمد|شهابالدين محمد خزندزى زيدرى نسوى]] (متوفی 647ق)، نامى است كه بر كتاب نهاده شده است؛ امّا درست دانسته نيست كه آيا اين نامگذارى از خود مؤلّف است يا برگرفته از عبارت متن كتاب: «از نفثه المصدورى كه مهجورى بدان راحتى تواند يافت چاره نيست» و «بيا تا به سر نفثه المصدور خويش شويم». موضوع كتاب شرح خاطرات رنجآميز مؤلّف است، از پايان سال 627 تا آغاز سال 629، است. | |||
'''نفثه المصدور'''، اثر [[نسوی، محمد بن احمد|شهابالدين محمد خزندزى زيدرى نسوى]] | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
كتاب حاضر؛ شامل يك پيشگفتار و چند مقدمه از مصحح، [[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] | كتاب حاضر؛ شامل يك پيشگفتار و چند مقدمه از مصحح، [[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] بر مقاله محمد قزوينى، مقاله از علامه قزوينى، مقالهاى از آقاى علامه مينوى درباره مؤلف و نورالدين نيشابورى مىباشد. سپس متن كتاب و در ادامه حواشى و تعليقات سپس فرهنگ لغات و تعبيرات و كنايات، فائت لغات و تعبيرات و كنايات، فائت حواشى و تعليقات، و در پايان كتاب فهارس كتاب، ذكر شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در هر حال اين عنوان نامى و اسمى با مسمّى بر اين كتاب است، زيرا «نفثه المصدور» كه در لغت به معنى خلطى است كه مبتلا به سينه درد، از سينه بيرون مىافكند و به اين گونه تنفس خويش را راحتتر مىسازد، مجازا به خسنانى گفته مىشود كه بيانگر دردها و تألّمات درونى است، و گوينده با آنها به عقدهگشايى و درد دلگويى و شكوهگرى مىپردازد، و با بيان آنها اندوه درون و عقدههاى دل خويش را كاهش مىدهد. و موضوع كتاب نفثه المصدور بيشتر همين عقدهگشايىها و درد دل گويىها و شكوهگرىهاست. | در هر حال اين عنوان نامى و اسمى با مسمّى بر اين كتاب است، زيرا «نفثه المصدور» كه در لغت به معنى خلطى است كه مبتلا به سينه درد، از سينه بيرون مىافكند و به اين گونه تنفس خويش را راحتتر مىسازد، مجازا به خسنانى گفته مىشود كه بيانگر دردها و تألّمات درونى است، و گوينده با آنها به عقدهگشايى و درد دلگويى و شكوهگرى مىپردازد، و با بيان آنها اندوه درون و عقدههاى دل خويش را كاهش مىدهد. و موضوع كتاب نفثه المصدور بيشتر همين عقدهگشايىها و درد دل گويىها و شكوهگرىهاست. | ||
خط ۶۱: | خط ۴۵: | ||
از ويژگىهاى كتاب كاربرد فراوان عباراتى است كه به طنز و تعريض و به شيوه «استعاره عناديّه» در معنى نقيض خود به كار رفته است، مانند: «آن ذات شريف به معنى آن ذات خبيث، «آن صدر» به معنى آن پست، كه بىتوجّهى به آنها چه بسا خواننده را به بيراهه مىكشاند و از مقصود اصلى دور مىسازد. نظير اشتباهى كه براى استاد مينوى پيش آمده، كه عبارت «عمارت كردن» را كه مؤلّف دو جا به طنز و تعريض به معنى ويران كردن به كار برده، به همان معنى اصلى خود گرفته و آن را در دو جاى مقدّمهاى كه بر ترجمه سيرت جلالالدين نوشته به نقل آورده است. | از ويژگىهاى كتاب كاربرد فراوان عباراتى است كه به طنز و تعريض و به شيوه «استعاره عناديّه» در معنى نقيض خود به كار رفته است، مانند: «آن ذات شريف به معنى آن ذات خبيث، «آن صدر» به معنى آن پست، كه بىتوجّهى به آنها چه بسا خواننده را به بيراهه مىكشاند و از مقصود اصلى دور مىسازد. نظير اشتباهى كه براى استاد مينوى پيش آمده، كه عبارت «عمارت كردن» را كه مؤلّف دو جا به طنز و تعريض به معنى ويران كردن به كار برده، به همان معنى اصلى خود گرفته و آن را در دو جاى مقدّمهاى كه بر ترجمه سيرت جلالالدين نوشته به نقل آورده است. | ||
با حوصله و سختكوشى تحسينانگيزى تعليقات بسيار مفيد و عالمانهاى بر كتاب افزوده، و در آنها از جمله اشعار و امثال را مأخذيابى كرده و در بيشتر موارد براى آنها مآخذ متعدّدى از متون دست اوّل نشان داده است؛ اشعار و اقوال عربى را ترجمه كرده است؛ برخى موارد مبهم را ابهامزدايى كرده و گاه براى تبيين موارد موجز بخشهايى از سيره جلالالدين، ترجمه سيرت جلالالدين، جهانگشا و... را نقل كرده يا به آنها ارجاع داده است؛ لغات و تركيبات مشكل كتاب را در بخش «فرهنگ لغات و تعبيرات و كنايات» با ذكر مآخذ معنى كرده است؛ و بالأخره فهرستهايى چند بر كتاب افزوده است؛ در مقدّمه خواندنى و مفيدى ويژگىهاى | با حوصله و سختكوشى تحسينانگيزى تعليقات بسيار مفيد و عالمانهاى بر كتاب افزوده، و در آنها از جمله اشعار و امثال را مأخذيابى كرده و در بيشتر موارد براى آنها مآخذ متعدّدى از متون دست اوّل نشان داده است؛ اشعار و اقوال عربى را ترجمه كرده است؛ برخى موارد مبهم را ابهامزدايى كرده و گاه براى تبيين موارد موجز بخشهايى از سيره جلالالدين، ترجمه سيرت جلالالدين، جهانگشا و... را نقل كرده يا به آنها ارجاع داده است؛ لغات و تركيبات مشكل كتاب را در بخش «فرهنگ لغات و تعبيرات و كنايات» با ذكر مآخذ معنى كرده است؛ و بالأخره فهرستهايى چند بر كتاب افزوده است؛ در مقدّمه خواندنى و مفيدى ويژگىهاى سبکی كتاب را بازنموده، به اثر پذيرىها و اثر گذارىهاى آن اشاراتى كرده؛ و براى معرّفى كتاب و مؤلّف، دو مقاله ممتّع و تعليق سنگ تمام نهاده، كتابى كوچك به صورت كتابى قطور نشر داده، و با اين كار براستى تحسينآميز يكى از نمونههاى عالى تصحيح و تعليق متون خطّى را سامان داده است. | ||
يكى از امتيازات اين كتاب وجود ابيات و مصاريع فراوان عربى و فارسى است، كه مؤلّف بشيوه نويسندگان و مترسّلان قرنهاى ششم و هفتم و هشتم نثر خود را بدان بياراسته است. | يكى از امتيازات اين كتاب وجود ابيات و مصاريع فراوان عربى و فارسى است، كه مؤلّف بشيوه نويسندگان و مترسّلان قرنهاى ششم و هفتم و هشتم نثر خود را بدان بياراسته است. | ||
خط ۶۷: | خط ۵۱: | ||
ابياتى كه در اين كتاب بكار رفته، اعمّ از فارسى و عربى، اغلب لطيف و شيوا و بليغ و مناسب با مقام و حال سخن است. | ابياتى كه در اين كتاب بكار رفته، اعمّ از فارسى و عربى، اغلب لطيف و شيوا و بليغ و مناسب با مقام و حال سخن است. | ||
از نكات جالب نظر و دقّت در اين اشعار يكى آنكه | از نكات جالب نظر و دقّت در اين اشعار يكى آنكه نویسنده، به هيچ روى ميان اشعار فارسى و عربى فرق ننهاده و بهمان اندازه كه به نقل اشعار فارسى راغب بوده، به آوردن ابيات عربى نيز إصرار و ولع تمام داشته است. | ||
ديگر آنكه اشعار فارسى از سه بيت متوالى تجاوز نمىكند. | ديگر آنكه اشعار فارسى از سه بيت متوالى تجاوز نمىكند. | ||
خط ۸۷: | خط ۷۱: | ||
در ميان كتب فارسى، تا آنجا كه نگارنده تتبّع كرده است، بيش از همه به «ترجمه تاريخ يمينى» نظر داشته و عبارات و جمل آن را با تصرّفى كم و بيش، در كتاب خود بياورده است. | در ميان كتب فارسى، تا آنجا كه نگارنده تتبّع كرده است، بيش از همه به «ترجمه تاريخ يمينى» نظر داشته و عبارات و جمل آن را با تصرّفى كم و بيش، در كتاب خود بياورده است. | ||
در «نفثه المصدور» نشانهايى به چشم مىخورد، بر اينكه مؤلّف در انشاى كتاب در مواردى چند از | در «نفثه المصدور» نشانهايى به چشم مىخورد، بر اينكه مؤلّف در انشاى كتاب در مواردى چند از «[[كليلة و دمنة]]» بهرامشاهى اقتباس نموده، و به مناسبت حال و مقام در نثر خويش براى پارهاى از جمل و عبارات و تركيبات آن جايى باز كرده است. | ||
ناصرالدّين منشى کرمانى را در تأليف «سمط العلى» به «نفثه المصدور» سخت نظر بوده و در موارد بسيار عبارات اين كتاب را گاه بعينه و گاه با تصرّفى به غايت اندك به انتحال برده است. | ناصرالدّين منشى کرمانى را در تأليف «سمط العلى» به «نفثه المصدور» سخت نظر بوده و در موارد بسيار عبارات اين كتاب را گاه بعينه و گاه با تصرّفى به غايت اندك به انتحال برده است. | ||
خط ۹۶: | خط ۸۰: | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
فهارس كتاب كه شامل 24 عنوان مىباشد، در پايان كتاب ذكر شده است. | فهارس كتاب كه شامل 24 عنوان مىباشد، در پايان كتاب ذكر شده است. | ||
==منابع== | ==منابع مقاله== | ||
متن و مقدمه كتاب. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[نفثة المصدور (خراسانی)]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | [[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | ||
[[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]] | [[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]] |