موطأ ابن وهب الصغير: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'موطأ (ابهام زدایی)' به 'موطأ (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'ل‎ا' به 'ل‌ا')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'موطأ (ابهام زدایی)' به 'موطأ (ابهام‌زدایی)')
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =تکمله موطا ابن وهب الصغير
| عنوان‌های دیگر =تکمله موطا ابن وهب الصغير
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[ابن وهب، عبد الله بن وهب]] (نويسنده)
[[ابن وهب، عبدالله بن وهب]] (نويسنده)


[[شنقيطي، محمدامين]] (محقق)
[[شنقيطي، محمدامين]] (محقق)
خط ۲۴: خط ۲۴:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =2
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =24518
| کتابخوان همراه نور =24518
| کد پدیدآور =16090
| کد پدیدآور =16090
| پس از =
| پس از =
خط ۳۰: خط ۳۱:
}}  
}}  


{{کاربردهای دیگر|موطأ (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|موطأ (ابهام‌زدایی)}}


'''موطأ ابن وهب الصغير'''، اثر فقیه و محدث مالکی مصری؛ [[ابن وهب، عبد الله بن وهب|عبدالله بن وهب بن مسلم مصری]] (متوفی 197ق) است. در این اثر نیز همانند «الجامع لابن وهب في الأحكام» احادیث و آثار در برخی موضوعات فقهی روایت شده است. کتاب در دو جلد با مقدمه و تحقیق [[شنقيطي، محمدامين|محمدامین بن حسین بن احمد شنقیطی]] (متوفی 1393ق) منتشر شده است.
'''موطأ ابن وهب الصغير'''، اثر فقیه و محدث مالکی مصری؛ [[ابن وهب، عبدالله بن وهب|عبدالله بن وهب بن مسلم مصری]] (متوفی 197ق) است. در این اثر نیز همانند «الجامع لابن وهب في الأحكام» احادیث و آثار در برخی موضوعات فقهی روایت شده است. کتاب در دو جلد با مقدمه و تحقیق [[شنقيطي، محمدامين|محمدامین بن حسین بن احمد شنقیطی]] (متوفی 1393ق) منتشر شده است.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب مشتمل بر دو بخش است:
کتاب مشتمل بر دو بخش است:
# بخش اول که تحقیق کتاب است مشتمل بر مقدمه و دو باب است که در باب اول در نه فصل به شرح‎حال و آثار نویسنده پرداخته شده است. در باب دوم نیز کتاب در دو فصل ابتدا کتاب معرفی شده، سپس شیوه محقق کتاب مطرح شده است.
# بخش اول که تحقیق کتاب است مشتمل بر مقدمه و دو باب است که در باب اول در نه فصل به شرح‌حال و آثار نویسنده پرداخته شده است. در باب دوم نیز کتاب در دو فصل ابتدا کتاب معرفی شده، سپس شیوه محقق کتاب مطرح شده است.
# در بخش دوم کتاب متن اثر ارائه شده و با خاتمه به پایان آمده است.
# در بخش دوم کتاب متن اثر ارائه شده و با خاتمه به پایان آمده است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
ابن وهب از نخستین کسانی بوده که بین «حدّثنا» و «اخبرنا» فرق می‌نهاده <ref>ر.ک: مقدمه، ص58</ref>‏ و در روایت نحوه اخذ خود از شیوخ را با دقت بیان می‌کرده است. منابع بر کثیر الحدیث بودن او تأکید نموده و یادآور شده‌اند که وی یک‎صد هزار حدیث روایت کرده بود. بخش قابل‎توجهی از این احادیث هم‎اکنون در جای‎جای کتب گوناگون حدیثی ضبط شده و شماری از آن‎ها را روایات وی نیز که جنبه تاریخی دارد، در منابع مهمی چون سیره ابن هشام (متوفی 218ق)، فتوح مصر ابن عبدالحکم (متوفی 257ق) و أنساب الأشراف بلاذری (متوفی 279ق) و منابع متأخرتر نقل شده است<ref>ر.ک: شعار، جعفر، ج5، ص92</ref>‏.
ابن وهب از نخستین کسانی بوده که بین «حدّثنا» و «اخبرنا» فرق می‌نهاده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38680/1/58 ر.ک: مقدمه، ص58]</ref>‏ و در روایت نحوه اخذ خود از شیوخ را با دقت بیان می‌کرده است. منابع بر کثیر الحدیث بودن او تأکید نموده و یادآور شده‌اند که وی یک‎صد هزار حدیث روایت کرده بود. بخش قابل‌توجهی از این احادیث هم‌اکنون در جای‌جای کتب گوناگون حدیثی ضبط شده و شماری از آن‌ها را روایات وی نیز که جنبه تاریخی دارد، در منابع مهمی چون سیره ابن هشام (متوفی 218ق)، فتوح مصر ابن عبدالحکم (متوفی 257ق) و أنساب الأشراف بلاذری (متوفی 279ق) و منابع متأخرتر نقل شده است<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/5079 ر.ک: شعار، جعفر، ج5، ص92]</ref>‏.


در مقدمه محقق، ابتدا اوضاع علمی عصر ابن وهب بررسی شده است. عصر عباسی اول، که عبدالله بن وهب در آن زمان زندگی می‌کرد، اوج فرهنگ اسلامی و نهضت علم و ادب بود. برخی این عصر را عصر پیشوایان مجتهد نیز نامیده‌اند؛ چراکه تعداد زیادی از علمای بزرگ در این عصر ظهور یافتند که در تمامی علوم دست به تألیف و تدوین و گردآوری زدند. از جمله مشوقین حرکت علمی در این عصر، وجود مکاتب علمی در شهرهای مختلف بود. مشهورترین این مکاتب: مکتب مدینه منوره بود که سرزمین نزول وحی و اولین پایتخت اسلامی و آغاز و تکمیل رسالت بود. اهل این شهر حدیث را از رسول‌الله(ص) و از صحابه و تابعین فراگرفتند. از جمله مشهورترین علما در این شهر مالک بن انس بود. پس‎ازآن مکتب عراق که معروف به مکتب رأی و قیاس بود و ریاست آن را ابوحنیفه و اصحابش به عهده داشتند؛ اما از مکتب مصر به‌اندازه یا نزدیک به این دو مکتب یاد نمی‌شد و این در حالی بود که لیث بن سعد، عمرو بن حارث، بکیر بن اشج در آن مکتب بودند که در علم و حفظ درجه کمتری نداشتند. ابن وهب نیز از جمله برجستگان این مکتب بود<ref>ر.ک: مقدمه، ص12-9</ref>‏.
در مقدمه محقق، ابتدا اوضاع علمی عصر ابن وهب بررسی شده است. عصر عباسی اول، که عبدالله بن وهب در آن زمان زندگی می‌کرد، اوج فرهنگ اسلامی و نهضت علم و ادب بود. برخی این عصر را عصر پیشوایان مجتهد نیز نامیده‌اند؛ چراکه تعداد زیادی از علمای بزرگ در این عصر ظهور یافتند که در تمامی علوم دست به تألیف و تدوین و گردآوری زدند. از جمله مشوقین حرکت علمی در این عصر، وجود مکاتب علمی در شهرهای مختلف بود. مشهورترین این مکاتب: مکتب مدینه منوره بود که سرزمین نزول وحی و اولین پایتخت اسلامی و آغاز و تکمیل رسالت بود. اهل این شهر حدیث را از رسول‌الله(ص) و از صحابه و تابعین فراگرفتند. از جمله مشهورترین علما در این شهر مالک بن انس بود. پس‌ازآن مکتب عراق که معروف به مکتب رأی و قیاس بود و ریاست آن را ابوحنیفه و اصحابش به عهده داشتند؛ اما از مکتب مصر به‌اندازه یا نزدیک به این دو مکتب یاد نمی‌شد و این در حالی بود که لیث بن سعد، عمرو بن حارث، بکیر بن اشج در آن مکتب بودند که در علم و حفظ درجه کمتری نداشتند. ابن وهب نیز از جمله برجستگان این مکتب بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38680/1/9 ر.ک: مقدمه، ص12-9]</ref>‏.


اشاره به نام و کنیه، خاندان، تحصیل علم و مشایخ از بخش‎های دیگر مقدمه است. در ادامه در دو فهرست مجزا اسامی شیوخ ابن وهب که در موطأ الصغیر ذکر شده و اسامی شیوخی که در این کتاب نیامده لیست شده است. پس‎ازآن اسامی شاگردانش نیز لیست شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص47-33</ref>‏. سپس به نام 17 اثر او اشاره شده که شماره‎های 16 و 17 به موطأ الصغیر و موطأ الکبیر اختصاص دارد<ref>ر.ک: مقدمه، ص49-48</ref>‏.
اشاره به نام و کنیه، خاندان، تحصیل علم و مشایخ از بخش‌های دیگر مقدمه است. در ادامه در دو فهرست مجزا اسامی شیوخ ابن وهب که در موطأ الصغیر ذکر شده و اسامی شیوخی که در این کتاب نیامده لیست شده است. پس‌ازآن اسامی شاگردانش نیز لیست شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38680/1/33 ر.ک: مقدمه، ص47-33]</ref>‏. سپس به نام 17 اثر او اشاره شده که شماره‌های 16 و 17 به موطأ الصغیر و موطأ الکبیر اختصاص دارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38680/1/48 ر.ک: مقدمه، ص49-48]</ref>‏.


کتاب مشتمل بر 498 حدیث و اثر است که 315 شماره در موضوعات اشربه، حج، زکات، نکاح و صوم در جلد اول و باقی احادیث در عناوین صلاة، قسامه، عقول و دیات در جلد دوم با عنوان «تکملة موطأ ابن وهب الصغیر» ارائه شده است.
کتاب مشتمل بر 498 حدیث و اثر است که 315 شماره در موضوعات اشربه، حج، زکات، نکاح و صوم در جلد اول و باقی احادیث در عناوین صلاة، قسامه، عقول و دیات در جلد دوم با عنوان «تکملة موطأ ابن وهب الصغیر» ارائه شده است.
خط ۵۱: خط ۵۲:
در ابتدای جلد اول رموز ذکر استفاده شده در کتاب لیست شده است. در انتهای جلد دوم نیز فهرست محتویات و فهارس احادیث نبوی، اعلام، مشایخ متروک یا ضعیف، مصادر و مراجع ذکر شده است.
در ابتدای جلد اول رموز ذکر استفاده شده در کتاب لیست شده است. در انتهای جلد دوم نیز فهرست محتویات و فهارس احادیث نبوی، اعلام، مشایخ متروک یا ضعیف، مصادر و مراجع ذکر شده است.


محقق کتاب در پاورقی‎ها، اعلام و اماکن را معرفی کرده است. در حد امکان به منابع ارجاع داده است. حکم صحت و ضعف احادیث را ذکر کرده و اگر حدیثی را نیافته متذکر شده است.
محقق کتاب در پاورقی‌ها، اعلام و اماکن را معرفی کرده است. در حد امکان به منابع ارجاع داده است. حکم صحت و ضعف احادیث را ذکر کرده و اگر حدیثی را نیافته متذکر شده است.


==پانویس ==
==پانویس ==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
#مقدمه و متن کتاب.
#مقدمه و متن کتاب.
# شعار، جعفر، دائرة‎المعارف بزرگ اسلامی، ج 5، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‎المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378.
# [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/5079 شعار، جعفر، دائرة‎المعارف بزرگ اسلامی، ج 5، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‎المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378].


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:حدیث]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:متون احادیث]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:احادیث اهل سنت]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]