|
|
| (۴۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <div class='wikiInfo'>
| | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| [[پرونده:NUR01043J1.jpg|بندانگشتی|مقتل أبي مخنف]]
| | | عنوان = مقتل أبي‌مخنف |
| {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | | | عنوان‌های دیگر = |
| |+ | | | مقتل الحسین |
| |-
| |
| ! نام کتاب!! data-type='bookName'|مقتل أبي مخنف
| |
| |-
| |
| |نام های دیگر کتاب | |
| |data-type='otherBookNames'|مقتل الحسین
| |
| | |
| نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا | | نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا |
|
| |
| وقعة الطف. فارسی | | وقعة الطف. فارسی |
| |- | | | تصویر = NUR01043J1.jpg |
| |پدیدآورندگان | | | پدیدآوران = |
| |data-type='authors'|[[ابومخنف، لوط بن یحیی]] (نويسنده)
| | نویسنده: [[ابومخنف، لوط بن یحیی]] |
|
| |
|
| [[سلیمانی، جواد]] (مترجم) | | مترجم: [[سلیمانی، جواد]] |
|
| |
|
| [[یوسفی غروی، محمدهادی]] (محقق) | | محقق: [[یوسفی غروی، محمدهادی]] |
| |-
| |
| |زبان
| |
| |data-type='language'|فارسی
| |
| |-
| |
| |کد کنگره
| |
| |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|BP 41/5 /الف2 م7041 1380
| |
| |-
| |
| |موضوع
| |
| |data-type='subject'|حسین بن علی (ع)، امام سوم، 4 - 61ق.
| |
|
| |
|
| | | ناشر = مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره)، مرکز انتشارات |
| | | مکان نشر = ايران - قم |
| | | سال نشر = 1380ش |
| | | چاپ = |
| | | شابک = |
| | | موضوع = |
| | حسین بن علی(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. |
| واقعه کربلا، 61ق. | | واقعه کربلا، 61ق. |
| |- | | | زبان = فارسی |
| |ناشر
| | | تعداد جلد = |
| |data-type='publisher'|موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی (ره)، مرکز انتشارات
| | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01043 |
| |-
| | | کد کنگره = BP 41/5 /الف2 م7041 1380 |
| |مکان نشر | | | کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE01043AUTOMATIONCODE |
| |data-type='publishPlace'|قم - ایران
| | | کتابخوان همراه نور =01043 |
| |- | | | پس از = |
| |سال نشر
| | | پیش از = |
| |data-type='publishYear'| 1380 هـ.ش
| | }} |
| |-class='articleCode' | |
| |کد اتوماسیون | |
| |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1043AUTOMATIONCODE | |
| |} | |
| </div>
| |
| | |
| | |
| == معرفى اجمالى ==
| |
| | |
| | |
| كتاب«نخستين گزارش مستند از نهضت عاشورا»، كتابى است به زبان فارسى، از جواد سليمانى، در باره قيام امام حسين(ع) كه به انگيزه احياى گزارش‌هاى معتبر و مستند و دست اول در باره سيره عملى اهل بيت(ع) نگاشته شده است.
| |
| | |
| اين كتاب، ترجمه كتاب«وقعة الطف لأبى مخنف»، جمع‌آورى شده توسط محمد هادى يوسفى غروى، است. استاد يوسفى، به هدف در دست‌رس قرار دادن مطالب كتاب مفقود شده«مقتل الحسين»، نوشته ابو مخنف، لوط بن يحيى، دست به استخراج مطالب مزبور از تاريخ طبرى و مقايسه و تطبيق آن با ديگر منابعى كه از ابو مخنف نقل كرده‌اند، زده است.
| |
| | |
| == ساختار ==
| |
| | |
| | |
| كتاب، با مقدمه نسبتاً مفصلى از مترجم آغاز شده است. مترجم، در اين اثر تنها به ترجمه عبارات متن بسنده نكرده و مطالب سلسله‌وار را كه در متن اصلى فاقد فصل‌بندى است، در هشت فصل دسته بندى كرده است.
| |
| | |
| == گزارش محتوا ==
| |
| | |
| | |
| مترجم، در مقدمه، به اين نكته اشاره مى‌كند كه محدثين و علماى شيعه در قرن‌هاى آغازين تاريخ اسلام، به خاطر نجات دادن احكام و اعتقادات شيعه از خطر نابودى و تغيير و تحريف، تمام همّ خويش را مصروف جمع‌آورى و حفظ و حراست از احاديث اهل بيت(ع) و بحث و بررسى پيرامون اسناد و شناسايى راويان آنها نموده و فرصت ثبت و ضبط اخبار تاريخى مربوط به زندگى اجتماعى و سياسى و اقتصادى امامان شيعه را نيافته‌اند.
| |
| | |
| جز شيخ مفيد كه از بين محققين متقدم شيعه به زندگى سياسى و اجتماعى اهل بيت(ع) پرداخته و به ضبط آنها همت گماشته، غالب مورخينى كه اخبار مربوط به اهل بيت(ع) را گزارش كرده‌اند به دليل گرايش‌هاى غير شيعى، يا انگيزه‌اى براى نقل همه حقايق عبرت‌آموز حيات آن بزرگواران نداشته و يا داعى براى كتمان و تحريف آنها داشته‌اند.
| |
| | |
| اگر چه علماى رجال شيعه، همچون كشى و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] و شيخ طوسى در مورد مذهب ابو مخنف سكوت كرده‌اند، اما شيخ طوسى وى را از اصحاب ائمه(ع) شمرده و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] منقولات او را اطمينان‌بخش دانسته و او را شيخ محدثين و راويان كوفه خوانده است.
| |
| | |
| از ارزش‌مندترين آثار ابو مخنف كتاب«مقتل الحسين» است كه به فرموده علامه تسترى، صحيح‌ترين مقتل ابى عبد الله(ع) به حساب مى‌آيد. وى، اين كتاب را تقريباً هفتاد سال پس از واقعه عاشورا؛ يعنى در دهه صد و سى هجرى نوشته است و ازآن‌رو كه خود، جزو اهالى كوفه، مركز اخبار فاجعه عاشورا بوده است، غالباً حوادث را با يك و يا حد اكثر با دو واسطه نقل نموده است. مقتل او كه توسط شاگردش هشام بن محمد كلبى روايت شده است، همواره منبعى مستند و موثق و اطمينان‌بخش براى محققين و مورخين اسلامى بوده و در كتب خويش از آن نقل مى‌كرده‌اند، امّا متأسفانه اين كتاب در گذر زمان مفقود گرديده و اكنون هيچ نسخه‌اى از آن در دست نيست و اهميت و اعتبار آن موجب گرديد كه مورخين متأخرى كه به مقتل ابى مخنف دست‌رسى داشته‌اند، بسيارى از روايات اين مقتل را در آثار خويش نقل كنند. طبرى(متوفاى 310ق)، در كتاب«تاريخ الامم و الملوك» و پس از او ابو الفرج اصفهانى(متوفاى 356ق)، در كتاب«مقاتل الطالبيين» روايات مقتل ابى مخنف را همراه با ذكر اسناد آن نقل نموده‌اند. بعد از ابو الفرج، شيخ مفيد(متوفاى 413ق)، در كتاب«ارشاد» عين روايات طبرى را با تفاوت ناچيزى در الفاظ و عبارات و در برخى موارد با همان ترتيب و به نقل از همان راوى مذكور در روايت تاريخ طبرى، آورده است كه اين خود شاهد گويايى است بر اينكه شيخ مفيد نيز همچون طبرى در نگارش بخش مربوط به زندگى امام حسين(ع) از مقتل ابى مخنف استفاده كرده، ولى به دليل حذف اسناد روايات، نامى از ابى مخنف به ميان نياورده است.
| |
| | |
| پس از مفقود شدن نسخه اصلى مقتل ابى مخنف، هر از چند گاهى بعضى از فضلا و نويسندگان تلاش‌هايى را در جهت جمع‌آورى روايات مقتل ابى مخنف انجام داده و پاره‌اى از اخبار مقتل ابى مخنف را از آثار مورخين پس از او، گزينش كرده و به‌صورت غير مستند و ناقص و گاه تحريف شده و يا آميخته با گزارش‌هاى راويان ديگر منتشر مى‌كردند، ولى كاستى‌هايى چون عدم ذكر اسناد، آميختن گزارش‌هاى ابى مخنف با اخبار ساير راويان و يا حتى تحريف و تغيير، از اعتبار علمى آنها كاست. تا اينكه محمد هادى يوسفى غروى، پس از كوششى فراوان و با روشى علمى، ابتدا روايات مقتل ابى مخنف را از تاريخ طبرى استخراج نموده و سپس منقولات طبرى را با آنچه كه شيخ مفيد و ابو الفرج و سبط ابن جوزى از مقتل ابى مخنف نقل كرده بودند، تطبيق نموده و پس از يك مقايسه تطبيقى بين اين چهار منبع آن را با مقدمه‌اى محققانه پيرامون معرفى ابى مخنف و واسطه‌هايش در نقل حوادث و با پاورقى‌هاى ارزش‌مند و ره‌گشا تحت عنوان«وقعة الطّف لأبى مخنف» به انجام رساند.
| |
| | |
| ترجمه حاضر برگردان فارسى متن آن كتاب مى‌باشد كه با رعايت امانت و استفاده از نزديك‌ترين واژه‌هاى معادل، زير نظر محقّق كتاب به پايان رسيده و تا آنجا كه رعايت امانت در ترجمه اجازه مى‌داده، مطالب آن به فارسى روان برگردانده شده است.
| |
| | |
| مترجم، متذكر شده است كه آنچه از مقتل ابى مخنف در تاريخ طبرى نقل گرديده، بر اساس شيوه مرسوم تاريخ‌نگارى در قرون اوليه تاريخ اسلام، به‌صورت نقل اخبار مجزا از يك‌ديگر بوده است، در حالى كه امروزه اين شيوه پسنديده نيست و مطالعه آن براى خوانندگان ملال‌آور مى‌باشد؛ ازاين‌رو، محقق محترم كتاب، اسناد را از متن حذف و در پاورقى درج نموده و با توجه به زمان و مكان وقوع حوادث، اخبار طبرى را دسته‌بندى و منظم نموده و كتاب را به‌صورت يك گزارش هم‌آهنگ و مرتب و منظم از نهضت امام حسين(ع) درآورده است، بنا بر اين، اگر در اخبار منقول طبرى جابه‌جايى‌هايى صورت پذيرفته و گاه بخشى از يك خبر به دنبال قسمتى از خبر ديگر ذكر گرديده، با عنايت و بصيرت بوده است، نه سهو و نسيان.
| |
| | |
| مترجم، هر گاه مطالبى را به جهت توضيح و روشن شدن عبارت، به متن افزوده است، به جهت رعايت امانت در داخل[] آورده ا ست.
| |
|
| |
|
| متن كتاب از روايات ابى مخنف كه در تاريخ طبرى نقل شده ترتيب يافته، سپس در پاورقى، با منقولات سه كتاب ارشاد و مقاتل الطالبين و تذكرة الخواص تطبيق گرديده است و موارد اختلاف با عباراتى چون«با كمى تغيير و تفاوت»، «با اندكى جابه‌جايى و حذف» تذكر داده شده است.
| | {{کاربردهای دیگر|مقتل الحسين (ابهام‌زدایی)}} |
| | '''مقتل ابی‌مخنف؛ نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا'''، به قلم [[سلیمانی، جواد | جواد سلیمانی]]، ترجمه فارسی «وقعة الطف»، اثر [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابى‌مخنف، لوط بن یحیی]] (متوفای 157ق) و گردآوری‌شده توسط [[یوسفی غروی، محمدهادی|محمد‌هادى یوسفى غروى]] است. این ترجمه در سال 1377ش، انجام شده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص17</ref> |
|
| |
|
| عناوين فصول هشت‌گانه كتاب عبارت است از:
| | ترجمه حاضر با رعایت امانت و استفاده از نزدیک‌ترین واژه‌های معادل زیر نظر محقق کتاب به پایان رسیده است و تا آنجا که رعایت امانت در ترجمه اجازه می‌داده مطالب آن به فارسی برگردانده شده است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref> |
|
| |
|
| 1. امام حسين(ع) در مدينه.
| | کتاب، با مقدمه نسبتاً مفصلى از مترجم آغاز شده است. مترجم، در این اثر تنها به ترجمه عبارات متن بسنده نکرده و مطالب سلسله‌وار را که در متن اصلى فاقد فصل‌بندى است، در هشت فصل دسته‌بندى کرده است. |
|
| |
|
| 2. امام حسين(ع) در مكه.
| | مترجم، در مقدمه، بعد از ذکر ترجمه مؤلف به این نکته اشاره می‌کند که هرچند الآن اثری از کتاب مقتل ابومخنف نیست، لکن روایات و منقولات او در آثار علمای بعد او همچون [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] و سبط بن جوزی یافت می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص11 تا 16</ref> |
|
| |
|
| 3. حوادث كوفه پس از ورود مسلم.
| | مترجم، در این مقدمه متذکر شده است که آنچه از مقتل ابى‌مخنف در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] نقل گردیده، بر اساس شیوه مرسوم تاریخ‌نگارى در قرون اولیه تاریخ اسلام، به‌صورت نقل اخبار مجزا از یکدیگر بوده است؛ درحالى‌که امروزه این شیوه پسندیده نیست و مطالعه آن براى خوانندگان ملال‌آور می‌باشد؛ ازاین‌رو، محقق کتاب جناب آقای یوسفی غروی، اسناد را از متن حذف و در پاورقى درج نموده و با توجه به زمان و مکان وقوع حوادث، اخبار طبرى را دسته‌بندى و منظم نموده و کتاب را به‌صورت یک گزارش هماهنگ و مرتب و منظم از نهضت امام حسین(ع) درآورده است؛ بنابراین، اگر در اخبار منقول طبرى جابه‌جایى‌هایى صورت پذیرفته و گاه بخشى از یک خبر به دنبال قسمتى از خبر دیگر ذکر گردیده، با عنایت و بصیرت بوده است، نه سهو و نسیان<ref>ر.ک: همان، ص16</ref> |
|
| |
|
| 4. خروج امام حسين(ع) از مكه.
| | مترجم، هرگاه مطالبى را به جهت توضیح و روشن شدن عبارت، به متن افزوده است، به جهت رعایت امانت در داخل [] آورده است. |
|
| |
|
| 5. منازل و حوادث بين راه مكه به كوفه.
| | متن کتاب از روایات ابى‌مخنف که در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] نقل شده ترتیب یافته، سپس در پاورقى، با منقولات سه کتاب ارشاد و [[مقاتل الطالبيين]] و تذکرة الخواص تطبیق گردیده است و موارد اختلاف با عباراتى چون «با کمى تغییر و تفاوت»، «با اندکى جابه‌جایى و حذف» تذکر داده شده است<ref>همان، ص17</ref> |
|
| |
|
| 6. از سوم محرم تا شب عاشورا.
| | در انتهاى اثر، فهرست اعلام آمده است و براى سهولت رجوع خواننده به آدرس‌هاى مندرج در پاورقى، مشخصات دقیق زمان و مکان و مرکز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع ذکر شده است<ref>همان، ص17</ref> |
|
| |
|
| 7. وقايع شب عاشورا.
| | ==پانویس== |
| | <references/> |
|
| |
|
| 8. حوادث روز عاشورا.
| | ==منابع مقاله== |
| | مقدمه و متن کتاب. |
|
| |
|
| == وضعيت كتاب ==
| | {{سرور شهیدان}} |
|
| |
|
| | ==وابسته‌ها== |
| | {{وابسته‌ها}} |
|
| |
|
| در انتهاى اثر، فهرست اعلام آمده است و براى سهولت رجوع خواننده به آدرس‌هاى مندرج در پاورقى، مشخصات دقيق زمان و مكان و مركز نشر منابع و مآخذ در فهرست منابع ذكر شده است.
| | [[قیام جاوید: گردانیده «مقتل الحسين(ع)» ابی‌مخنف]] |
|
| |
|
| == منابع ==
| | [[ترجمه وقعة الطف]] |
|
| |
|
| | [[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)]] |
|
| |
|
| مقدمه و متن كتاب.
| | [[الصحيح من سيرة الإمام الحسين بن علي عليه‌السلام]] |
|
| |
|
| | [[اولین مقتل سالار شهیدان]] |
|
| |
|
| == پیوندها ==
| |
| [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/1990 مطالعه کتاب مقتل أبي مخنف در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
| |
| [[رده:کتاب‌شناسی]] | | [[رده:کتاب‌شناسی]] |
| [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] |
| خط ۱۱۶: |
خط ۷۵: |
| [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | | [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] |
| [[رده:حالات فردی]] | | [[رده:حالات فردی]] |
| [[رده:حسین بن علی (ع)]] | | [[رده:امام حسین(ع)]] |
