۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مستدرك نهج‌البلاغة (ابهام زدایی)' به 'مستدرك نهج‌البلاغة (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '== ساختار == ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مستدرك نهج‌البلاغة (ابهام زدایی)' به 'مستدرك نهج‌البلاغة (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR03513J1.jpg | | تصویر =NUR03513J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان =نهج‌السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة | ||
| عنوان‌های دیگر =باب الخطب و الکلم | | عنوان‌های دیگر =باب الخطب و الکلم | ||
نهج‌البلاغه. برگزیده | نهج‌البلاغه. برگزیده | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[محمودی، | [[محمودی، محمدباقر]] (نویسنده) | ||
[[آل طالب، عزیز]] (مصحح) | [[آل طالب، عزیز]] (مصحح) | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| کد کنگره =BP 38/01 /م3 | | کد کنگره =BP 38/01 /م3 | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبه‌ها | ||
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامه‌ها | ||
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| سال نشر = 1418 ق | | سال نشر = 1418 ق | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03513AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =14 | | تعداد جلد =14 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03513 | |||
| کتابخوان همراه نور =03513 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| مستدرك نهج‌البلاغة (ابهام‌زدایی)}} | |||
''' | '''نهج‌السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة'''، اثر [[محمودی، محمدباقر|محمد باقر محمودى]] از دانشمندان معاصر ايران به زبان عربى؛ [[مطهری، مرتضی|شهيد مطهرى]] راجع به اين كتاب مى‌گويد: خوشبختانه در عصرهاى متاخر افراد ديگرى از پى گردآورى اسناد نهج‌البلاغه برآمدند و شايد از همه جامع‌تر كتابى است به نام نهج‌السعاده، در اين كتاب مجموعه سخنان حضرت اعم از نهج‌البلاغه جمع‌آورى شده است، اين كتاب شامل نهج‌البلاغه فعلى و قسمت‌هايى علاوه بر آن است كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] آن را جمع‌آورى نكرده است يا در اختيارش نبوده. | ||
== انگيزه مؤلف== | == انگيزه مؤلف== | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۶: | ||
ترتيب كتاب تلفيقى است از دو شيوه موضوعى تاريخى. | ترتيب كتاب تلفيقى است از دو شيوه موضوعى تاريخى. | ||
ترتيب موضوعى: بر حسب موضوعات مختلف مثل [[بحارالانوار| | ترتيب موضوعى: بر حسب موضوعات مختلف مثل [[بحارالانوار|بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]]، وسائل الشيعه... | ||
ترتيب تاريخى: سخنان حضرت بر اساس زمان تنظيم شده، گرچه حدسى است. در انتهاى هر قسمت سخنانى كه زمان آن مشخص نيست، آورده شده است. | ترتيب تاريخى: سخنان حضرت بر اساس زمان تنظيم شده، گرچه حدسى است. در انتهاى هر قسمت سخنانى كه زمان آن مشخص نيست، آورده شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در هر قسمت به بيان سلسله سند مى‌پردازد، همچنين منابع شيعه را ذكر مى‌نمايد. (اگر لازم باشد به اختصار حول رجال سند توضيح مى‌دهد). | در هر قسمت به بيان سلسله سند مى‌پردازد، همچنين منابع شيعه را ذكر مى‌نمايد. (اگر لازم باشد به اختصار حول رجال سند توضيح مى‌دهد). | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۱: | ||
اين كتاب در فن خود و در مقايسه با كتب ديگر گسترده‌ترين كار است، در جهت جمع‌آورى كلمات [[امام على(ع)]] با ذكر خصوصيات منبع و آينه‌اى تمام معنا است، از آن چه تاريخ براى ما نقل كرده است، در طول تاريخ اسلام كمتر كسى ديده مى‌شود كه اين حجم مطالب مرتبط با امام را به جامعه معرفى كند، ايشان با تلاش بسيار بيش از 6 هزار متن حديثى چاپ كردند و در سال 1377 كتاب برگزيده سال معرفى شد. | اين كتاب در فن خود و در مقايسه با كتب ديگر گسترده‌ترين كار است، در جهت جمع‌آورى كلمات [[امام على(ع)]] با ذكر خصوصيات منبع و آينه‌اى تمام معنا است، از آن چه تاريخ براى ما نقل كرده است، در طول تاريخ اسلام كمتر كسى ديده مى‌شود كه اين حجم مطالب مرتبط با امام را به جامعه معرفى كند، ايشان با تلاش بسيار بيش از 6 هزار متن حديثى چاپ كردند و در سال 1377 كتاب برگزيده سال معرفى شد. | ||
در اين كتاب سعى شده، از كتاب‌هاى تمامى فرق اسلامى استفاده و روايات با ذكر | در اين كتاب سعى شده، از كتاب‌هاى تمامى فرق اسلامى استفاده و روايات با ذكر مأخذ و سند و منابع مشابه ثبت شود، مگر اين كه متن اشكالات اساسى داشته باشد كه نتوان توجيه كرد كه از چنين رواياتى صرف نظر شده است. | ||
از جهت ترتيب، تلفيقى است بين شيوه شبه موضوعى و بين شيوه تاريخى. اما شيوه شبه موضوعى كه كتاب بر اساس آن تنظيم شده، بدين ترتيب است: الف) كلمات و خطب; ب) نامه‌ها; ج) ادعيه; د) وصايا; ه) قصار; و) اشعار. در شيوه تاريخى سخنانى كه مربوط به زمان معينى گر چه حدسى است، پى در پى و به ترتيب زمان ذكر شده و سخنانى كه زمانشان معين نيست، در انتهاى همان قسمت آمده است. ج31 سخنان [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]]، ج4 و 5نامه‌ها، ج6 دعاها، جلد7 و 8 وصيت‌ها، ج12 كلمات قصار و ج13 اشعار است. | از جهت ترتيب، تلفيقى است بين شيوه شبه موضوعى و بين شيوه تاريخى. اما شيوه شبه موضوعى كه كتاب بر اساس آن تنظيم شده، بدين ترتيب است: الف) كلمات و خطب; ب) نامه‌ها; ج) ادعيه; د) وصايا; ه) قصار; و) اشعار. در شيوه تاريخى سخنانى كه مربوط به زمان معينى گر چه حدسى است، پى در پى و به ترتيب زمان ذكر شده و سخنانى كه زمانشان معين نيست، در انتهاى همان قسمت آمده است. ج31 سخنان [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]]، ج4 و 5نامه‌ها، ج6 دعاها، جلد7 و 8 وصيت‌ها، ج12 كلمات قصار و ج13 اشعار است. | ||
| خط ۷۰: | خط ۶۹: | ||
الف) ترتيب تاريخى. در اين ترتيب تمام قسمت‌هاى كتاب، سخنرانى، نامه، دعا، وصايا، كلمات قصار و اشعار به تناسب مسائل تاريخى تنظيم مى‌شود، تا ابعاد مختلف تاريخ از ديدگاه [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]] يك جا روشن شود و مى‌توان گفتار حضرت را براساس زمان تنظيم كرد كه در صورت اول جزئى از ترتيب موضوعى است و در آن جاى مى‌گيرد. | الف) ترتيب تاريخى. در اين ترتيب تمام قسمت‌هاى كتاب، سخنرانى، نامه، دعا، وصايا، كلمات قصار و اشعار به تناسب مسائل تاريخى تنظيم مى‌شود، تا ابعاد مختلف تاريخ از ديدگاه [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]] يك جا روشن شود و مى‌توان گفتار حضرت را براساس زمان تنظيم كرد كه در صورت اول جزئى از ترتيب موضوعى است و در آن جاى مى‌گيرد. | ||
ب) ترتيب موضوعى. اين ترتيب بر حسب مواضع مختلف تنظيم مى‌شود؛ همانند كارى كه شهيد سيد حسن قبانچى در كتاب ده جلدى خويش، مسند ال[[امام على(ع)]] انجام داده است و پنج جلد آن در سال 1420ق توسط چاپخانه اسوه به چاپ رسيد. اين ترتيب موضوعى ابعاد و درجات گوناگونى دارد و مى‌توان آن را به مانند [[ | ب) ترتيب موضوعى. اين ترتيب بر حسب مواضع مختلف تنظيم مى‌شود؛ همانند كارى كه شهيد سيد حسن قبانچى در كتاب ده جلدى خويش، مسند ال[[امام على(ع)]] انجام داده است و پنج جلد آن در سال 1420ق توسط چاپخانه اسوه به چاپ رسيد. اين ترتيب موضوعى ابعاد و درجات گوناگونى دارد و مى‌توان آن را به مانند [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]] و وسائل الشيعه تنظيم كرد كه پاسخگوى بخشى از نيازهاست و نيز مى‌توان مسائل اقتصادى، سياسى، امنيتى و... را در آن گنجاند تا پژوهشگران به راحتى مسائل مختلف را از زبان مولاى متقيان(ع) دريافت دارند. البته هر يك از اين شيوه‌ها معايبى دارد و محاسنى؛ مثلاًدر شيوه ترتيب تاريخى و موضوعى، احاديث تقطيع مى‌شود و در شيوه تلفيقى، تا حدودى احاديث به اجزاى مختلف تقسيم مى‌گردد. از اين رو ناگزير بايد كتاب را به شيوه‌هاى مختلف تنظيم كرد تا از محاسن آن بهره جست و از معايبش دورى كرد. | ||
مؤلف در فاصله حدودا سى ساله چاپ اول هشت جلد با چاپ دوم، استدراكات فراوانى افزوده و كاستى‌هاى چاپ اول را بر طرف و از منابع بيشترى استفاده كرده است. | مؤلف در فاصله حدودا سى ساله چاپ اول هشت جلد با چاپ دوم، استدراكات فراوانى افزوده و كاستى‌هاى چاپ اول را بر طرف و از منابع بيشترى استفاده كرده است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۵: | ||
استاد [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] به دنبال چاپ شدن چهار جلد از چاپ اول نهج‌السعاده در كتاب گرانقدر خود، سيرى در نهج‌البلاغه (ص5 و6) مى‌نويسد: | استاد [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] به دنبال چاپ شدن چهار جلد از چاپ اول نهج‌السعاده در كتاب گرانقدر خود، سيرى در نهج‌البلاغه (ص5 و6) مى‌نويسد: | ||
خوشبختانه در عهدها و عصرهاى متاخرتر افراد ديگرى در پى‌گردآورى اسناد و | خوشبختانه در عهدها و عصرهاى متاخرتر افراد ديگرى در پى‌گردآورى اسناد و مدارک نهج‌البلاغه برآمده‌اند، و شايد از همه مشروح‌تر و جامع‌تر كتابى است به نام نهج‌السعاده فى مستدرك نهج‌البلاغه كه در حال حاضر به وسيله يكى از فضلاى ارزشمند... به نام [[محمودی، محمدباقر|محمد باقر محمودى]] در حال تكوين است. در اين كتاب ذى قيمت مجموعه سخنان على(ع) اعم از خطب، اوامر، كتب و رسائل، وصايا، ادعيه و كلمات قصار جمع‌آورى شده است. اين كتاب شامل نهج‌البلاغه فعلى و قسمت‌هايى علاوه بر آن است كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]](ره) آن‌ها را انتخاب نكرده و يا در اختيارش نبوده است، و ظاهرا جز قسمتى از كلمات قصار، مدارك، مآخذ، همه به دست آمده است. تا كنون؛ [يعنى زمان نوشتن مقدمه سيرى بر نهج‌البلاغه] چهار جلد از اين كتاب چاپ و منتشر شده است. | ||
نكته قابل توجه آن كه، مبناى مؤلف اگر چه در ابتدا، استدراك نهج‌البلاغه بوده است؛ ولى پس از بررسى‌ها، مشخص شده، آن چه در نهج‌البلاغه نيامده است، بسيار بيشتر از آنچه آمده، بوده، به علاوه با توجه به گزيده‌نويسى [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]](ره) بسيارى از مطالب نهج‌البلاغه كامل نيست، يا پراكنده شده است از اين‌رو در مراحل بعدى كار، استدراك نهج‌البلاغه چندان مورد توجه نبوده و برخى از خطبه‌ها و كلمات كه تنها در نهج‌البلاغه آمده و | نكته قابل توجه آن كه، مبناى مؤلف اگر چه در ابتدا، استدراك نهج‌البلاغه بوده است؛ ولى پس از بررسى‌ها، مشخص شده، آن چه در نهج‌البلاغه نيامده است، بسيار بيشتر از آنچه آمده، بوده، به علاوه با توجه به گزيده‌نويسى [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]](ره) بسيارى از مطالب نهج‌البلاغه كامل نيست، يا پراكنده شده است از اين‌رو در مراحل بعدى كار، استدراك نهج‌البلاغه چندان مورد توجه نبوده و برخى از خطبه‌ها و كلمات كه تنها در نهج‌البلاغه آمده و مدرک آن‌ها تنها خود نهج‌البلاغه است و در منابعى كه هم اكنون در دسترس هست، يافت نمى‌شود، نيز در نهج‌السعاده آمده، كه اين تعداد، از انگشتان دست تجاوز نمى‌كند. بنابراین مى‌توان گفت اين كتاب در واقع موسوعه سخنان [[امام على(ع)]] است، چه در نهج‌البلاغه آمده باشد و چه نيامده باشد و براى بسيارى از كلمات مصادر متعددى ذكر شده است. | ||
تعليقه‌هاى مؤلف محترم بر نهج‌السعاده گاهى بسيار گسترده است، چنان كه در قسمت وصيت‌ها؛ يعنى جلدهاى هفت و هشت ملاحظه مى‌شود. اين دو جلد در 1385ق به چاپ رسيد. اما در بقيه جلدها متوسط است و بر حسب ضرورت و نياز حاشيه زده است و عموماًتعليقه‌هاى مختصرى است. | تعليقه‌هاى مؤلف محترم بر نهج‌السعاده گاهى بسيار گسترده است، چنان كه در قسمت وصيت‌ها؛ يعنى جلدهاى هفت و هشت ملاحظه مى‌شود. اين دو جلد در 1385ق به چاپ رسيد. اما در بقيه جلدها متوسط است و بر حسب ضرورت و نياز حاشيه زده است و عموماًتعليقه‌هاى مختصرى است. | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۶: | ||
#متن و مقدمه كتاب | #متن و مقدمه كتاب | ||
#مجلات <فصلنامه پژوهش و حوزه3 | #مجلات <فصلنامه پژوهش و حوزه3 | ||
#مصاحبه با محقق بزرگواراستاد شيخ [[محمودی، | #مصاحبه با محقق بزرگواراستاد شيخ [[محمودی، محمدباقر|محمد باقرمحمودى]] دام عزه العالى پديدآورنده: محمدمهدى عارف. پايگاه حوزه نت. | ||
{{نهج‌البلاغه}} | {{نهج‌البلاغه}} | ||
{{کتاب سال ولایت}} | |||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۰۹: | ||
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | ||
[[رده:حالات فردی]] | [[رده:حالات فردی]] | ||
[[رده:علی | [[رده:امام علی(ع)]] | ||
[[رده:کتاب سال ولایت]] | |||