فرهنگ کنز اللغات: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۴
جز
جایگزینی متن - 'فرهنگ (ابهام زدایی)' به 'فرهنگ (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'نامه‎ها ' به 'نامه‎‌‌ها ')
جز (جایگزینی متن - 'فرهنگ (ابهام زدایی)' به 'فرهنگ (ابهام‌زدایی)')
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| پدیدآوران = [[ابن معروف، محمد بن عبدالخالق]] (نویسنده)
| پدیدآوران = [[ابن معروف، محمد بن عبدالخالق]] (نویسنده)


[[علوی نصر، رضا ]] (مصحح)
[[علوی نصر، رضا]] (مصحح)
|زبان  
|زبان  
| زبان = فارسي  - عربي   
| زبان = فارسی - عربي   
| کد کنگره =‏13 ‎‏/‎‏ف‎‏2‎‏الف‎‏2 / 6636 PJ  
| کد کنگره =‏13 ‎‏/‎‏ف‎‏2‎‏الف‎‏2 / 6636 PJ  
| موضوع = زبان عربي - واژه نامه‎‌‌ها - فارسي
| موضوع = زبان عربي - واژه‌نامه‎‌‌ها - فارسی


فارسي - واژه نامه‎‌‌ها - عربي
فارسی- واژه‌نامه‎‌‌ها - عربي


|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۳: خط ۲۳:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =2
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =28086
| کتابخوان همراه نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =18203-18204
| کد پدیدآور =18203-18204
خط ۲۹: خط ۲۹:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
{{کاربردهای دیگر|فرهنگ (ابهام‌زدایی)}}
'''فرهنگ کنز اللغات'''، عنوان کتابی است از [[ابن معروف، محمد بن عبدالخالق|محمد بن عبدالخالق بن معروف]] (متوفای  833ق/ 1478م)، با موضوع زبانشناسی و فرهنگ لغت. این فرهنگنامه به زبان عربی به فارسی نوشته شده است و به تصحیح [[علوی نصر، رضا|سید رضا علوی]] رسیده است.


'''فرهنگ کنز اللغات'''، عنوان کتابی است از محمد بن عبدالخالق بن معروف (د 833ق/ 1478م)، با موضوع زبانشناسی و فرهنگ لغت. این فرهنگنامه به زبان عربی به فارسی نوشته شده است و به تصحیح سید رضا علوی رسیده است.
نویسنده کتابش را برای محمد بن کیا ناصر کیا، شاه گیلان در قرن نهم هجری تألیف کرد<ref>سمیعی (گیلانی)، احمد، ص 140</ref>.
نویسنده کتابش را برای محمد بن کیا ناصر کیا، شاه گیلان در قرن نهم هجری تألیف کرد<ref>سمیعی (گیلانی)، احمد، ص 140</ref>.


خط ۴۱: خط ۴۳:
محقق پس از حمد الهی با الفاظی مسجع می‌نویسد: «لغت عرب اشرف جمیع لغات باشد و چون لغت کلید خزانه معنى است هرآینه جهت شناختن معانى احادیث شریفه نبوى و الفاظ سرى کریمه قرآنى بر هر فردى از افراد انسانى که بر منهج مستقیم مسلمانى قائم باشد دانستن لغات عربیه واجب و لازم است و کتبى که قبل از این نسخه در ترجمه عربیه تصنیف کرده بودند احسن و اصح آنها «صحاح جوهرى» بود و هرچند که کتاب مذکور بسط و شمولى داشت، اما به‌واسطه عربى بودن آن غیر عربى‌دان را از آن حظى نبود، و نیز لغات آن کتاب مصادرش از غیر مصادر متفرق نبود(جدا از هم نبود)، بنابراین به توفیق الله المعین نسخۀ در ترجمه اکثر امهات لغات عربیه و تمام لغات قرآنیه به عبارات فارسیه ترتیب نمودم، و انتخاب آن از کتاب صحاح، و مجمل، و دستور، و مصادر، و اختیارات بدیعى، و لغات القران، و شرح نصاب، کردم بر وجهى که پیدا کردن هر لغتى به عنایت الله المنان به‌غایت آسان باشد، بر وجهی که لغات مصادر را از غیر مصادر ممیز ساخته و ترتیب آن به‌عکس ترتیب صحاح به اوائل حروف نهاده، که این طریق به طبع اقرب می‌باشد.»<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص1-2</ref>
محقق پس از حمد الهی با الفاظی مسجع می‌نویسد: «لغت عرب اشرف جمیع لغات باشد و چون لغت کلید خزانه معنى است هرآینه جهت شناختن معانى احادیث شریفه نبوى و الفاظ سرى کریمه قرآنى بر هر فردى از افراد انسانى که بر منهج مستقیم مسلمانى قائم باشد دانستن لغات عربیه واجب و لازم است و کتبى که قبل از این نسخه در ترجمه عربیه تصنیف کرده بودند احسن و اصح آنها «صحاح جوهرى» بود و هرچند که کتاب مذکور بسط و شمولى داشت، اما به‌واسطه عربى بودن آن غیر عربى‌دان را از آن حظى نبود، و نیز لغات آن کتاب مصادرش از غیر مصادر متفرق نبود(جدا از هم نبود)، بنابراین به توفیق الله المعین نسخۀ در ترجمه اکثر امهات لغات عربیه و تمام لغات قرآنیه به عبارات فارسیه ترتیب نمودم، و انتخاب آن از کتاب صحاح، و مجمل، و دستور، و مصادر، و اختیارات بدیعى، و لغات القران، و شرح نصاب، کردم بر وجهى که پیدا کردن هر لغتى به عنایت الله المنان به‌غایت آسان باشد، بر وجهی که لغات مصادر را از غیر مصادر ممیز ساخته و ترتیب آن به‌عکس ترتیب صحاح به اوائل حروف نهاده، که این طریق به طبع اقرب می‌باشد.»<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص1-2</ref>


در بخشی از مقدمه کتاب درباره محتوای مطالب و ترتیب ارائه مطالب آن می‌خوانیم: «این کتاب مسمى است به کنز اللغات، و به توفیق قادر وهاب مرتب است به ترتیب حروف تهجى بر بیست‌وهشت کتاب و هر کتابى مشتمل بر چندین باب، کتاب اول کتاب الف است و مراد به کتاب الف کتابیست که هر لغتى در او مکتوب شود اول و آخر آن الف باشد و مراد به باب الالف مع الباء بابی است که هر لغتى در او مسطور باشد اول آن الف و آخر آن باء، بنابراین نهج است قیاس دیگر ابواب کتاب... .»<ref>همان، ص5</ref>
در بخشی از مقدمه کتاب درباره محتوای مطالب و ترتیب ارائه مطالب آن می‌خوانیم: «این کتاب مسمى است به کنز اللغات، و به توفیق قادر وهاب مرتب است به ترتیب حروف تهجى بر بیست‌وهشت کتاب و هر کتابى مشتمل بر چندین باب، کتاب اول کتاب الف است و مراد به کتاب الف کتابیست که هر لغتى در او مکتوب شود اول و آخر آن الف باشد و مراد به باب الالف مع الباء بابی است که هر لغتى در او مسطور باشد اول آن الف و آخر آن باء، بنابراین نهج است قیاس دیگر ابواب کتاب....»<ref>همان، ص5</ref>


سپس ادامه می‌دهد: اکنون بدان که پیش از شروع در مقصود لابد است از دانستن مقدمات چند و به هفده مورد که در زیر می‌آید، تذکر و سپس وارد محتوای مطالب به ترتیب الفبایی می‌شود:
سپس ادامه می‌دهد: اکنون بدان که پیش از شروع در مقصود لابد است از دانستن مقدمات چند و به هفده مورد که در زیر می‌آید، تذکر و سپس وارد محتوای مطالب به ترتیب الفبایی می‌شود:
خط ۸۵: خط ۸۷:
<references />
<references />


==منبع مقاله==
==منابع مقاله==
#مقدمه کتاب.
#مقدمه کتاب.
# جارودی، محمد، عبدالخالق، پایگاه اینترنتی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، واژه کنز اللغه؛ کنز اللغات، به آدرس اینترنتی:
# [https://www.cgie.org.ir/fa/handwritten/259852 جارودی، محمد، عبدالخالق، پایگاه اینترنتی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، واژه کنز اللغه؛ کنز اللغات]
#:https://www.cgie.org.ir/fa/handwritten/259852
# سمیعی (گیلانی)، احمد، «گلچینی از دیرینه‌ها: تحقیق در زبان و ادبیات فارسی»، نامه فرهنگستان بهار 1386 - شماره 33 ISC، (‎27 صفحه - از 122 تا 148).
# سمیعی (گیلانی)، احمد، «گلچینی از دیرینه‌ها: تحقیق در زبان و ادبیات فارسی»، نامه فرهنگستان بهار 1386 - شماره 33 ISC، (‎27 صفحه - از 122 تا 148).


خط ۹۶: خط ۹۷:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات جدید]]
[[رده: زبان و ادبیات عربی]]
[[رده:فروردین(1401)]]