ابن ابی‌الربیع، احمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    خط ۶۹: خط ۶۹:
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[سلوک المالک في تدبير الممالک]]
    [[سلوک المالک في تدبير الممالک]]
    [[سلوک المالک في تدبير الممالک]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1403]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ شهریور 1403 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ شهریور 1403 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ شهریور 1403 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ شهریور 1403 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۰

    ابن ابی الربیع، احمد بن محمد
    NUR09543.jpg
    نام کاملشهاب‌الدین احمد بن محمد بغدادی
    نام پدرمحمد
    مذهباهل‌ سنت
    پیشهنویسنده و حکیم
    اطلاعات علمی
    برخی آثارسلوك المالك في تدبير الممالك

    شهاب‌الدین احمد بن محمد بغدادی، مشهور به ابن ابی‌الربیع، از نویسندگان و حکیمان قرن هفتم هجری قمری که اثری اخلاقی - سیاسی به نام سلوك المالك في تدبير الممالك برای خلیفه عباسی «مستعصم» تألیف کرد. ابتکار نویسنده در آن است که اثرش را با شیوه جدول‌بندی (مشجّر) ارائه کرده است.

    فقر اطلاعاتی

    • درباره زندگی و شخصیت «ابن ابی‌الربیع» اطلاعات چندانی وجود ندارد و مطالب اندکی که می‌دانیم همان است که از دقت در عبارات و محتوای برخی نسخه‌های کتاب مذکور استفاده می‌شود.

    دوره زندگی

    • در این نسخه‌ها از قول مؤلف آمده که تألیف سلوك المالك في تدبير الممالك را در ۶۵۵ق، به انجام رسانیده و همچنین از مقدمه نسخه آستان قدس برمی‌آید که وی کتاب را در عهد «مستعصم»، خلیفه عباسی (حکومت: ۶۴۰-۶۵۶ق) و ظاهراً برای او تألیف کرده است.

    «معتصم» یا «مستعصم»

    • در ۱۲۸۶ق، سلوك المالك في تدبير الممالك، نخستین ‌بار در قاهره به چاپ سنگی رسید. در این نسخه نام خلیفه وقت «معتصم» (حک‍ومت: ۲۱۸-۲۲۷ق) ضبط شده بود، ولی در اوایل سده ۲۰م، جرجی زیدان با اقامه دلیل‌هایی چند نظر داد که تألیف کتاب سلوک مربوط به مدت‌ها پس از سده ۳ق بوده و «معتصم» احتمالاً تحریف «مستعصم» است. در همان اوان، کتاب بار دیگر با تغییر شکل مشجر آن با حروف سربی در قاهره (۱۳۲۹ق) منتشر شد.
    • در سال ۱۹۳۷م، بروکلمان ضمن توضیحاتی درباره سبک کتاب، تألیف آن را بسیار متأخرتر از سده ۳ق، دانست و با دلیل‌هایی دیگر در واقع استنباط زیدان را تأیید نمود.
    • در ۱۳۶۸ق اسعد طلس با برداشتی خطا از عبارت بروکلمان، تاریخ «۲۱۸-۲۷۲ق» را برای تولد و وفات ابن ‌ابی‌الربیع یاد کرد و در پی آن، این خطا به الأعلام زرکلی و از آنجا به برخی دیگر از منابع راه یافت. گفتنی است که از کتاب سلوك المالك نسخه‌های خطی متعددی در کتابخانه‌های مختلف مشهد، استانبول، پاریس، لیدن و جز آن نگهداری می‌شود که برخی از آنها بسیار کهن و در مطالعه شخصیت «ابن ابی‌الربیع» و کتاب او حائز اهمیت هستند.

    مذهب

    • از مندرجات کتاب سلوك المالك في تدبير الممالك، چون قدیم‌ خواندن کتاب خدا، قلمداد کردن خلافت به‌عنوان شریف‌ترین مرتبت پس از مقام نبوت و گفتار او در باب صفات خداوند برمی‌آید که مؤلف از اهل‌ سنت بوده است[۱].

    پانویس

    1. ر.ک: عرفانیان، غلامعلی

    منابع مقاله

    عرفانیان، غلامعلی، پایگاه مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی («ابن ابی‌الربیع»)


    وابسته‌ها