تفسیر الخزرجی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴
جز
جایگزینی متن - 'غريب القرآن (ابهام زدایی)' به 'غريب القرآن (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'معانیالقرآن' به 'معاني القرآن')
جز (جایگزینی متن - 'غريب القرآن (ابهام زدایی)' به 'غريب القرآن (ابهام‌زدایی)')
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۳: خط ۳۳:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر|غريب القرآن (ابهام‌زدایی)}}
'''تفسير الخزرجي المسمى بنفس الصباح في غريب القرآن و ناسخه و منسوخه'''، اثر [[خزرجی، احمد بن عبدالصمد|احمد بن عبدالصمد خزرجى]] (متوفاى 592ق) است كه در آن، برخى از آيات قرآن كريم را از سوره حمد تا سوره كوثر، به زبان عربى در يك جلد از منظر الفاظ غريب و ناسخ و منسوخ تفسير كرده است.
'''تفسير الخزرجي المسمى بنفس الصباح في غريب القرآن و ناسخه و منسوخه'''، اثر [[خزرجی، احمد بن عبدالصمد|احمد بن عبدالصمد خزرجى]] (متوفاى 592ق) است كه در آن، برخى از آيات قرآن كريم را از سوره حمد تا سوره كوثر، به زبان عربى در يك جلد از منظر الفاظ غريب و ناسخ و منسوخ تفسير كرده است.


خط ۴۶: خط ۴۶:
درباره محتوا و ويژگى‌هاى اين اثر، توجه به نكات زير مفيد است:
درباره محتوا و ويژگى‌هاى اين اثر، توجه به نكات زير مفيد است:


#نویسنده درباره نسخ از جمله چنين نوشته است: در حزب سوم، يكى از آيات منسوخ قول خداى تعالى است: ''' «إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا... اللَّاعِنُونَ» '''..<ref>بقره: 159</ref>ابن حبيب گفته است كه اين آيه منسوخ است با قول خداى متعال ''' «... إِلَّا الَّذِينَ تابُوا...» '''..<ref>بقره: 160</ref>، ولى جمهور پيشينيان اعتقاد دارند كه اين آيه محكم است؛ چون استثناء، ناسخ ماقبلش نيست و ادامه و تتمه كلام قبلش است..<ref>متن كتاب، ص40</ref>
#نویسنده درباره نسخ از جمله چنين نوشته است: در حزب سوم، يكى از آيات منسوخ قول خداى تعالى است:''' «إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا... اللَّاعِنُونَ»'''..<ref>بقره: 159</ref>ابن حبيب گفته است كه اين آيه منسوخ است با قول خداى متعال''' «... إِلَّا الَّذِينَ تابُوا...»'''..<ref>بقره: 160</ref>، ولى جمهور پيشينيان اعتقاد دارند كه اين آيه محكم است؛ چون استثناء، ناسخ ماقبلش نيست و ادامه و تتمه كلام قبلش است..<ref>متن كتاب، ص40</ref>
#نویسنده در شرح واژگان غريب اين آيه: ''' «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ...» '''..<ref>توبه: 34</ref>، چنين نوشته است: يَكْنِزُونَ؛ يعنى دفن مى‌كنند و كنز هر مالى است كه مدفون شود. اين اصل معنا در لغت است؛ سپس كنز با اين آيه عبارت شد از هر آنچه كه زكاتش پرداخت نشود؛ هرچند كه آشكار باشد و هر مالى كه زكاتش پرداخت شود، گنج نيست؛ هرچند مدفون در زمين باشد..<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>
#نویسنده در شرح واژگان غريب اين آيه:''' «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ...»'''..<ref>توبه: 34</ref>، چنين نوشته است: يَكْنِزُونَ؛ يعنى دفن مى‌كنند و كنز هر مالى است كه مدفون شود. اين اصل معنا در لغت است؛ سپس كنز با اين آيه عبارت شد از هر آنچه كه زكاتش پرداخت نشود؛ هرچند كه آشكار باشد و هر مالى كه زكاتش پرداخت شود، گنج نيست؛ هرچند مدفون در زمين باشد..<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>
#نویسنده در بيان آيات منسوخ در حزب 59 چنين نوشته است: در اين حزب يكى از منسوخ‌ها عبارت است از قول خداى تعالى در سوره تكوير: ''' «لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ» '''..<ref>تكوير: 28</ref>كه با قول خداوند متعال: ''' «وَ ما تَشاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ» '''..<ref>تكوير: 29</ref>، نسخ شده است و قول خداى متعال در سوره طارق ''' «فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ» '''..<ref>طارق: 17</ref>كه با آيه سيف و با هر آيه‌اى كه در آن غلظت و شدت است، نسخ شده است..<ref>ر.ک: همان، ص443-444</ref>
#نویسنده در بيان آيات منسوخ در حزب 59 چنين نوشته است: در اين حزب يكى از منسوخ‌ها عبارت است از قول خداى تعالى در سوره تكوير:''' «لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ»'''..<ref>تكوير: 28</ref>كه با قول خداوند متعال:''' «وَ ما تَشاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ»'''..<ref>تكوير: 29</ref>، نسخ شده است و قول خداى متعال در سوره طارق''' «فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ»'''..<ref>طارق: 17</ref>كه با آيه سيف و با هر آيه‌اى كه در آن غلظت و شدت است، نسخ شده است..<ref>ر.ک: همان، ص443-444</ref>
#نویسنده در تفسير سوره كوثر چنين نوشته است: [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] گفته است كه كوثر، خير كثير است و اين واژه، بر وزن فوعل است و بر كثرت دلالت دارد و گفته شده كه كوثر نهرى در بهشت است. ''' «وَ انْحَرْ» '''؛ يعنى ذبح كن كه مقصود در روز قربانى است و گفته شده معنايش اين است كه دو دستت را براى تكبير بالا ببر. و ''' «شانِئَكَ» '''؛ يعنى دشمن تو..<ref>همان، ص461</ref>در متن چنين آمده: «و شانِئَكَ؛ أى: مبغضك» و در پاورقى اين توضيح ذكر شده كه: مطالب اين كتاب در اينجا؛ يعنى در نيمه كلمه «مُبغِضُكَ» بعد از حروف «مبغ» قطع شده است و بقيه با استفاده از «معاني القرآن» فراء نوشته شده است..<ref>همان، ص461، پاورقى 6</ref>
#نویسنده در تفسير سوره كوثر چنين نوشته است: [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] گفته است كه كوثر، خير كثير است و اين واژه، بر وزن فوعل است و بر كثرت دلالت دارد و گفته شده كه كوثر نهرى در بهشت است.''' «وَ انْحَرْ»'''؛ يعنى ذبح كن كه مقصود در روز قربانى است و گفته شده معنايش اين است كه دو دستت را براى تكبير بالا ببر. و''' «شانِئَكَ»'''؛ يعنى دشمن تو..<ref>همان، ص461</ref>در متن چنين آمده: «و شانِئَكَ؛ أى: مبغضك» و در پاورقى اين توضيح ذكر شده كه: مطالب اين كتاب در اينجا؛ يعنى در نيمه كلمه «مُبغِضُكَ» بعد از حروف «مبغ» قطع شده است و بقيه با استفاده از «معاني القرآن» فراء نوشته شده است..<ref>همان، ص461، پاورقى 6</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۶۰: خط ۶۰:
مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن كتاب.


{{تفاسیر}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[نفس المصباح في غریب القرآن و ناسخه و منسوخه]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]