آشنایی با علوم قرآنی (رکنی یزدی): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'علوم قرآنی (ابهام زدایی)' به 'علوم قرآنی (ابهام‌زدایی)')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۶۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR02894J1.jpg|بندانگشتی|آشنایی با علوم قرآنی]]
    | تصویر =NUR02894J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =آشنایی با علوم قرآنی
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|آشنایی با علوم قرآنی
    [[رکنی یزدی، محمد مهدی]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =فارسی
    |نام های دیگر کتاب
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏8‎‏آ‎‏5
    |data-type='otherBookNames'|
    | موضوع =
    |-
    قرآن - علوم قرآنی
    |پدیدآورندگان
    | ناشر =
    |data-type='authors'|[[رکنی یزدی، محمد مهدی]] (نويسنده)
    سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
    |-
    | مکان نشر =تهران - ایران
    |زبان  
    | سال نشر =1379 ش
    |data-type='language'|فارسی
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02894AUTOMATIONCODE
    |-
    | چاپ =1
    |کد کنگره  
    | شابک =964-459-441-x
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏8‎‏آ‎‏5
    | تعداد جلد =1
    |-
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =02894
    |موضوع  
    | کتابخوان همراه نور =02894
    |data-type='subject'|قرآن - علوم قرآنی
    | کد پدیدآور =
    |-
    | پس از =
    |ناشر  
    | پیش از =
    |data-type='publisher'|سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
    }}
    |-
    {{کاربردهای دیگر|علوم قرآنی (ابهام‌زدایی)}}
    |مکان نشر  
    {{کاربردهای دیگر|آشنایی با علوم قرآنی (ابهام‌زدایی)}}
    |data-type='publishPlace'|تهران - ایران
    '''آشنايى با علوم قرآنى''' تألیف [[محمد مهدى ركنى يزدى]] پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همین جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.
    |-
    |سال نشر
    |data-type='publishYear'| 1379 هـ.ش
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2894AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    ==ساختار ==
    وى مطالب را در یک پیشگفتار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref> و ده فصل ارائه نموده است، کتاب علاوه بر داشتن نمایه آیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=191&viewType=html ر.ک: همان، ص191]</ref>، کسان و جایها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=200&viewType=html ر.ک: همان، ص200]</ref>، دارای فهرست موضوعی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=207&viewType=html ر.ک: همان، ص207]</ref> و کتابنامه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=216&viewType=html ر.ک: همان، ص216]</ref> است که صفحات پایانی این کتاب را تشکیل می‌دهد.


    ==معرفى كتاب==
    ==گزارش محتوا ==
    در پیشگفتار کتاب به بررسی تاریخ قرآن، علوم قرآنی و نیز ضرورت شناخت قرآن پرداخته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref>
    در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ص7]</ref>، در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=27&viewType=html ر.ک: همان، ص27]</ref>. در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند. مسالۀ کتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=57&viewType=html ر.ک: همان، ص57]</ref> و در این رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده، سپس نوشت افزارهایى را كه در آن زمان بر روى آن کتابت می‌كردند نام مى‌برد، و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص) را نام برده و شخصيت‌هایى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پایان این فصل‌ سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=69&viewType=html ر.ک: همان، ص69]</ref>. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=83&viewType=html ر.ک: همان، ص83]</ref> و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=89&viewType=html ر.ک: همان، ص89]</ref>. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا این دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=95&viewType=html ر.ک: همان، ص95]</ref>. در فصل هشتم، موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه، فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=114&viewType=html ر.ک: همان، ص114]</ref> در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=126&viewType=html ر.ک: همان، ص 126]</ref>. در فصل آخر (فصل دهم) به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت، اشارات علمى، اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=153&viewType=html ر.ک: همان، ص153]</ref>.


    '''آشنايى با علوم قرآنى''' تألیف [[محمد مهدى ركنى يزدى]] پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه كتاب براى دانشجويان دانشگاهها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همين جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.وى مطالب را در ده فصل ارائه نموده است:
    ==ویژگى‌ها==
    در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته،در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند مسالۀ كتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده و در اين رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده،سپس نوشت افزارهايى را كه در آن زمان بر روى آن كتابت مى‌كردند نام مى‌برد،و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)را نام برده و شخصيت‌هايى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پايان اين فصل‌سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا اين دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است. در فصل هشتم،موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه،فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند. در فصل آخر(فصل دهم)به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت،اشارات علمى،اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است.
    #مطالب کتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ایى كه برای عموم مردم قابل فهم مى‌باشد.  
     
    #از آنجا كه مطالب کتاب برای تدريس در دانشگاه‌ها تهيه شده، مباحث به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال، بيان شده است.  
    ==ويژگى‌ها==
    #در این کتاب سعى شده، مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورداختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن، پرهيز شود.  
     
     
    #مطالب كتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ايى كه براى عموم مردم قابل فهم مى‌باشد.  
    #از آنجا كه مطالب كتاب براى تدريس در دانشگاهها تهيه شده،مباحث به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال،بيان شده است.  
    #در اين كتاب سعى شده،مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورداختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن،پرهيز شود.  
    #برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
    #برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
    #در پايان كتاب،كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در كتاب دسترسى پيدا كنند.  
    #در پایان کتاب، كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در کتاب دسترسى پيدا كنند.  
    #مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند.
    #مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند.


    ==اشكالات==
    ==اشكالات==
     
    #در این کتاب از منابع اولیه كمتر استفاده شده است و منابع استفاده شده بيشتر از کتاب‌هاى معاصرين مى‌باشد.  
     
    #در اين كتاب از منابع اوليه كمتر استفاده شده است و منابع استفاده شده بيشتر از كتابهاى معاصرين مى‌باشد.  
    #لازم بود پيرامون «نسخ» نيز -همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است- در فصل جداگانه‌ای بحث شود.
    #لازم بود پيرامون «نسخ» نيز -همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است- در فصل جداگانه‌ای بحث شود.


    ==نسخه شناسى==
    ==نسخه شناسى==
    کتاب یک جلد، متن آن فارسی و داراى 223 صفحه مى‌باشد و توسط سازمان مطالعه و تدوین كتب علوم انسانى دانشگاه‌ها (سَمْت) و بنيادپژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى سال 1379ش در پنج هزار نسخه منتشر گردیده است.


     
    ==پانويس ==
    كتاب يك جلد،متن آن فارسى و داراى 223 صفحه مى‌باشد و مشخصات آن به قرار زير است:
    <references />
     
    #نوع كاغذ:معمولى
    #جلد:شوميز
    #نوبت چاپ:اول
    #تاريخ انتشار:سال 1379
    #ناشر:سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى دانشگاهها(سَمْت)و بنيادپژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى
    #تيراژ:پنج هزار نسخه
    #داراى گفتارى از مؤلف در مقدمه با عنوان«درآمد»
    #داراى فهرست:
     
    الف:مطالب كتاب
     
    ب:آيات استفاده شده در متن كتاب
     
    ج:اسامى و اشخاص
     
    د:كتابنامه
     
    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12821 مطالعه کتاب آشنایی با علوم قرآنی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]
    [[رده:بهمن (1400)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۱۳

    آشنایی با علوم قرآنی
    آشنایی با علوم قرآنی (رکنی یزدی)
    پدیدآورانرکنی یزدی، محمد مهدی (نویسنده)
    ناشرسازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
    مکان نشرتهران - ایران
    سال نشر1379 ش
    چاپ1
    شابک964-459-441-x
    موضوعقرآن - علوم قرآنی
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏8‎‏آ‎‏5
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    آشنايى با علوم قرآنى تألیف محمد مهدى ركنى يزدى پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همین جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.

    ساختار

    وى مطالب را در یک پیشگفتار[۱] و ده فصل ارائه نموده است، کتاب علاوه بر داشتن نمایه آیات[۲]، کسان و جایها[۳]، دارای فهرست موضوعی[۴] و کتابنامه[۵] است که صفحات پایانی این کتاب را تشکیل می‌دهد.

    گزارش محتوا

    در پیشگفتار کتاب به بررسی تاریخ قرآن، علوم قرآنی و نیز ضرورت شناخت قرآن پرداخته است.[۶] در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته[۷]، در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است[۸]. در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده[۹] آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند. مسالۀ کتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده[۱۰] و در این رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده، سپس نوشت افزارهایى را كه در آن زمان بر روى آن کتابت می‌كردند نام مى‌برد، و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص) را نام برده و شخصيت‌هایى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پایان این فصل‌ سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است[۱۱]. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن[۱۲] و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد[۱۳]. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا این دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است[۱۴]. در فصل هشتم، موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه، فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد[۱۵] در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند[۱۶]. در فصل آخر (فصل دهم) به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت، اشارات علمى، اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است[۱۷].

    ویژگى‌ها

    1. مطالب کتاب به صورت روان بيان شده به گونه‌ایى كه برای عموم مردم قابل فهم مى‌باشد.
    2. از آنجا كه مطالب کتاب برای تدريس در دانشگاه‌ها تهيه شده، مباحث به صورت خلاصه همراه با ذكر مثال، بيان شده است.
    3. در این کتاب سعى شده، مباحث اتفاقى بيان و از مواردى كه مورداختلاف است همچون حادث و قديم بودن قرآن، پرهيز شود.
    4. برخى از واژه‌ها كه نيازمند به توضيح بيشترى مى‌باشند در پاورقى توضيحاتى دربارۀ آنها ارائه شده است.
    5. در پایان کتاب، كليۀ مباحث مطرح شده به صورت جزئى فهرست‌بندى شده و با عنوان فهرست موضوعى آمده است تا مراجعه كنندگان به راحتى بتوانند به موضوعات مطرح شده در کتاب دسترسى پيدا كنند.
    6. مطالب به صورت مرتب بيان شده و داراى سير منطقى مى‌باشند.

    اشكالات

    1. در این کتاب از منابع اولیه كمتر استفاده شده است و منابع استفاده شده بيشتر از کتاب‌هاى معاصرين مى‌باشد.
    2. لازم بود پيرامون «نسخ» نيز -همانگونه كه دربارۀ محكم و متشابه بحث شده است- در فصل جداگانه‌ای بحث شود.

    نسخه شناسى

    کتاب یک جلد، متن آن فارسی و داراى 223 صفحه مى‌باشد و توسط سازمان مطالعه و تدوین كتب علوم انسانى دانشگاه‌ها (سَمْت) و بنيادپژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى سال 1379ش در پنج هزار نسخه منتشر گردیده است.

    پانويس