الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' | کتابخانۀ دیجیتال نور =' به '| کتابخانۀ دیجیتال نور =') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'صحاح (ابهام زدایی)' به 'صحاح (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
[[عطار، احمد عبدالغفور]] (محقق) | [[عطار، احمد عبدالغفور]] (محقق) | ||
[[جوهری، اسماعیل بن حماد]] ( | [[جوهری، اسماعیل بن حماد]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6620 /ج9ص3 1368 | | کد کنگره =PJ 6620 /ج9ص3 1368 | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
جوهری، اسماعیل بن حماد، - 393ق. الصحاح اللغه - نقد و تفسیر | جوهری، اسماعیل بن حماد، - 393ق. الصحاح اللغه - نقد و تفسیر | ||
زبان عربی - | زبان عربی - واژه‌نامه نویسی | ||
زبان عربی - | زبان عربی - واژه‌نامه‌ها | ||
واژه‌نامه نویسان عربی - کشورهای عربی | |||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دار العلم للملايين | دار العلم للملايين | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| چاپ =3 | | چاپ =3 | ||
| تعداد جلد =6 | | تعداد جلد =6 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11813 | ||
| کتابخوان همراه نور =11813 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|صحاح (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربية)''' اثر [[جوهری، اسماعیل بن حماد|اسماعيل بن حماد جوهرى فارابى]]، از مهم‌ترين معاجم زبان عربى كه در شش جلد منتشر شده است. مؤلف، كتابش را به ابومنصور عبدالرحيم بن محمد بيشكى تقديم كرده است.كتاب در شش جلد منتشر شده است. | '''الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربية)''' اثر [[جوهری، اسماعیل بن حماد|اسماعيل بن حماد جوهرى فارابى]]، از مهم‌ترين معاجم زبان عربى كه در شش جلد منتشر شده است. مؤلف، كتابش را به ابومنصور عبدالرحيم بن محمد بيشكى تقديم كرده است.كتاب در شش جلد منتشر شده است. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
در ابتداى اثر چند مقدمه به قلم محقق كتاب[[عطار، احمد عبدالغفور|احمد عبدالغفور عطار]] و عباس محمود العقاد آمده است. مؤلف، مبدع سبک | در ابتداى اثر چند مقدمه به قلم محقق كتاب[[عطار، احمد عبدالغفور|احمد عبدالغفور عطار]] و عباس محمود العقاد آمده است. مؤلف، مبدع سبک جديدى در تدوين معاجم لغت مى‌باشد بدين‌صورت كه معجم، برابر تعداد حروف الفباء، به 28 باب تقسيم شده و هر باب حاوى كلماتى است كه لام الفعل آنها همان حرف است؛ آن‌گاه در هر باب به تعداد حروف هجا، بر مبناى فاء الفعل، فصول ذكر شده‌اند و هر فصل نشان دهنده كلماتى است كه در ذيل آن باب، فاء الفعلشان همان حرف خواهد بود و در چينش كلمات ذيل هر فصل، محوريت با عين الفعل مى‌باشد و آن نيز به ترتيب حروف الفبا از آغاز تا پایان خواهد بود بدين ترتيب كلمات رباعى و خماسى بعد از ثلاثى قرار مى‌گیرند. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۷: | ||
در ساير مجلدات كتاب نيز به‌ترتيب واژگان تعدادى از حروف ذكر شده است. | در ساير مجلدات كتاب نيز به‌ترتيب واژگان تعدادى از حروف ذكر شده است. | ||
نویسنده در كتاب خود به طور فراوان به اشعار شعراى عرب، اقوال پيامبر(ص) و صحابه، و همچنين به اقوال بسيارى از علماى نحو و لغت استناد كرده است. | |||
ذكر اين نكته نيز لازم است كه با مراجعه به كتاب مى‌توان سختى استفاده از اين كتاب را دريافت و مى‌توان گفت كار او با همه ظرافت و دقتش داراى يك پيچيدگى خاص مى‌باشد. | ذكر اين نكته نيز لازم است كه با مراجعه به كتاب مى‌توان سختى استفاده از اين كتاب را دريافت و مى‌توان گفت كار او با همه ظرافت و دقتش داراى يك پيچيدگى خاص مى‌باشد. | ||
[[سيوطى]] اين كتاب را دقيق‌ترين كتاب عرب مى‌داند؛ لذا مورد اهتمام زياد واقع شده است و عده‌اى از علماء لغت آن را تلخيص كرده‌اند. آثارى مانند «مختار الصحاح» و «نجد الفلاح» از آن جلمه‌اند. همچنين اين معجم بارها تصحيح و چاپ شده است. در سال 1974م فردى به نام نديم مرعشلى و اسامه مرعشلى ترتيب كتاب را از سبک | [[سيوطى]] اين كتاب را دقيق‌ترين كتاب عرب مى‌داند؛ لذا مورد اهتمام زياد واقع شده است و عده‌اى از علماء لغت آن را تلخيص كرده‌اند. آثارى مانند «مختار الصحاح» و «نجد الفلاح» از آن جلمه‌اند. همچنين اين معجم بارها تصحيح و چاپ شده است. در سال 1974م فردى به نام نديم مرعشلى و اسامه مرعشلى ترتيب كتاب را از سبک اصلى خود خارج كرده و به شيوه الفبائى و با توجه به ريشه اصلى كلمه (و ترتيب فاء الفعل، عين الفعل و سپس لام الفعل كلمه تغيير دادند) همچنين شروح و شواهد و مباحث اضافى را حذف كردند تا با اين كار يكى از بهترين منابع زبان عرب را در بهترين سطح، به مخاطبين عرضه كنند. | ||
بعضى از علماى لغت مانند فيروز آبادى در «[[القاموس المحيط]]» و خليل بن ايبك [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] در كتابى به نام «نفوذ السهم فيما وقع للجوهرى في الوهم» به جوهرى تاخته و او را متهم به غلطگويى كرده‌اند. البته بعضى منشأ اغلاط موجود در «صحاح» را اين مى‌دانند كه جوهرى خود نتوانست «صحاح» را قبل از مرگش كامل كند و فقط تا باب ضاد كامل كرده بود كه به بيمارى وسوسه مبتلا شد و خود را از بام مسجد جامع نيشابور به پايين انداخت و بقيه كار كتاب را كه تنظيم دست نوشته‌هاى جوهرى بود شاگردش ابواسحاق | بعضى از علماى لغت مانند فيروز آبادى در «[[القاموس المحيط]]» و خليل بن ايبك [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] در كتابى به نام «نفوذ السهم فيما وقع للجوهرى في الوهم» به جوهرى تاخته و او را متهم به غلطگويى كرده‌اند. البته بعضى منشأ اغلاط موجود در «صحاح» را اين مى‌دانند كه جوهرى خود نتوانست «صحاح» را قبل از مرگش كامل كند و فقط تا باب ضاد كامل كرده بود كه به بيمارى وسوسه مبتلا شد و خود را از بام مسجد جامع نيشابور به پايين انداخت و بقيه كار كتاب را كه تنظيم دست نوشته‌هاى جوهرى بود شاگردش ابواسحاق ابراهیم بن صالح وراق ادامه داد و در چند موضع غلطهاى فاحشى مرتكب شده است. | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | مقدمه و متن كتاب | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۶
| الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عطار، احمد عبدالغفور (محقق) جوهری، اسماعیل بن حماد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | مقدم الصحاح
تاج اللغه و صحاح العربیه صحاح اللغه |
| ناشر | دار العلم للملايين |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1404 ق یا 1984 م |
| چاپ | 3 |
| موضوع | جوهری، اسماعیل بن حماد، - 393ق. الصحاح اللغه - نقد و تفسیر
زبان عربی - واژه‌نامه نویسی زبان عربی - واژه‌نامه‌ها واژه‌نامه نویسان عربی - کشورهای عربی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 6 |
| کد کنگره | PJ 6620 /ج9ص3 1368 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربية) اثر اسماعيل بن حماد جوهرى فارابى، از مهم‌ترين معاجم زبان عربى كه در شش جلد منتشر شده است. مؤلف، كتابش را به ابومنصور عبدالرحيم بن محمد بيشكى تقديم كرده است.كتاب در شش جلد منتشر شده است.
ساختار
در ابتداى اثر چند مقدمه به قلم محقق كتاب‌احمد عبدالغفور عطار و عباس محمود العقاد آمده است. مؤلف، مبدع سبک جديدى در تدوين معاجم لغت مى‌باشد بدين‌صورت كه معجم، برابر تعداد حروف الفباء، به 28 باب تقسيم شده و هر باب حاوى كلماتى است كه لام الفعل آنها همان حرف است؛ آن‌گاه در هر باب به تعداد حروف هجا، بر مبناى فاء الفعل، فصول ذكر شده‌اند و هر فصل نشان دهنده كلماتى است كه در ذيل آن باب، فاء الفعلشان همان حرف خواهد بود و در چينش كلمات ذيل هر فصل، محوريت با عين الفعل مى‌باشد و آن نيز به ترتيب حروف الفبا از آغاز تا پایان خواهد بود بدين ترتيب كلمات رباعى و خماسى بعد از ثلاثى قرار مى‌گیرند.
گزارش محتوا
مقدمه مفصلى در ابتداى كتاب به قلم عباس محمود العقاد نوشته شده است كه حاوى مطالب ارزشمندى درباره تاريخچه علم لغت، منابع آن، مكاتب علم لغت و نيز اطلاعات مفيدى درباره كتاب صحاح جوهرى است.
جلد اول حاوى ترجمه لغاتى است كه لام الفعل آنها الف، باء، تاء، ثاء، جيم، حاء و خاء است.
در ساير مجلدات كتاب نيز به‌ترتيب واژگان تعدادى از حروف ذكر شده است.
نویسنده در كتاب خود به طور فراوان به اشعار شعراى عرب، اقوال پيامبر(ص) و صحابه، و همچنين به اقوال بسيارى از علماى نحو و لغت استناد كرده است.
ذكر اين نكته نيز لازم است كه با مراجعه به كتاب مى‌توان سختى استفاده از اين كتاب را دريافت و مى‌توان گفت كار او با همه ظرافت و دقتش داراى يك پيچيدگى خاص مى‌باشد.
سيوطى اين كتاب را دقيق‌ترين كتاب عرب مى‌داند؛ لذا مورد اهتمام زياد واقع شده است و عده‌اى از علماء لغت آن را تلخيص كرده‌اند. آثارى مانند «مختار الصحاح» و «نجد الفلاح» از آن جلمه‌اند. همچنين اين معجم بارها تصحيح و چاپ شده است. در سال 1974م فردى به نام نديم مرعشلى و اسامه مرعشلى ترتيب كتاب را از سبک اصلى خود خارج كرده و به شيوه الفبائى و با توجه به ريشه اصلى كلمه (و ترتيب فاء الفعل، عين الفعل و سپس لام الفعل كلمه تغيير دادند) همچنين شروح و شواهد و مباحث اضافى را حذف كردند تا با اين كار يكى از بهترين منابع زبان عرب را در بهترين سطح، به مخاطبين عرضه كنند.
بعضى از علماى لغت مانند فيروز آبادى در «القاموس المحيط» و خليل بن ايبك صفدى در كتابى به نام «نفوذ السهم فيما وقع للجوهرى في الوهم» به جوهرى تاخته و او را متهم به غلطگويى كرده‌اند. البته بعضى منشأ اغلاط موجود در «صحاح» را اين مى‌دانند كه جوهرى خود نتوانست «صحاح» را قبل از مرگش كامل كند و فقط تا باب ضاد كامل كرده بود كه به بيمارى وسوسه مبتلا شد و خود را از بام مسجد جامع نيشابور به پايين انداخت و بقيه كار كتاب را كه تنظيم دست نوشته‌هاى جوهرى بود شاگردش ابواسحاق ابراهیم بن صالح وراق ادامه داد و در چند موضع غلطهاى فاحشى مرتكب شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب