صفوة الصفا: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴
جز
جایگزینی متن - 'صفوة (ابهام زدایی)' به 'صفوة (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'ت‎د' به 'ت‌د')
جز (جایگزینی متن - 'صفوة (ابهام زدایی)' به 'صفوة (ابهام‌زدایی)')
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:


| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[ابن‌بزاز، توکل بن اسماعيل]] (نويسنده)
[[ابن بزاز، توکل بن اسماعیل]] (نويسنده)


[[طباطبايي مجد، غلامرضا]] (مصحح)
[[طباطبايي مجد، غلامرضا]] (مصحح)
خط ۲۷: خط ۲۷:
| شابک =964-6339-13-1  
| شابک =964-6339-13-1  
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =39063
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10988
| کتابخوان همراه نور =10988
| کتابخوان همراه نور =10988
| کد پدیدآور =03773
| کد پدیدآور =03773
خط ۳۳: خط ۳۳:
| پیش از =
| پیش از =
}}  
}}  
{{کاربردهای دیگر| صفوة (ابهام‌زدایی)}}


'''صفوة الصفا''' یا «أسس المواهب السنية في مناقب الصفوية»، نوشته [[ابن بزاز، توکل بن اسماعیل|درویش توکلی بن اسماعیل بن حاجی محمد]] مشهور به [[ابن بزاز، توکل بن اسماعیل|ابن بزاز اردبیلی]] (متوفی 759ق)، یکی از معتبرترین کتاب‌ها درباره تصوف؛ و گران‎قدرترین منبع درباره حالات و کرامات و مناقب و مقامات شیخ صفی‌الدین اسحق اردبیلی، جد پنجم شاه اسماعیل، بنیان‌گذار سلسله صفوی است. این اثر با مقدمه و تصحیح [[طباطبایی مجد، غلامرضا|غلامرضا طباطبایی مجد]] منتشر شده است.
'''صفوة الصفا''' یا «أسس المواهب السنية في مناقب الصفوية»، نوشته [[ابن بزاز، توکل بن اسماعیل|درویش توکلی بن اسماعیل بن حاجی محمد]] مشهور به [[ابن بزاز، توکل بن اسماعیل|ابن بزاز اردبیلی]] (متوفی 759ق)، یکی از معتبرترین کتاب‌ها درباره تصوف؛ و گران‎قدرترین منبع درباره حالات و کرامات و مناقب و مقامات شیخ صفی‌الدین اسحق اردبیلی، جد پنجم شاه اسماعیل، بنیان‌گذار سلسله صفوی است. این اثر با مقدمه و تصحیح [[طباطبایی مجد، غلامرضا|غلامرضا طباطبایی مجد]] منتشر شده است.
خط ۵۱: خط ۵۲:
# و بالاخره ارزش این کار در‎ جنبه‎ تاریخ زبان و سبک‎شناسی‎ است، چون هریک مرحله مهمی از تحول فارسی بعد از اسلام‎ را نشان می‌دهند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/53 ر.ک: همان]</ref>.
# و بالاخره ارزش این کار در‎ جنبه‎ تاریخ زبان و سبک‎شناسی‎ است، چون هریک مرحله مهمی از تحول فارسی بعد از اسلام‎ را نشان می‌دهند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/53 ر.ک: همان]</ref>.


مصحح در مقدمه کتاب راجع به نحوه تصحیح بحث کرده و مخصوصاًً مسئله مهم تحریف‎ در‎ صفوة‎ الصفا را بیشتر حلاجی‎ نموده است. چون میان محققان در‎ صحت‎‎ انتساب‎ صفوة الصفا و یا دست‎کم در مورد نسبت شیخ صفی و اینکه‎ سید بوده است‎ یا‎ نه؟ و آیا‎ سید حسینی بوده یا حسنی؟ اختلاف‎نظر وجود دارد و برخی به‌کلی منکر نسبت سیادت صفی‌الدین شده‌اند <ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/53 ر.ک: همان]</ref>.
مصحح در مقدمه کتاب راجع به نحوه تصحیح بحث کرده و مخصوصاًً مسئله مهم تحریف‎ در‎ صفوة‎ الصفا را بیشتر حلاجی‎ نموده است. چون میان محققان در‎ صحت‎‎ انتساب‎ صفوة الصفا و یا دست‎کم در مورد نسبت شیخ صفی و اینکه‎ سید بوده است‎ یا‎ نه؟ و آیا‎ سید حسینی بوده یا حسنی؟ اختلاف‎نظر وجود دارد و برخی به‌کلی منکر نسبت سیادت صفی‌الدین شده‌اند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/53 ر.ک: همان]</ref>.
مؤلف در فصل سوم باب یازدهم کتابش که اختصاص به ذکر بعضی از خلفا و مریدان شیخ صفی‌الدین دارد، ضمن مقایسه کثرت هواداران شیخ نسبت به لشکر امیرچوپان، از قول امیرچوپان خطاب به شیخ صفی می‌نویسد: «... از آب آمویه تا حدود مصر و از سواحل هرموز تا باب الابواب –که اقصی حدود این مملکت است و من گردیده‌ام- هرجا و نواحی و اطراف که رسیده‌ام مریدان شیخ را دیده‌ام که به این حلیه و زیّ شیخ متحلی و متزین‌اند و آوازه ذکر در اطراف انداخته‌اند»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/5 ر.ک: مقدمه مصحح، ص5]</ref>.
مؤلف در فصل سوم باب یازدهم کتابش که اختصاص به ذکر بعضی از خلفا و مریدان شیخ صفی‌الدین دارد، ضمن مقایسه کثرت هواداران شیخ نسبت به لشکر امیرچوپان، از قول امیرچوپان خطاب به شیخ صفی می‌نویسد: «... از آب آمویه تا حدود مصر و از سواحل هرموز تا باب الابواب –که اقصی حدود این مملکت است و من گردیده‌ام- هرجا و نواحی و اطراف که رسیده‌ام مریدان شیخ را دیده‌ام که به این حلیه و زیّ شیخ متحلی و متزین‌اند و آوازه ذکر در اطراف انداخته‌اند»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/5 ر.ک: مقدمه مصحح، ص5]</ref>.
خط ۸۳: خط ۸۴:
درباره ذکر خفی و ذکر جلی نیز که موردبحث طرق مختلف صوفیانه بوده، کلام ‎جامعی دارد‎: در مراحل اول سلوک که بیماری نفسانی شدید و وابستگی جسمانی قوی است، ذکر جلی‎ خوب است‎، وقتی سالک به دل نزدیک‎تر شد با ذکر خفی تربیت می‌شود.
درباره ذکر خفی و ذکر جلی نیز که موردبحث طرق مختلف صوفیانه بوده، کلام ‎جامعی دارد‎: در مراحل اول سلوک که بیماری نفسانی شدید و وابستگی جسمانی قوی است، ذکر جلی‎ خوب است‎، وقتی سالک به دل نزدیک‎تر شد با ذکر خفی تربیت می‌شود.


غیاث‎الدین وزیر از شیخ صفی می‌پرسد که درباره ذکر لا اله ‎الا الله به روش‎«چهارضربی» نظرش چیست؟! شیخ می‌گوید: «کلمه لا اله الا الله به اخلاص باید گفتن».
غیاث‌الدین وزیر از شیخ صفی می‌پرسد که درباره ذکر لا اله ‎الا الله به روش‎«چهارضربی» نظرش چیست؟! شیخ می‌گوید: «کلمه لا اله الا الله به اخلاص باید گفتن».


مشاجرات کلامی و لفاظی موردتوجه صفی‌الدین نبود. عالمی از شیخ سؤال کرد که حق‎تعالی را بر زنا که بر بنده‌ای صادر شود، رضا هست؟ شیخ فرمود: نه. آن عالم گفت: پس‎ قدرت و حرکت و تمکّن چرا می‌دهد؟ شیخ فرمود: حرکت‌دهنده و خالق آن حرکت اوست «وَ اللَّهُ خَلَقَکُمْ وَ مَا تَعْمَلُونَ» ﴿الصافات‏، 96﴾، اما عامل، من و توأیم: «جزاء بما کانوا یعملون»؛ چرا آن حرکت به حلال خرج نکند تا از او فرزندی در وجود آید که منفعت مسلمانان باشد؟ می‌بینید که مطلب را خیلی کوتاه و درست تمام کرده، بدون آنکه وارد بحث‎هایی بی‌نتیجه شبهه‌انگیز شود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/56 ر.ک: همان]</ref>.
مشاجرات کلامی و لفاظی موردتوجه صفی‌الدین نبود. عالمی از شیخ سؤال کرد که حق‎تعالی را بر زنا که بر بنده‌ای صادر شود، رضا هست؟ شیخ فرمود: نه. آن عالم گفت: پس‎ قدرت و حرکت و تمکّن چرا می‌دهد؟ شیخ فرمود: حرکت‌دهنده و خالق آن حرکت اوست «وَ اللَّهُ خَلَقَکُمْ وَ مَا تَعْمَلُونَ» ﴿الصافات‏، 96﴾، اما عامل، من و توأیم: «جزاء بما کانوا یعملون»؛ چرا آن حرکت به حلال خرج نکند تا از او فرزندی در وجود آید که منفعت مسلمانان باشد؟ می‌بینید که مطلب را خیلی کوتاه و درست تمام کرده، بدون آنکه وارد بحث‎هایی بی‌نتیجه شبهه‌انگیز شود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/56 ر.ک: همان]</ref>.
خط ۹۹: خط ۱۰۰:
#[[:noormags:77424|ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، «وصفی از صفوة الصفا»، پایگاه مجلات تخصصی نور: آینه پژوهش، آذر و دی 1374، شماره 35، صفحه 53 تا 56]].
#[[:noormags:77424|ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، «وصفی از صفوة الصفا»، پایگاه مجلات تخصصی نور: آینه پژوهش، آذر و دی 1374، شماره 35، صفحه 53 تا 56]].


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[صفوة الصفا (نسخه خطی)]]
 
[[تصوف الشيعة: نظرة الی حياة السيد حيدر الآملي و عقايده]]
 
[[مفتاح الهداية و مصباح العناية (سیرت‌نامه سید امین‌الدین بلیانی)]]
 
[[تحفة أهل العرفان]]
 
[[مقامات ژنده‌پیل]]
 
[[تذکره خواجه محمد بن صدیق کججانی]]
 
[[مهدویت و ختم ولایت در عرفان اسلامی (نقدی بر نظرات ابن عربی)]]
 
[[القول المتين في تشيع الشيخ الأكبر محي‌الدين ابن العربي]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]