شرح منازل السائرين (التلمسانى): تفاوت میان نسخه‌ها

شرح عفيف‌الدين سليمان التلمساني علي منازل السائرین

[[تلمسانی، سلیمان بن علی]] (شارح)

عرفان - متون قدیمی تا قرن 14

'''شرح منازل السائرين (التلمسانى)''' كه نام آن بر روى جلد كتاب بدين صورت ثبت شده است: «شرح عفيف‌الدين سليمان التلمسانى على منازل السائرين»، تأليف [[تلمسانی، سلیمان بن علی|ابوالربيع، عفيف‌الدين، سليمان بن على بن عبدالله بن على بن ياسين عابدى تلمسانى]]، به زبان عربى است.

شرح منازل السائرين تلمسانى، به لحاظ قدمت تاريخى كه دارد و تقريبا اولين شرح محسوب مى‌شود، داراى ويژگى‌هايى است كه منحصربه‌فرد است و در ساير شروح وجود ندارد. پاره‌اى از آن ويژگى‌ها عبارتند از:

#شارح علامه، در شرح منازل و مقامات سلوك، هر جا با ماتن اختلاف ديدگاه دارد، اجتهاد مى‌كند و نظرات خويش را ابراز مى‌نمايد، فلذا شرح او شرح تقليدى نيست، بلكه مشحون از تحقيقات و ابتكارات است كه به‌عنوان نمونه، به برخى از آنها اشاره مى‌نماييم:

#:و چون بيشتر مردم از حق محجوبند و به دنيا و خلق توجه دارند، دل‌هايشان به به مكاشفه صورت‌هاى باطنى و اخبار غيبى اهل رياضت متمايل مى‌شود و آنان را بزرگ مى‌شمارند و اهل الله و خواص مى‌پندارند و از اهل معرفت، روى‌گردان مى‌شوند؛ حتى آنان را به جهل و بى‌معرفتى متهم مى‌سازند و مى‌گويند: اگر اينان اهل الله هستند، چرا از احوال ما و مخلوقات خبر نمى‌دهند؛ درحالى‌كه ديده دل آنان كور است و نمى‌دانند كه خدا اينان را از ملاحظه خلق دور داشته و به خود اختصاص داده و از ماسوى‌الله منصرف كرده است؛ وگرنه، ما ديده‌ايم كه اهل حق هرگاه، كمترين توجهى به كشف صور باطنى و اخبار غيبى بكنند، چيزهايى مشاهده مى‌كنند كه اهل رياضت هرگز قادر به مشاهده آن‌ها نخواهند بود.

#:ب) در باب سكينه، صفحه 375 مى‌فرمايد: هرگاه، سكينه بر دل ولى تجلى كرد، شطح فاحش از او سرنمى‌زند؛ شطح فاحش، مانند دعوى «انا الحق» و «سبحان ما اعظم شأنى» كه اولى از [[حلاج، حسین بن منصور|حلاج]] و دومى از ابويزيد بسطامى سرزده است، اما سيد طايفه، جنيد بغدادى(رحمةالله‌عليه)، چون داراى اين سكينه بود هرگز شطح فاحشى از او سرنزد، بلكه حقيقت را در حجاب علم مى‌پوشاند و در اين جهت، شبلى، كمتر از او بود.

نسخه حاضر، توسط محقق عبدالحفيظ منصور، رئيس مركز تحقيقات اقتصادى و اجتماعى تونس، در سال 1988م، تحقيق شده و داراى مقدمه‌اى تحقيقى در تصوف و طريق صوفى و شرح حال [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبدالله انصارى]] و عفيف‌الدين تلمسانى است و در آخر نسخه، فهرست آيات قرآنى، فهرست احاديث، فهرست ابيات و اشعار، فهرست كتاب‌ها، فهرست اماكن، فهرست اعلام، فهرست مصادر و مراجع و فهرست موضوعات وجود دارد و در پاورقى‌ها، آدرس دقيق آيات و برخى توضيحات و ارجاعات آمده است.

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]

[[رده:تصوف و عرفان]]

[[رده:آثار کلی تصوف و عرفان]]