۱۱۸٬۶۸۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'شرح نهجالبلاغه (ابهام زدایی)' به 'شرح نهجالبلاغه (ابهامزدایی)') |
||
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| کد کنگره =BP 38/02 /م6ف9 | | کد کنگره =BP 38/02 /م6ف9 | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبهها | ||
علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامهها | ||
علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار | علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| چاپ =3 | | چاپ =3 | ||
| تعداد جلد =4 | | تعداد جلد =4 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =03488 | ||
| کتابخوان همراه نور =03488 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|شرح نهجالبلاغه (ابهامزدایی)}} | |||
'''في ظلال نهجالبلاغة'''، تألیف [[مغنیه، محمدجواد|محمدجواد مغنيه]]، به زبان عربى شرح كتاب شريف نهجالبلاغه است. | '''في ظلال نهجالبلاغة'''، تألیف [[مغنیه، محمدجواد|محمدجواد مغنيه]]، به زبان عربى شرح كتاب شريف نهجالبلاغه است. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۷: | ||
مؤلف درباره چگونگى اين شرح در مقدمه خود چنين مىنويسد: «تفاوت ميان هر كتابى با كتاب ديگر در هر علمى از علوم همان تفاوت ميان هر مؤلف با مؤلف ديگر است؛ چرا كه شيوه هر كس برخاسته از شخصيت اوست و بنابراین هر گاه دو نفر در موضوعى واحد بنويسند يا متن واحد را شرح دهند، هر كدام از آنها از ديدگاه خود بدان موضوع يا كتاب خواهد پرداخت و از زاويه گرايشها و تمايل خود بدان خواهد نگريست. | مؤلف درباره چگونگى اين شرح در مقدمه خود چنين مىنويسد: «تفاوت ميان هر كتابى با كتاب ديگر در هر علمى از علوم همان تفاوت ميان هر مؤلف با مؤلف ديگر است؛ چرا كه شيوه هر كس برخاسته از شخصيت اوست و بنابراین هر گاه دو نفر در موضوعى واحد بنويسند يا متن واحد را شرح دهند، هر كدام از آنها از ديدگاه خود بدان موضوع يا كتاب خواهد پرداخت و از زاويه گرايشها و تمايل خود بدان خواهد نگريست. | ||
از همين جاست كه بر [[شرح نهجالبلاغة (ابن ابيالحديد)|شرح ابن ابىالحديد]] جنبههاى تاريخ و ادب غلبه دارد، بر شرح [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم بحرانى]] علم كلام، همراه با اندكى از ذوق صوفيانه چيرگى دارد و شرح خويى تكرار همان گفتههاى [[ابن میثم، میثم بن علی| | از همين جاست كه بر [[شرح نهجالبلاغة (ابن ابيالحديد)|شرح ابن ابىالحديد]] جنبههاى تاريخ و ادب غلبه دارد، بر شرح [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم بحرانى]] علم كلام، همراه با اندكى از ذوق صوفيانه چيرگى دارد و شرح خويى تكرار همان گفتههاى [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم]] همراه با پارهاى اضافاتِ برگرفته از روايات و احاديث است.» | ||
مغنيه در ادامه، نوع نگرش خود را در شرح نهجالبلاغه چنين گزارش مىكند: «از آنجا كه اعتقاد دارم و بر اين باورم كه دين اسلام تنها براى خير و سعادت بشر تشريع شده و از همين روى دانشهاى سودمند را فضيلت و فريضه مىداند و كار و تلاش براى رسيدن به زندگى بهتر را عبادت و جهاد مىشمرد، اين اعتقاد مرا بر آن داشته است كه نهجالبلاغه را شرح كنم و يك يك واژهها و جملههاى آن را از اين نگرگاه تفسير كنم، البته اگر كه ظاهر عبارت چنين تفسيرى را برتابد يا بدان اشارهاى داشته باشد. اما معنى اين سخن آن نيست كه هيچ از دانش كهن گذشتگان در اين حوزه بهره نجستهام و همه ميراث فرهنگى گذشته را رد كرده و پشت سر نهادهام. چگونه مىتوانم چنين كنم، در حالى كه اگر اين مىكردم، كتابى كه حاصل مىآمد يا شرحى براى چيزى جز نهجالبلاغه بود يا اساساً شرح نبود و كارى كرده بودم كه هيچ آهنگ آن نداشتهام! از اين گذشته، آيا مىتوانم واژهها را به چيزى جز آنچه از آنها به ذهن تبادر مىكند و جز آنچه در واژهنامهها آمده است، تفسير كنم يا رخدادهاى تاريخ را عوض كنم و يا سياقى را كه همه در فهم آن با همديگر وحدت نظر دارند ناديده انگارم؟ | مغنيه در ادامه، نوع نگرش خود را در شرح نهجالبلاغه چنين گزارش مىكند: «از آنجا كه اعتقاد دارم و بر اين باورم كه دين اسلام تنها براى خير و سعادت بشر تشريع شده و از همين روى دانشهاى سودمند را فضيلت و فريضه مىداند و كار و تلاش براى رسيدن به زندگى بهتر را عبادت و جهاد مىشمرد، اين اعتقاد مرا بر آن داشته است كه نهجالبلاغه را شرح كنم و يك يك واژهها و جملههاى آن را از اين نگرگاه تفسير كنم، البته اگر كه ظاهر عبارت چنين تفسيرى را برتابد يا بدان اشارهاى داشته باشد. اما معنى اين سخن آن نيست كه هيچ از دانش كهن گذشتگان در اين حوزه بهره نجستهام و همه ميراث فرهنگى گذشته را رد كرده و پشت سر نهادهام. چگونه مىتوانم چنين كنم، در حالى كه اگر اين مىكردم، كتابى كه حاصل مىآمد يا شرحى براى چيزى جز نهجالبلاغه بود يا اساساً شرح نبود و كارى كرده بودم كه هيچ آهنگ آن نداشتهام! از اين گذشته، آيا مىتوانم واژهها را به چيزى جز آنچه از آنها به ذهن تبادر مىكند و جز آنچه در واژهنامهها آمده است، تفسير كنم يا رخدادهاى تاريخ را عوض كنم و يا سياقى را كه همه در فهم آن با همديگر وحدت نظر دارند ناديده انگارم؟ | ||
خط ۶۹: | خط ۷۰: | ||
#:«متوجّه شدهام كسانى كه تنها كارشان منبر است به واسطه ثمرات و همچنين سحر بيان و عطرى كه در نهجالبلاغه و خطبههاى آن است به فراوانى بدين كتاب مراجعه مىكنند. به همين دليل كوشيدم هر چند به مقدارى اندك بدين گروه كمك كنم، باشد كه منبرهايشان پربارتر و مفيدتر شود... بدين ترتيب هر گاه در سخنى از سخنان امام مضمونى يافتم كه به گمان خودم در شنونده تأثيرى ويژه به جاى مىگذارد آن را با عنوان «للمنبر» بيان كردم تا هر كس در پى چنين مضمونهاى فشردهاى است با مراجعه به فهرست يا با ورق زدن كتاب بسادگى بتواند به آنها دست بيابد.» اولين نمونه للمنبر در ذيل خطبه بيستم به چشم مىخورد كه عنوانش «للمنبرالدنيا جنازه» است. | #:«متوجّه شدهام كسانى كه تنها كارشان منبر است به واسطه ثمرات و همچنين سحر بيان و عطرى كه در نهجالبلاغه و خطبههاى آن است به فراوانى بدين كتاب مراجعه مىكنند. به همين دليل كوشيدم هر چند به مقدارى اندك بدين گروه كمك كنم، باشد كه منبرهايشان پربارتر و مفيدتر شود... بدين ترتيب هر گاه در سخنى از سخنان امام مضمونى يافتم كه به گمان خودم در شنونده تأثيرى ويژه به جاى مىگذارد آن را با عنوان «للمنبر» بيان كردم تا هر كس در پى چنين مضمونهاى فشردهاى است با مراجعه به فهرست يا با ورق زدن كتاب بسادگى بتواند به آنها دست بيابد.» اولين نمونه للمنبر در ذيل خطبه بيستم به چشم مىخورد كه عنوانش «للمنبرالدنيا جنازه» است. | ||
#مؤلف گاه كه شرح عبارتى را مفيد و داراى ثمره علمى نمىداند، از آن خوددارى مىكند، چنانكه در ذيل بخش مربوط به فرشتگان در خطبه يكم نهجالبلاغه تنها با گشودن عنوان «مشكل و شائك» (يك معضل و يك دشوارى) در حدود يك صفحه گزارش در اين باره كه در مورد فرشتگان بحثهايى ميان قدما رايج بوده است به دست مىدهد و با اشاره به ناكارآمدى آگاهىهاى گذشتگان و ناتوانى ما در اين زمينه و با اعتراف به اين كه حقيقت فرشتگان به كلّى بر ما پوشيده است، مىنويسد: | #مؤلف گاه كه شرح عبارتى را مفيد و داراى ثمره علمى نمىداند، از آن خوددارى مىكند، چنانكه در ذيل بخش مربوط به فرشتگان در خطبه يكم نهجالبلاغه تنها با گشودن عنوان «مشكل و شائك» (يك معضل و يك دشوارى) در حدود يك صفحه گزارش در اين باره كه در مورد فرشتگان بحثهايى ميان قدما رايج بوده است به دست مىدهد و با اشاره به ناكارآمدى آگاهىهاى گذشتگان و ناتوانى ما در اين زمينه و با اعتراف به اين كه حقيقت فرشتگان به كلّى بر ما پوشيده است، مىنويسد: | ||
#:«بهتر است آنچه را در توانمان نيست | #:«بهتر است آنچه را در توانمان نيست واگذاریم و به آنچه در حدود توان ماست بپردازيم». | ||
#مؤلّف در تقسيم خطبهها و نامههاى بزرگ به چند قسمت، برخلاف شيوه معمول درباره قرآن كريم كه - سجع و توازن آهنگ يكى از معيارهاى بخشبندى يك سوره است، - سجع و تناسب وزن را معيار تقسيم قرار نمىدهد و بيشتر به وحدت موضوع توجه دارد. | #مؤلّف در تقسيم خطبهها و نامههاى بزرگ به چند قسمت، برخلاف شيوه معمول درباره قرآن كريم كه - سجع و توازن آهنگ يكى از معيارهاى بخشبندى يك سوره است، - سجع و تناسب وزن را معيار تقسيم قرار نمىدهد و بيشتر به وحدت موضوع توجه دارد. | ||
#:ديگر شارحان نهجالبلاغه نيز عموماً در قسمتبندى خطبهها و نامهها به همين ملاك توجه داشتهاند. | #:ديگر شارحان نهجالبلاغه نيز عموماً در قسمتبندى خطبهها و نامهها به همين ملاك توجه داشتهاند. | ||
#:مؤلّف بدين سان شرحى آسان و در عين حال كارآمد براى نهجالبلاغه در اختيار مىگذارد. | #:مؤلّف بدين سان شرحى آسان و در عين حال كارآمد براى نهجالبلاغه در اختيار مىگذارد. | ||
{{نهجالبلاغه}} | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[في ظلال نهجالبلاغه (حکمتها)]] | |||
[[در سايهسار نهجالبلاغه]] | [[در سايهسار نهجالبلاغه]] | ||
خط ۸۵: | خط ۹۲: | ||
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | ||
[[رده:حالات فردی]] | [[رده:حالات فردی]] | ||
[[رده:علی | [[رده:امام علی(ع)]] | ||