اختيار مصباح السالكين (شرح نهج‌البلاغة الوسيط): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'اختيار مصباح السالكين' به 'اختيار مصباح السالكين (شرح نهج‌البلاغة الوسيط)')
    جز (جایگزینی متن - 'شرح نهج‌البلاغه (ابهام‌ زدایی)' به 'شرح نهج‌البلاغه (ابهام‌‌زدایی)')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۲: خط ۲:
    | تصویر =NUR03401J1.jpg
    | تصویر =NUR03401J1.jpg
    | عنوان =اختیار مصباح السالکین
    | عنوان =اختیار مصباح السالکین
    | عنوان‌های دیگر =نهج‌البلاغة. شرح
    | عنوان‌های دیگر =نهج‌البلاغه. شرح


    شرح نهج‌البلاغة الوسیط
    شرح نهج‌البلاغه الوسیط


    من کلام مولانا امیرالمؤمنین
    من کلام مولانا امیرالمؤمنین
    خط ۱۰: خط ۱۰:
    [[ابن میثم، میثم بن علی]] (نویسنده)
    [[ابن میثم، میثم بن علی]] (نویسنده)


    [[امینی، محمد هادی]] (محقق)
    [[امینی، محمدهادی]] (محقق)
    | زبان =عربی
    | زبان =عربی
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏02‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏3
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏02‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏3
    خط ۲۰: خط ۲۰:
    [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار
    [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار


    [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغة - نقد و تفسیر
    [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - نقد و تفسیر
    | ناشر =  
    | ناشر =  
    آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى
    آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى
    | مکان نشر =مشهد مقدس - ایران
    | مکان نشر =مشهد مقدس - ایران
    | سال نشر = 1366 ش  
    | سال نشر = 1366 ش  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03401AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03401AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =5001
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =03401
    | کتابخوان همراه نور =03401
    | کتابخوان همراه نور =03401
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    خط ۳۵: خط ۳۴:
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
     
    {{کاربردهای دیگر|الوسيط (ابهام‌زدایی)}}
     
    {{کاربردهای دیگر|شرح نهج‌البلاغه (ابهام‌‌زدایی)}}
    '''اختيار مصباح السالكين (شرح نهج‌البلاغة الوسيط)''' يا شرح نهج‌البلاغة الوسيط، كه خلاصه‌اى از معروف‌ترين شرح نهج‌البلاغة در سده هفتم قمرى، مصباح السالكين اثر محدث، فقيه و متكلم برجسته شيعى، [[ابن میثم، میثم بن علی|كمال‌الدين میثم بن على بن میثم بحرانى]] است.
    '''اختيار مصباح السالكين''' يا شرح نهج‌البلاغه الوسيط، كه خلاصه‌اى از معروف‌ترين شرح نهج‌البلاغه در سده هفتم قمرى، مصباح السالكين اثر محدث، فقيه و متكلم برجسته شيعى، [[ابن میثم، میثم بن علی|كمال‌الدين میثم بن على بن میثم بحرانى]] است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    در ابتداى کتاب مدخلى ذكر شده كه به معرفى مؤلف و تأليفاتش پرداخته، سپس طبق قسمت‌هاى نهج‌البلاغة به شرح وتوضيح مختصر شده، از کتاب مصباح السالكين خود پرداخته است.
    در ابتداى کتاب مدخلى ذكر شده كه به معرفى مؤلف و تأليفاتش پرداخته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3401/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%86?pageNumber=9&viewType=html ر.ک: مدخل، ص9]</ref>، سپس طبق قسمت‌هاى نهج‌البلاغه به شرح وتوضيح مختصر شده، از کتاب مصباح السالكين خود پرداخته است.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    اين عالم فرزانه، معاصر [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] بوده و ظاهرا میان آن دو رابطه استادى و شاگردى دو جانبه برقرار بوده است. بدين گونه كه خواجه نزد وى به آموزش فقه و او نزد خواجه به آموزش كلام پرداخته است. هرچند گفته‌اند، مقام فقهى او بسان مقام كلامى خواجه بوده است، با این همه مهم‌ترين اثر وى كه همین شرح نهج‌البلاغة است، بيش از همه شرحى به روش كلامى و فلسفى است.
    اين عالم فرزانه، معاصر [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] بوده و ظاهرا میان آن دو رابطه استادى و شاگردى دو جانبه برقرار بوده است. بدين گونه كه خواجه نزد وى به آموزش فقه و او نزد خواجه به آموزش كلام پرداخته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3401/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%86?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص19]</ref>. هرچند گفته‌اند، مقام فقهى او بسان مقام كلامى خواجه بوده است، با این همه مهم‌ترين اثر وى كه همین شرح نهج‌البلاغه است، بيش از همه شرحى به روش كلامى و فلسفى است.


    قبل از پرداختن به روش ابن میثم در این شرح و ذكر ویژگى‌هاى آن، لازم به تذكر است كه وى پس از نگارش این شرح، آن را تلخيص نموده و آن را اختيار مصباح السالكين (شرح نهج‌البلاغة الوسيط) نامیده است.
    قبل از پرداختن به روش ابن میثم در این شرح و ذكر ویژگى‌هاى آن، لازم به تذكر است كه وى پس از نگارش این شرح، آن را تلخيص نموده و آن را اختيار مصباح السالكين نامیده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3401/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%86?pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref>.


    وى در این شرح به ساير شرح‌هاى قبل از خود نظر داشته و گاه با نقل كلمات شارحان پيشين به تاييد يا تضعيف اقوال آنان مى‌پردازد.
    وى در این شرح به ساير شرح‌هاى قبل از خود نظر داشته و گاه با نقل كلمات شارحان پيشين به تاييد يا تضعيف اقوال آنان مى‌پردازد.


    همچنين استفاده‌هاى به جا و شايسته از قرآن كريم در توضيح و تفسير كلام مولى عليه‌السلام و اشاره به اقوال اديبان گذشته در فهم كلمات نهج‌البلاغة نموده است.
    همچنين استفاده‌هاى به جا و شايسته از قرآن كريم در توضيح و تفسير كلام مولى عليه‌السلام و اشاره به اقوال اديبان گذشته در فهم كلمات نهج‌البلاغه نموده است.


    اما مهم‌ترين ویژگى شرح ابن‌میثم، صبغه كلامى و فلسفى آن است. ابن میثم به علت مطالعات گسترده حكمى و كلامى، با نگاه یک متكلم شيعى كوشيده است تا به بررسى و شرح نهج‌البلاغة بپردازد. این ویژگى ضمن آنكه یک امتياز برای این شرح تلقى گرديده، اما به علت تحت‌الشعاع قرار گرفتن ساير مسائل، مورد نقد برخى از شارحان ديگر قرار گرفته است. نقد ديگرى كه بر این شرح مطرح گرديده، كثرت استناد به روايات غيرشيعى و ضعف استفاده از منابع روايى و نقلى شيعى است. هم چنين در مباحث ادبى و لغوى نيز نقدهایی به این شرح وارد شده است.
    اما مهم‌ترين ویژگى شرح ابن‌ میثم، صبغه كلامى و فلسفى آن است. ابن میثم به علت مطالعات گسترده حكمى و كلامى، با نگاه یک متكلم شيعى كوشيده است تا به بررسى و شرح نهج‌البلاغه بپردازد. این ویژگى ضمن آنكه یک امتياز برای این شرح تلقى گرديده، اما به علت تحت‌الشعاع قرار گرفتن ساير مسائل، مورد نقد برخى از شارحان ديگر قرار گرفته است. نقد ديگرى كه بر این شرح مطرح گرديده، كثرت استناد به روايات غيرشيعى و ضعف استفاده از منابع روايى و نقلى شيعى است. هم چنين در مباحث ادبى و لغوى نيز نقدهایی به این شرح وارد شده است.


    در آخر شوال سال 681ه.ق این مختصر را به اتمام رسانيده است.
    در آخر شوال سال 681ه.ق این مختصر را به اتمام رسانيده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3401/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%86?pageNumber=681&viewType=html ر.ک: همان، ص681]</ref>.


    اين کتاب را [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن میثم بحرانى]] برای پسران عطاملك نظام‌الدين ابومنصور محمد و مظفرالدين ابوالعباس على در پایان شوال 681.
    اين کتاب را [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن میثم بحرانى]] برای پسران عطاملك نظام‌الدين ابومنصور محمد و مظفرالدين ابوالعباس على در پایان شوال 681.


    ==وضعيت کتاب==
    ==وضعيت کتاب==


    در پایان کتاب 5 فهرست به قرار زير ذكر شده است:
    در پایان کتاب 5 فهرست به قرار زير ذكر شده است:
    خط ۶۷: خط ۶۵:
    #مصادر مقدمه و تحقيق کتاب
    #مصادر مقدمه و تحقيق کتاب
    #مواضيع کتاب
    #مواضيع کتاب
    ==پانويس ==
    <references />


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    خط ۷۷: خط ۷۹:
    [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
    [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
    [[رده:حالات فردی]]
    [[رده:حالات فردی]]
    [[رده:علی بن ابی‌طالب(ع)]]
    [[رده:امام علی(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۲

    اختیار مصباح السالکین
    اختيار مصباح السالكين (شرح نهج‌البلاغة الوسيط)
    پدیدآورانابن میثم، میثم بن علی (نویسنده) امینی، محمدهادی (محقق)
    عنوان‌های دیگرنهج‌البلاغه. شرح

    شرح نهج‌البلاغه الوسیط

    من کلام مولانا امیرالمؤمنین
    ناشرآستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى
    مکان نشرمشهد مقدس - ایران
    سال نشر1366 ش
    چاپ1
    موضوععلی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبه‌ها

    علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامه‌ها

    علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار

    علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - نقد و تفسیر
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏02‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏3
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اختيار مصباح السالكين يا شرح نهج‌البلاغه الوسيط، كه خلاصه‌اى از معروف‌ترين شرح نهج‌البلاغه در سده هفتم قمرى، مصباح السالكين اثر محدث، فقيه و متكلم برجسته شيعى، كمال‌الدين میثم بن على بن میثم بحرانى است.

    ساختار

    در ابتداى کتاب مدخلى ذكر شده كه به معرفى مؤلف و تأليفاتش پرداخته[۱]، سپس طبق قسمت‌هاى نهج‌البلاغه به شرح وتوضيح مختصر شده، از کتاب مصباح السالكين خود پرداخته است.

    گزارش محتوا

    اين عالم فرزانه، معاصر خواجه نصيرالدين طوسى بوده و ظاهرا میان آن دو رابطه استادى و شاگردى دو جانبه برقرار بوده است. بدين گونه كه خواجه نزد وى به آموزش فقه و او نزد خواجه به آموزش كلام پرداخته است[۲]. هرچند گفته‌اند، مقام فقهى او بسان مقام كلامى خواجه بوده است، با این همه مهم‌ترين اثر وى كه همین شرح نهج‌البلاغه است، بيش از همه شرحى به روش كلامى و فلسفى است.

    قبل از پرداختن به روش ابن میثم در این شرح و ذكر ویژگى‌هاى آن، لازم به تذكر است كه وى پس از نگارش این شرح، آن را تلخيص نموده و آن را اختيار مصباح السالكين نامیده است[۳].

    وى در این شرح به ساير شرح‌هاى قبل از خود نظر داشته و گاه با نقل كلمات شارحان پيشين به تاييد يا تضعيف اقوال آنان مى‌پردازد.

    همچنين استفاده‌هاى به جا و شايسته از قرآن كريم در توضيح و تفسير كلام مولى عليه‌السلام و اشاره به اقوال اديبان گذشته در فهم كلمات نهج‌البلاغه نموده است.

    اما مهم‌ترين ویژگى شرح ابن‌ میثم، صبغه كلامى و فلسفى آن است. ابن میثم به علت مطالعات گسترده حكمى و كلامى، با نگاه یک متكلم شيعى كوشيده است تا به بررسى و شرح نهج‌البلاغه بپردازد. این ویژگى ضمن آنكه یک امتياز برای این شرح تلقى گرديده، اما به علت تحت‌الشعاع قرار گرفتن ساير مسائل، مورد نقد برخى از شارحان ديگر قرار گرفته است. نقد ديگرى كه بر این شرح مطرح گرديده، كثرت استناد به روايات غيرشيعى و ضعف استفاده از منابع روايى و نقلى شيعى است. هم چنين در مباحث ادبى و لغوى نيز نقدهایی به این شرح وارد شده است.

    در آخر شوال سال 681ه.ق این مختصر را به اتمام رسانيده است[۴].

    اين کتاب را ابن میثم بحرانى برای پسران عطاملك نظام‌الدين ابومنصور محمد و مظفرالدين ابوالعباس على در پایان شوال 681.

    وضعيت کتاب

    در پایان کتاب 5 فهرست به قرار زير ذكر شده است:

    1. آيات قرآنى
    2. انصاف الابيات
    3. اعلام الکتاب
    4. مصادر مقدمه و تحقيق کتاب
    5. مواضيع کتاب

    پانويس


    منابع مقاله

    متن و مقدمه کتاب